Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2023 yılında geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleme çalışmalarında sona yaklaştı. Bugün üçüncü kez toplanacak Komisyonun, bu toplantıda yeni asgari ücret rakamını belirlemesi bekleniyor. Milyonlarca çalışanın heyecanla beklediği yeni asgari ücret ile birlikte birçok ödeme ve maaşta da artış yaşanacak. Asgari ücret her şeyi değiştirecek...
7 milyona yakın çalışan asgari ücrete yapılacak zammı heyecanla bekliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde 7 Aralık'ta birinci, 14 Aralık'ta ikinci toplantısını yapan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, üçüncü toplantısını bugün gerçekleştirecek.
Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinden istenen ilave verilerin görüşüleceği toplantıda, işçi ve işveren tarafı rakamlar üzerinden pazarlık yapacaklar. 2023 yılında geçerli olacak asgari ücret rakamının bu toplantıda belirlenmesi bekleniyor.
Asgari ücretle birlikte birçok ödeme ve maaşta da artış yaşanacak. Bunların başında 65 yaş maaşı, engelli aylığı, işsizlik maaşı, staj ücretleri, askerlik ve doğum borçlanması, asgari ücretlilerin rapor ücretleri, BES kesintileri, ve
genel sağlık sigortası primleri yer alıyor. İşte kalem kalem değişecek maaş ve ödenekler...
65 yaş aylığına yapılacak zam tutarı, yeni asgari ücretin belirlenmesinin ardından yeniden hesaplanacak. Mevcutta 1.684 TL olarak verilen 65 yaş aylığı asgari ücrete yüzde 40 zam gelmesi halinde 2.357 TL olacak.
Engelli aylığı da yeni asgari ücret ile birlikte yükselecek ödeneklerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Engell aylığı yüzde 40-69 oranında engelliler için 1.124 TL olarak belirlenmişti. Yüzde 70 ve üzeri oranında engelliler için 1.687 TL olmuştu.
Asgari ücrete yüzde 40 artış yapıldığı takdirde engelli maaşları; %40-69 oranında engelliler için yeni maaş 1.573 TL'ye yükselmiş olacak.
Sigortalı işsizlere yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda işsizlik maaşı ödemesi yapılıyor. Asgari ücret ile birlikte işsizlik maaşına yüzde 40 zam yapılırsa, en düşük işsizlik maaşı 2759 lira, en yüksek işsizlik maaşı ise 7137 lira olmuş olacak.
Kıdem tazminatı, işçinin çalışmış olduğu bir şirkette her bir yıla karşılık olarak işçiye çalıştığı yıl kadar toplu olarak ödenen tazminattır. Mevcut asgari ücretle birlikte asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 6471 lira olmuştu. Örnek vermek gerekirse 10 yıldır asgari ücretli olarak aynı işyerinde çalışan kişinin alacağı kıdem tazminatı 64 bin 700 lira olmuştu.
Asgari ücretliler 2022 yılı için ayakta tedavide günlük 144.5 lira, yatarak tedavide de 108.42 lira günlük rapor parası alıyordu. Yeni asgari ücretin belirlenmesi ile bu tutar da yükselecek.
Çalışanların her ay brüt maaşlarından yüzde 3 kesilerek, Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) aktarılıyor. 45 yaş altı çalışanların işverenleri tarafından sisteme dahil edilmesine imkan tanıyan otomatik BES’te maaşlardan yapılan kesinti tutarı da yükselmiş olacak.
Okullardan işletmelere staj yapmak için giden lise ve Üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücret ile brilikte artacak. Staj yapanlar net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alıyor.
Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret ile birlikte yeniden yükselecek.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de asgari ücret zammıyla birlikte artacak. SGK, 2022'de Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 150,12 lira olarak belirlemişti. Ancak asgari ücrete gelen ara zamla birlikte yeni GSS primi 195 lira olarak açıklanmıştı.
İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim tutarını kişi kendi belirlese de primin üst ve alt sınırı var. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor. Bu tutar da yeni asgari ücret ile birlikte yeniden belirlenecek.
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.