TOKİ’nin Inşa Ettiği Türk CERN’i Açılıyor

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nca (TOKİ) inşa edilen Türkiye’nin ilk proton hızlandırıcı tesisi hizmete açılıyor. Tesis, İsviçre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) yapılan bilimsel çalışmaların benzerleri yapılabileceğinden Türk CERN’i olarak da adlandırılıyor.

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun (TAEK) Proton Hızlandırıcı Tesisi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yarın (Çarşamba) katılacağı törenle hizmete girecek. Ankara’daki Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde (SANAEM) kurulan tesis, Türkiye'de bir ilk olacak. TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi'nde kullanılacak hızlandırıcı, türünün en yeni teknolojik özelliklerine sahip olacak. Proton hızlandırıcı tesisi, kısa yarı ömürlü radyoizotop üretiminin yapılması ve elde edilen ürünün, sağlık sektöründe kullanılması amacıyla inşa edildi. Tesisin faaliyete geçmesiyle birlikte, kanser ve kalp hastalıkları başta birçok hastalığın teşhisinde kullanılan ‘izotop’lar artık yurtiçinde üretilecek. TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi'nde izotopların üretimi ile bu alanda dışa bağımlılık ortadan kalkacak. Tesis ayrıca, hızlandırıcı teknolojisi alanındaki araştırma ve geliştirme çalışmalarında altyapının oluşturulması açısından da büyük önem taşıyor. Bu tip tesislerin ve laboratuvarların artmasıyla, Türkiye'nin CERN ve benzeri uluslararası etkinliklerde daha fazla söz sahibi olması mümkün olabilecek.

Proton Hızlandırıcı Tesisi taban alanı 3 bin 110 metrekare olacak şekilde 2 katlı ve kısmi bodrumlu olarak inşa edildi. Ayrıca proje kapsamında taban alanı 315 metrekarelik trafo ve ısı merkezi ile 2 adet giriş kontrol ünitesi bulunuyor. Bodrum kat, sıvı ve katı atıkların depolanmasına olanak sağlayacak tankların yer aldığı mahal olarak tasarlandı. Biriken atıklar, buradan zemin kata, doğrudan dışarı ile bağlantılı yük asansörü ile çıkartılacak. Tesisin temin katı, kontrollü ve kontrolsüz olmak üzere iki ana bölümde planlandı.