CAKARTA (İHA) - Güney ve Güneydoğu Asya'da Sri Lanka, Hindistan, Bangladeş, Endonezya, Tayland, Malezya ve Maldiv Adaları'nı vuran depremle oluşan dev deniz dalgalarında şu ana kadar 23 bine yakın kişi öldü. Tsunamiler daha önce de onbinlerce kişinin ölümüne yol açmıştı.
Tsunamilerin tarih boyunca kaydedilmiş en büyükleri şöyle sıralanıyor:
- Japonların "tsunami", Çinlilerin "hungtao" dediği dev deprem dalgasının bilinen en eskisi MS 21 Temmuz 365'te doğu Akdeniz'de meydana gelen, Mısır'ın İskenderiye kentinde binlerce insanı öldüren deniz depremi dalgası.
- 1 Kasım 1775'te Portekiz'in başkenti Büyük Lizbon Depremi ile yıkıldı. Atlas Okyanusu dalgası Portekiz, İspanya ve Fas kıyılarını 6 metre yüksekliğinde süpürdü.
- 27 Ağustos 1883 tarihinde Endonezya-Krakatao Yanardağı patladı. Java ile Sumatra kıyılarını süpüren tsunami, 36 bin insanı öldürdü. Yanardağın patlaması o denli şiddetliydi ki dünya gök kubbeleri uzun geceler kızıl lav külleriyle ışıldadı. Norveçli ressam Edward Munch, "20 bin kilometre öteden", başkent Oslo'da Kasım 1883 - Şubat 1894 arasında geceleri parlayan göğe bakarak "Çığlık" resmini yaptı.
- 15 Haziran 1896 tarihinde "Sankriku Tsunamisi" Japonya'yı vurdu. Dini bayram için toplanan kitlenin üzerine 23 metre yüksekliğinde çöken dev tsunami 26 bin insanı öldürdü.
- 17 Aralık 1896'da ABD'de California-Santa Barbara Deniz Seddi'ni tsunami yıktı; ana cadde dalga altında kaldı.
- 31 Ocak 1906'da Büyük Okyanus'un deprem dalgası, Kolombiya'da Tumaco kentinin bir kısmını, Ekvador-Rioverde ile Kolombiya-Mikay arasında kıyıda tüm evleri yıktı; bin 500 ölü.
- 1 Nisan 1946'da Alaska Kuzey Burnu Deniz Feneri'ni 5 kişilik personeliyle yutan tsunami, Hilo-Hawaii'ye yürüyerek 159 insanı öldürdü.
- 22 Mayıs 1960 tarihinde 11 metre yüksekliğindeki tsunami, Şili'de bin, Hawaii'de 61 can aldı. Öyle ki dev dalga Pasifik'in öte yakalarına yürüyerek Filipinler ve Japonya-Okinava Adası'nı sarstı.
- 28 Mart 1964'te ABD-Alaska'da "Paskalya Hayırlı Cuma" tsunamisi sonucu üç köy haritadan silindi; 107 ölü ve Oregon ve California'da da 15 ölü.
- 16 Ağustos 1976 tarihinde Pasifik tsunamisi Filipinler Moro Körfezi'nde 5 bin can aldı.
- 17 Temmuz 1998'de Papua-Yeni Gine'nin kuzeyinde yersarsıntısı dalgası 2 bin 313 insanı öldürdü, 7 köy yok olurken binlerce insan evsiz kaldı.
- 26 Aralık 2004 tarihinde Güneydoğu Asya'yı 6 ülkede vuran 8.9 büyüklüğündeki deprem ve dev dalgasında son belirlemelere göre 22 bin 800 insanı öldü.