Trafik Sigortası, Zorunlu Yan Sanayiye Yönlendiriyor

Zorunlu trafik sigortaları, araba sahiplerini zora sokuyor. Hasar halinde arabalarına yan sanayi parçası takılanlar bu durumdan şikayetçi. Yetkili servislerse yan sanayi parçaları takmadığı için kasko şirketleriyle çalışmayı tercih ediyor. Kaskosu bulunmayan, sadece zorunlu trafik sigortasına sahip araba sahipleri de orjinal parça taktırmak için hukuki yollara başvuruyor. Türkiye'de 2011 yılında 938 bin 551 olarak kayıtlara geçen hasarlı trafik kazası sayısı, 2012 yılında ise 917 bin 96'ya çıktı. İzmir'de karıştığı maddi hasarlı trafik kazasından sonra servise götürdüğü arabasına sigorta tarafından yan sanayi parça verildiğini öğrenen Emre Okur, "Yetkili servis, orjinal parçayla çalıştığı için maddi hasarlı aracımın tamirini üstlenmedi. Bunun sebebi, zorunlu trafik sigortasının yan sanayi parça vermesi. Aracıma neden yan sanayi takılsın? Sigorta, eşdeğer parça adı altında aracın değerini düşürecek yan sanayi parça temin etmektedir." diye konuştu.

Hazine Müsteşarlığı'nın, "Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları" ile hasar görmüş arabaları yan sanayiye yönlendirmesi vatandaşları kızdırdı. Söz konusu şartların, "Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi" maddesinde, "Hasar halinde, hasar gören parça, onarımı mümkün değilse veya eşdeğeri parça ile değiştirilme imkanı yok ise yenisi ile değiştirilir. Bu durumda taşıtta bir kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark, tazminat miktarından indirilmez." denerek, yan sanayiye yönlendiriliyor. Hasarlı parçanın eşdeğeri varsa veya onarılabiliyorsa orijinal parça kullanılmıyor. Bu yüzden hasarlı trafik kazasına karışan birçok vatandaş şikayetçi. Kaskosu bulunan araba sahipleri, hasar karşısında zorunlu trafik sigortası ile değil de kasko şirketiyle tamir yaptırıyor. Sadece trafik sigortası olanlar ise yan sanayi parçayı kabul etmese de mecbur kalıyor ya da fiyat farkını ödeyerek orjinal parça taktırıyor.

İki ay önce aldığı arabasıyla Işıkkent'teki işyerine giderken bir kamyonun arkadan çarptığını belirten Okur, "Karşılıklı rapor tuttuk ve imza attık. Benim aracımın sol arka kısmı hasar gördü. Benim ve karşı tarafın trafik sigortası vardı. Aracımı yetkili servise götürdüm. Hasarı karşı tarafın sigortası karşılayacaktı fakat sigorta yan sanayi verdiği için yetkili servis tamiri kabul etmedi. Gerekçelerininse yan sanayi parça takmamaları olduğunu belirttiler. Orijinal parça için verilen fiyat farkını ödememi istediler. Bu durum karşısında şoke oldum. Ben orijinal parça takılmasını istiyorum aracıma. Zorunlu sigortayı yaptırırken bundan bahsetmediler." dedi. Arabasına Çin malı veya yan sanayi başka bir parçanın takılmasını kimsenin istemeyeceğini vurgulayan Okur, hakkını aramak için hukuki yollara başvuracağını dile getirdi. Arabasını bir tamirciye bıraktığını anlatarak, "Trafik Sigortaları Yönetmeliği'nde, 'Eşdeğer ürün verilebilir' diye hüküm varmış. Buna sığınarak yan sanayi veriliyormuş. Şimdi aracımdaki parçalar orijinal olmayacak. Sigorta, eşdeğer parça adı altında aracın değerini düşürecek yan sanayi parça verecek. Aracımın değeri otomotik olarak düşecek. Mecbur kaldığım için razı oldum." şeklinde konuştu. Şikayetinin gerekli yerlere ulaşması için elinden geleni yapacağını belirten Emre Okur, "Sigortalar Birliği'ni aradım, durumu anlatıp şikayetlerimi belirttim. Onlar da beni Hazine Müsteşarlığı'na yönlendirdi. Daha sonra müsteşarlığı aradım, kendilerine dilekçe yazmamı söylediler. Şimdi dilekçemi yazıp göndereceğim." dedi.

Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Araştırma Derneği (KTYG) İstanbul Temsilcisi Selçuk Dedeoğlu ise konuyla ilgili olarak şunları söyledi: "Sigorta şirketlerinin, zorunlu trafik sigortaları yapılmış araçlarda meydana gelen hasarlarla ilgili bu uygulaması, belirli standartlara dikkat edilmesi durumunda mümkün olabilir. Örneğin araç üzerinde hayati öneme sahip parçaların kesinlikle orijinal olması gerektiğini düşünüyoruz. Bunun dışında kalan parçaların, belirli teknik kriterleri karşılaması kaydıyla kullanılabileceğini düşünüyoruz. Örneğin jant kapağı, basit kaporta aksamı, plastik aksam gibi ama bir fren kaliperinin veya aksın hasarlanması durumunda orijinal parça kesinlikle kullanılmalıdır. Sigorta şirketlerinin, bu hasarlardan kaynaklanan giderlerini azaltmaya çalışmalarını anlayışla karşılayabiliriz fakat yukarıda belirttiğimiz hususlara dikkat edilmesi ve muadil parçaların da merdivenaltı üretimi olmaması, belirli bir kalite ve standarta sahip olması kaydıyla."

Trafik Sigortaları Bilgi ve Gözetim Merkezi (TRAMER) tarafından derlenen verilere göre 28 Aralık 2012'ye kadar İstanbul'da 309 bin 859, Ankara'da 99 bin 880, İzmir'de 68 bin 715, Ardahan'da 235 olmak üzere toplam 917 bin 96 kaza tespit tutanağı düzenlendi.