Dünya aylardır ABD'de yapılacak seçimlerde kimin kazanacağını merak ediyordu. ABD Başkanı Biden hastalık iddiaları sonrasında yarışı ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e bırakmıştı. Seçim öncesinde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ile Kamala Harris arasında yaşanan rekabet gündemlerden düşmemişti. Dün milyonlarca ABD'li sandık başına gitti. Gelen sonuçlara göre ABD'nin yeni başkanı Donald Trump oldu. Trump zafer konuşmasında ABD'nin altın çağı olacağını ifade etti. Trump'ın zaferi sonrasında Rusya'dan gelen açıklama dikkat çekti.
16.00
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın ulusal çıkarlarını güçlü şekilde savunduğunu bildirerek, "Ukrayna ile ilgili hedeflere odaklanarak, ABD'nin yeni yönetimiyle çalışacağız." açıklamasında bulundu.
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump'a dikkati çekilen açıklamada, "Dört yıl aradan sonra Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesi, kesinlikle Amerikalıların, hem Joe Biden yönetiminin sonuçlarından hem de aceleyle aday gösterilen Kamala Harris'in sunduğu Demokrat Partinin seçim programından duyduğu memnuniyetsizliği yansıtıyor." ifadelerine yer verildi.
Demokrat Partinin idari kaynakları kullanarak ülkedeki liberal basının desteğiyle Trump'a karşı güçlü propaganda yürüttüğüne işaret edilen açıklamada, "buna rağmen Trump'ın, Beyaz Saray'ın küreselci rotasına karşı seçmeni ilgilendiren ekonomi ve yasa dışı göçle ilgili konulara yöneldiği, bunun da Demokrat Partili Kamala Harris'in seçimi kaybetmesine yol açtığı" belirtildi.
ABD'deki toplumun ve seçmenlerin ikiye bölündüğü vurgulanan açıklamada, "Trump'ın başkan seçilmesinin, ülkedeki iç gerginliğinin artmasına, birbiriyle mücadele eden grupların sert tutumlar takınmasına yol açabileceği" ifade edildi.
Açıklamada, "Rusya'nın yeni seçilen Trump ve Cumhuriyetçilerin üstünlük sağladığı Kongre için umut beslemediği" belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"ABD'yi yöneten siyasi seçkinler, parti üyeliği ne olursa olsun Rusya'ya karşı yaklaşım benimsiyor ve Moskova'yı engelleme çizgisine bağlı kalıyor. Bu çizgi, ABD'nin iç siyasi dalgalanmalarından etkilenmiyor. Rusya, kendi ulusal çıkarlarını güçlü bir şekilde savunarak ve (Ukrayna'da) özel askeri operasyonunun hedeflerine odaklanarak, yeni yönetimle Beyaz Saray'a kaydolduğunda çalışacak. Şartlarımız değişmez ve Washington da bu iyi biliniyor."
15.00
ABD basınından gelen güncel verilere göre Temsilciler Meclisi'nde Demokratlar 177, Cumhuriyetçiler 197 sandalyede.
14.05
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
🟥 Donald Trump: 277
🟦 Kamala Harris: 224
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 45/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (27) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina, Georgia, Pensilvanya, Wisconsin
🟦 Demokratların kazandıkları (18+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Hawaii, New Hampshire, Minnesota eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
11.50
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 44/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (26) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina, Georgia, Pensilvanya
🟦 Demokratların kazandıkları (18+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Hawaii, New Hampshire, Minnesota eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
10.45
Donald Trump Florida'da zaferini ilan ettiği bir konuşma gerçekleştirdi. Trump'ın konuşmasına "Savaş başlatmayacağım, savaşları durduracağım" sözleri damga vurdu. İkinci başkanlık döneminin "Amerika'nın altın çağı" olacağını savunan Trump, "Tarih yazdık. Bu ülkenin görmediği kadar büyük bir siyasi başarı bu. 47. Başkanınız olarak beni seçtiğiniz için size çok teşekkür ederim" ifadelerini kullandı.
10.27
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 43/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (26) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina, Georgia, Pensilvanya
🟦 Demokratların kazandıkları (17+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Hawaii, New Hampshire eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
10.15
Amerikan Fox kanalı, "ABD başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi aday Donald Trump kazandı" açıklamasını yaptı.
09.25
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 42/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (25) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina, Georgia
🟦 Demokratların kazandıkları (17+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Hawaii, New Hampshire eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
09.00
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 41/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (25) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina, Georgia
🟦 Demokratların kazandıkları (16+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Havai eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
08.50
Seçimi Donald Trump'ın gerisinde götüren Kamala Harris tarafından sessizlik hakim. Harris'in konuşma yapmayacağı açıklandı. Trump destekçileri ise çoşkulu bekleyişlerini sürdürüyor. Donald Trump'ın birazdan kameralar karşısına geçmesi bekleniyor.
08.03
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 40/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (24) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina
🟦 Demokratların kazandıkları (16+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia, Hawaii eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
07.45
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 39/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (24) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina
🟦 Demokratların kazandıkları (15+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico, Virginia eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
07.36
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 38/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (24) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina
🟦 Demokratların kazandıkları (14+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon, New Mexico eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
07.27
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 37/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (24) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina
🟦 Demokratların kazandıkları (13+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California, Oregon eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
07.22
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 36/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (24) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho, North Carolina
🟦 Demokratların kazandıkları (12+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi
07.06
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 35/50
🟥 Cumhuriyetçilerin kazandıkları (23) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa, Idaho
🟦 Demokratların kazandıkları (12+1) : Vermont, Connecticut, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, New Jersey, Delaware, Illinois, New York, Colorado, Washington, California eyaletleri ve Washington D.C. bölgesi.
07.00
New York Times Gazetesi Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump'ın seçimi kazanma ihtimalini %89 olarak açıkladı.
06.45
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Oy sayımı tamamlanan eyaletler : 32/50
Cumhuriyetçilerin kazandıkları (22) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa
06.29
Oy sayımı tamamlanan eyaletler ve Washington D.C : 31/50
Cumhuriyetçilerin kazandıkları (20) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana
06.11
Resmi olmayan sonuçlara göre delege sayıları
Cumhuriyetçilerin kazandıkları (20) : Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana
04.03
ABD başkanlık seçiminin kritik eyaletlerinden Pensilvanya'da oy verme işlemleri 2 saat uzatıldı
03.58
Donald Trump sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
"Merhaba Cumhuriyetçiler! Sırada iseniz sırada kalın…"
03.00
Trump ile Harris arasında gidip gelen Georgia'nın da aralarında olduğu 6 eyalette sandıklar saat 03.00 TSİ itibarıyla kapandı.
Sandıkların kapandığı Vermont eyaletini Kamala Harris'in, Indiana'yı Trump'ın kazanacağı öngörülüyor.
İlk sonuçlara göre, ABD genelinde oyların Trump yüzde 60,8'ini Harris yüzde 37,9'unu alıyor.
ABD’deki başkanlık seçiminde resmi olmayan sonuçlara göre Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump, 95 delege, Demokrat Parti’nin adayı Kamala Harris, 35 delege kazandı.
02.07
ABD'de ilk sandıklar kapandı. Oy verme işlemi sona erdi ve oy sayımına geçildi.
Ülkedeki saat farkı nedeni ile sandıklar farklı saatlerde kapanacak. Indiana ve Kentucky eyaletlerinde oy verme işlemi sona erdi.
Kentucky eyaletinde oyların 7'si sayıldı. Harris yüzde 28,5 oy alırken, Trump ise 70,3 oy aldı.
Indiana eyaletinde oyların yüzde 12'si sayıldı. Harris yüzde 39,2 oy alırken, Trump ise yüzde 59,2 oy aldı.
New Hampshire eyaletinde Harris yüzde 50 oy alırken, Trump da aynı oranda oy alarak yüzde 50 oy aldı.
Florida eyaletinden gelen ilk verilere göre, Kamala Harris yüzde 46,2 oy alırken, Donald Trump yüzde 52,8 oy aldı.
02.04
ABD'nin Wisconsin eyaletine bağlı Milwaukee kentinde yaklaşık 30 bin posta yoluyla kullanılan oyun, oy sayım makinelerinde kapakların düzgün kapanmadığının fark edilmesi üzerine yeniden sayılmasına karar verildi.
01.32
North Carolina Seçim Kurulu, teknik sorunlar nedeniyle geçici olarak oy kullanılamayan iki bölgedeki oylama süresini yarım saat uzatma kararı aldı.
Eyalet seçim kurulu sözcüsü Patrick Gannon, Wilson County'deki bir oy verme alanında, 'yazıcı sorunları' nedeniyle seçmenlerin yaklaşık bir saat kadar oy kullanamadığını belirtti.
01.26
Trump, devam eden oy verme süreciyle ilgili açıklama yaptı.
Trump, Pensilvanya'nın Philadelphia kentiyle ilgili olarak "Pensilvanya'da büyük bir sahtekarlıktan bahsediliyor. Kolluk kuvvetleri yolda" dedi.
Philadelphia Polis Departmanı ise ABD basınına yaptığı açıklamada, "Trump'ın neden bahsettiğini anlamadıklarını" belirterek, kolluk kuvvetlerinin bölgeye yönlendirilmesini gerektiren bir olay gerçekleşmediğini kaydetti.
01.16
ABD'deki seçim sonuçlarıyla ilgili sandık çıkış anketleri belli oldu.
Sonuçlara göre:
Pensilvanya eyaletinde yüzde 47 Trump, yüzde 46 Harris,
Nevada eyaletinde yüzde 47 Trump, yüzde 44 Harris,
Seçmenlerin yüzde 44 Trump'a, yüzde 48'i ise Harris'e yakın.
22.10
ABD'nin New Hampshire eyaletinin Kanada sınırı yakınındaki Dixville Notch köyünde gece yarısı, oy verme işlemiyle başladı.
Dixville Notch köyündeki 6 seçmen yerel saatle 00.00'dan itibaren oy kullanmak için sandık başına gitti.
Seçim sonrası yapılan sayıma göre, 6 seçmenin 3 oyu Harris'e, 3 oyu ise Trump'a gitti.
22.00
Seçimden ilk sonuçların gelmeye başlamasının ardından Donald Trump'tan ilk açıklama geldi.
Trump yaptığı açıklamada, "Bazı eyaletlerde çok öndeyim ama net bir durum yok. Destekçilerim şiddet yanlısı değil, şiddet olacağını sanmıyorum. En büyük sorunumuz enflasyon. Çok özgüvenli hissediyorum. Cumhuriyetçiler sandıkları boş bırakmasın. büyük bir zafer elde edeceğiz. Seçimi kazanıp ABD'nin tüm sorunlarını çözebilirim.
Seçimi kazanamazsam hile yapılmış demektir."
22.15
ABD’de Demokrat Parti Başkan Adayı Kamala Harris, seçimlere ilişkin açıklamalarda bulundu. Georgia eyaletine bağlı Atlanta kentinde yayın yapan bir radyo programına telefonla bağlanan Harris, "Bugün oy verme günü ve insanların dışarı çıkıp aktif olmaları gerekiyor” dedi. Harris açıklamasında, "Bugün bu seçimlerde bir etki yaratmak için son şansınız" ifadelerini kullandı.
23.15
FBI, "Rusya seçim merkezlerini arayıp sahte bomba ihbarı yapıyor ve seçime müdahale ediyor" dedi.
21.45
"Seçiciler Kurulu" (Electoral College) adı verilen sistem dolayısıyla kritik öneme sahip 7 salıncak eyalet Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin'deki anketlerin ortalamasına göre Trump, yüzde 0,8 puanla az farkla Harris'in önünde yarışı götürüyordu.
Öte yandan ülke geneli anketler, Trump ve Harris'in başa baş gittiğini gösteriyordu.
dönem Kongrenin belirleneceği bu seçimlerden önce yapılan anket sonuçlarına göre, Cumhuriyetçilerin Senatoda, Demokratların ise Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçirmesi muhtemel görünüyordu.
21.30
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişiyor.
Oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00), en kritik eyaletler olan Florida ve Pensilvanya ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başlıyor.
Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pensilvanya'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'de (TSİ Çarşamba 05.00) kapanacak.
Başkanlık seçimini kazanan aday, 20 Ocak 2025'te yemin ederek 4 yıl süreyle ABD'nin 47. başkanı olacak.
21.15
Florida Üniversitesi Seçim Laboratuvarının paylaştığı verilere göre, eylül ayı ortalarında başlayan erken oy işlemlerinde bugüne kadar 82 milyonu aşkın vatandaş oy kullandı.
Bunlardan 44 milyondan fazlası şahsen oy kullanırken, 37 milyonun üzerinde seçmen posta yoluyla erken oy verdi.
Birçok eyalette erken oy kullanma işlemleri seçim gününe kadar sürerken, posta yoluyla ya da sandığa giderek kullanılan erken oylar bugün sandıkların kapanmasından sonra sayılacak.
ABD Başkanı Joe Biden da başkanlık seçimleri için memleketi Delaware'de erken oy kullanmıştı.
20.45
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor.
Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.
Kaynak: AA