Soğuk havaya maruz kalmak, stres altında olmak, fazla kafein tüketmek, aşırı yorgunluk, duygusal gerginlik, düzensiz uyku, parkinson hastalığı, psikolojik rahatsızlıklar, hormonal değişiklikler, korkmak ve sinirlilik hali gibi pek çok etmen titremeye yol açabilir. Titreme buna bağlı olarak el, çene, bacak, vücut, baş titremesi, sinirsel titreme, üşüme türevlerinde ve parkinson şeklinde kendini gösterebilir. Yaşlılarda olduğu gibi gençlerde de rastlanan bir rahatsızlıktır. Tıbben tremor olarak adlandırılır.
Dinlenirken veya hareket esnasında istemsiz olarak ellerde ritmik kasılma şeklinde titreme hareketi görülebilir. Bu rahatsızlık sosyal yaşantıyı da olumsuz etkilediği için psikolojik açıdan olumsuz sonuçlar doğurur. Her yaştan insanda görülebilen bir hastalık olmasının yanında ihtiyarlarda vücudun verdiği normal bir tepki olarak ortaya çıkabilir. Bu sağlık sorununu yaşayan kişi ihmal etmeden doktora başvurmalıdır. Öncelikle kan ve idrar tahlilleriyle hastalığın metabolizmaya bağlı olan bir belirti gösterip göstermediği incelenir. Ardından psikolojik etmenler üzerinde durularak analizler yapılır. Hekimin verdiği ilaçlara ek olarak stresten kaçınmak, bol sıvı tüketmek, alkol tüketimini azaltmak, dinlenmek, sakinlik veren çeşitli bitki çayları tüketmek, kaygı durumunu bozan etmenlerden uzak durmak uygulanan tedaviye katkı sağlar. Ayrıca C, E, B1, B12 ve B6 el titremesine iyi gelen vitaminler arasındadır.
Başın istemsiz bir şekilde sağa sola sallanması durumudur. Bu problemin sebebinin altında çoğunlukla psikolojik etmenler bulunur. Baş titremesi el titremesinde olduğu gibi kişinin sosyal hayatta kendisini özgüvensiz hissetmesine sebep olur ve aşırı halsizlik, huzursuzluk, uykusuzluk gibi sorunlar doğurur. Tedavisi için bir nöroloğa başvurulması gerekmektedir. Baş titremesine bitkisel çözüm olarak papatya, karahindiba kökü, sedef otu, adaçayı, çarkıfelek bitkisi, lavanta tomurcuğu ile çay demlemek önerilir.
Vücut kaslarının istemsiz bir şekilde ritmik olarak kasılmasıdır. Kronikleşmesi durumunda parkinson gibi ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Vücut titremesi uyku halinde görülmez. Kinetik, dinlenme ve duruş titremesi olmak üzere üç çeşittir. Duruş titremesi kişi belirli bir hareket halini korumaya çalışırken aniden başlar, çoğunlukla sinir sistemi hastalıklarına bağlı olarak görülür. Dinlenme halindeyken başlayan titreme genellikle parkinson hastalığının göstergesidir ve ilerleyen yaşlarda görülür. Parkinson hastalığına dopamin adlı madde eksikliğinin yol açtığı bilinmektedir. Şiddetli kafa travması, civa, kurşun gibi ağır metallere uzun süre maruz kalınması, bazı sinir sistemi ilaçlarının uzun süreli kullanılması gibi nedenlerle de ortaya çıkabilir.
Parkinson hastalığı haricinde görülen vücut titremesi nasıl geçer sorusu üzerine düşünüldüğünde sinir sistemini güçlendirici besin ve ilaç takviyeleri, düzenli öğünler ile beslenme, yorgunluk ve stresin önlenerek sakin bir hayat yaşanması yönündeki tavsiyeler öne çıkmaktadır.
Genellikle soğuk kış aylarında vücut direncinin düşmesi ile ilgilidir ve belirtisini nezle, soğuk algınlığı, grip olarak gösterir. Soğuk algınlığından kaynaklanan üşüme titremeyi atlatmak için ıhlamur, kuşburnu, adaçayı, papatya çayı, nane limon gibi bitki çayları tüketilebilir. Bitki çaylarının yeterli ölçüde etki edemeyeceği bademcik iltihaplanması gibi durumlarda ise doktorun belirleyeceği antibiyotik kullanımı faydalı olur. Ani sıcaklık değişimlerinden korunmak, soğuğa ince kıyafetlerle maruz kalmamak üşümeye titremeye iyi gelir.
Sinirsel titreme bedenin her yanında görülmekle birlikte en çok ellerde meydana gelir. Kişi beklenmedik olumsuz bir olay ile karşılaştığında zihnen ve bedenen ne tür bir tepki vereceğini bilemez ve bu panik durumunda ellerinde ve bacaklarında titremeler görülür. Duygu boşalmasında, aşırı heyecan, öfke duyulması halinde adrenalin hormonu yüksek oranda salgılanmaya başlar ve bu da sinir sisteminin uyarılmasını sağlar. Zincir halinde birbiriyle ilişkili olan bu tepkimeler sonucunda ise titreme meydana gelir. Sinirsel titremenin özünde kişinin yaşadıkları karşısında vücudunun vereceği tepkileri kontrol edemeyişi ve istemsiz kasılmalar yaşaması yatmaktadır.
Sinirsel titreme ile mücadele etmek için gerekenler esasen anksiyeteyi bertaraf etmek için başvurulan yöntemlerdir. Doktor kontrolünde verilen sakinleştirici psikolojik ilaçlar, terapi, yogadaki nefes egzersizleri, düzenli spor yapmak, doğru bitki çayı tüketimi sinirsel titremeye iyi gelir. Söz konusu bitki çayları ise teskin edici olan papatça çayı, kalp ritmini düzenleyen yeşil çay, uykusuzluk tedavisinde kullanılan kedi otu, çarkıfelek bitkisi çayıdır.
Kedi otu eski zamanlardan beri sinirsel huzursuzluklar, endişe, gerginlik, uykusuzluk tedavisinde kullanılan, rahatlamaya yardımcı bitkiler arasındadır. Bilim adamları kedi otunun insan beyninde GABA adı verilen, sinir hücrelerini düzenleyip anksiyeteyi yatıştıran bir kimyasal içerdiğini bulmuşlardır. Bu bulgu kedi otunun Xanax, Valium gibi antidepresanlarla aynı etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Ruhsal sıkıntıların geçirilmesini doğal yolla sağlayıp, öfkelenme, stres kaynaklı sinirsel titreme ve el, vücut, baş titremesiyle mücadele edilmesinde önemli bir doğal yardımcıdır. Kedi otu kökü kan basıncını düşürür, zihni ve bedeni gevşetir.
Kedi otu çayı sıcak veya soğuk suda demlenebilir. Sıcak tüketilmek istenirse bir çay kaşığı kedi otu kaynar suda 10 dakika demlendikten sonra süzülür. Soğuk tüketilmek istenirse bir tatlı kaşığı kedi otu ince ince kıyılır, bir bardak soğuk su içinde on saat bekletilip süzülür.
Bilimadamları çarkıfelek bitkisini kedi otu kökü gibi anksiyete, sinirsel huzursuzluklar, kaygı bozukluğundan kaynaklı psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde önerirler. Söz konusu bitki doğal antidepresan olarak da bilinir; sakinlik verir, uyku düzenini sağlamaya yardımcı olur. Bünyesindeki etken maddelerin beyindeki GABA olarak adlandırılan, rahatlatıcı nöro ileticinin olduğu kısmı sarması suretiyle sinir sistemini rahatlatır. Bu sebepten ötürü el titremesini tedavi etmede kullanılır. El titremesini durdurmak için çarkıfelek bitkisinin çay olarak günde 3-4 defa tüketilmesi önerilir.
Çarkıfelek bitkisi çayı demlemek için bir bardak kaynar suya bir tatlı kaşığı kurutulmuş halde çarkıfelek eklenir, 10 dakika sonra süzülür.
Adaçayı yaprağı enerji verir, yorgunluğu önler, hafızayı zinde tutmaya yardımcı olarak alzheimer hastalığına iyi gelir. En önemli faydaları ise kanı temizlemesi ve sakinleştirici, teskin edici olmasıdır. İçindeki maddeler sayesinde sinirleri yatıştırır, gerginliği azaltır. Bu yönüyle de titremeye iyi geldiği görülür.
Adaçayı yaprağını demlemek için 1 bardak kaynar suya 2-10 gram kadar kurutulmuş adaçayı yaprağı eklenir, 10 dakikalık demleme süresinin ardından tüketilir.
Yatıştırıcı özelliği sayesinde titremeye iyi gelen bitkiler arasındadır. Çay olarak demlenmesi suretiyle titremeyi engellemek için kullanılabilir.
1 çay kaşığı kadar sedef otu üzerine eklenen yaklaşık yarım litre kaynar su 5-10 dakika demlenir, ardından süzülerek tüketilir.
Yukarıda listelenen vitamin ve minerallerin vücutta eksik olması halinde el, baş, vücut titremesinin tetiklendiği gözlemlenmiştir.
B grubu vitaminler merkezi sinir sistemini korur, kırmızı kan hücrelerini artırır, bağışıklık sistemini güçlendirir. Sağlıklı sinir sistemi için oldukça gerekli olduğundan eksikliği halinde kas zayıflığı, denge kaybı, kol, bacak ve el titremesi, odaklanma sorunları ortaya çıkabilir. Titremeyi önlemek için B vitamini yönünden zengin olan yoğurt, süt, kefir, sakatat, kırmızı et, karides, soya, omega 3 yönünden zengin somon balığı, buğday kepeği, mısır, patates tüketilebilir.
C vitamini bağ dokusu ve kemiklerin ana maddesi olan kolajen üretimini artırır, kemik ve kas yapısını güçlendirir, tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur, enerji verir. Kuşburnu çayı içmek, greyfurt, portakal gibi turunçgilleri tüketmek, maydanoz ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler ile beslenmek vücuda C vitamini alınmasını sağlar.
E vitamini kalp hastalıklarına ve hücre hasarına yol açan serbest radikallere karşı koruma kalkanı sağlar, kırmızı kan hücresi üretimine yardımcı olur. Sinir sistemi için oldukça gerekli bir vitamin türü olup eksikliğinde refleks kaybı, hareketlerde tutukluk, kas zayıflığı, el titremesi, koordinasyon sorunları görülür. E vitamini yönünden zengin olan ay çekirdeği, badem, fıstık, ayçiçek yağı, brokoli, ıspanak, domates, soya yağı, kuşkonmaz, mısır yağı ve fındığın tüketilmesi titremenin tedavisi için faydalı olur.
Magnezyum eksikliği halinde enerji düşüklüğü, yorgunluk, uykuya dalma sorunu, sebepsiz kalp çarpıntısı görülebilir. Magnezyum kalsiyum minerali ile birlikte çalışarak vücudun asit-baz dengesini kurmada rol alır. Bu sebeple eksikliği halinde kontrolsüz kas kasılmaları, vücutta titremeler görülür. Magnezyum kuru yemişler, baklagiller, muz, çilek, kavun, karpuz gibi meyvelerde bulunur.
Potasyum vücudun elektrolit ve asit-baz dengesini kurarak kas ve sinirlerin normal işlevlerini yerine getirmesini sağlar. Kan basıncını düşük tutarak yüksek tansiyon riskini bertaraf eder. Muz, patates, domates, kuru erik, kuru üzüm, kuru kayısı, baklagiller, yulaf ezmesi, tam tahıllı buğday unu, brokoli, brüksel lahanası potasyum açısından zengin besinlerdir.
Kalsiyum sinir sistemini düzenler, kan basıncını dengeler, kemiklerin güçlü olmasını sağlar, sinir sinyallerini iletir, kasların kasılmasını ve kalp ritmini kontrol eder. Eksikliği halinde vücudun kalsiyum ihtiyacı kemikler, dişler ve yumuşak dokularda bulunan kalsiyumdan giderilir. Buna bağlı olarak kalp çarpıntısı, kemiklerde zayıflama, uyku sorunları, sinir sisteminde aksaklıklar görülebilir. Vücudumuzda %1 oranında kanda da bulunur ve bu miktar kasların doğru kasılıp gevşemesini sağlar. Bu sebeple eksikliğinde diğer sağlık sorunlarının yanında vücutta titremeler meydana gelir. Süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum bakımından zengindir. Roka, ıspanak, peynir, süt, yoğurt, kefir bu besinlere örnek olarak gösterilebilir.
Karahindiba kökü sahip olduğu potasyumun yanı sıra A, D, K vitaminleri, çinko, demir, magnezyum yönünden de zengindir. Bu sayede kasları kontrol etmeye yardımcı olur.
Kaynar suya 1 su bardağı kurutulmuş sarı papatya, çeyrek su bardağı kadar lavanta tomurcuğu, çeyrek su bardağı kurutulmuş çarkıfelek bitkisi, aynı ölçüde kuşburnu ve kurutulmuş oğul otu eklenir. 5 dakika demlendikten sonra süzülerek tüketilir.