Türkiye'de 20 Mayıs 1983 tarihinde kamu iktisadi teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK'nin yayımlandığı bilinir. Bu kapsamda TÜPRAŞ ve Türkiye Petrol Kurumu gibi önemli kuruluşlar faaliyete geçirilmiştir. İzmir ve Kırıkkale gibi illerde üretim merkezleri bulunan TÜPRAŞ, petrol ürünleriyle ilgili çalışmaların yürütülmesinde rol oynar. Bu nedenle "TÜPRAŞ'ın açılımı nedir?" sorusu yanıtlandıktan sonra anonim şirketin sahibi ve temel işlevi hakkında açıklama yapılmalıdır. Ayrıca TÜPRAŞ'ın anlamı üzerine detaylı bilgi verilerek kuruluşa bağlı olan rafinerilerde üretilen petrol türevleri de örneklendirilmelidir.
20 Mayıs 1983 tarihinde ortaya çıkan kamu iktisadi teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK ile PETKUR olarak kısaltılan Türkiye Petrol Kurumu oluşturulmuştur. Aynı KHK ile kurulan TÜPRAŞ da PETKUR'a bağlı olarak faaliyete geçirilmiştir. TÜPRAŞ açılımı Türkiye Petrol Refineleri olarak belirtilirken, ilgili anonim şirketin genel merkezi İstanbul'un Şişli ilçesindedir.
TÜPRAŞ ilk kurulduğu dönemde İzmir, İzmit, Kırıkkale ve Batman illerinde bulunan 4 ayrı petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle faal olmuştur. 2006'da ise özelleştirildiği görülen anonim şirketin Koç Holding'e devredildiği açıklanmıştır. Günümüzdeyse ilgili kuruluşun %53,2'lik hissesi Koç Holding'e aittir. Anonim şirketin geriye kalan %46,8'lik hissesi ise halka arz edilmiştir. Bu kapsamda "TÜPRAŞ kimin?" sorusu, "Türkiye Petrol Rafineleri hisse çoğunluğu Koç Holding'e ait olan bir kuruluştur" şeklinde yanıtlanabilir. Kuruluşu ve genel yapısı açıklanan şirketin akaryakıt ürünleriyle motor yağı gibi petrol türevlerinin üretiminden sorumlu olduğu söylenmelidir.
Akaryakıt ürünleri, jet yakıtı, bitüm, motor ve gaz yağı gibi petrol türevlerinin üretildiği TÜPRAŞ merkezleri farklı illerde yer alır. Bu bağlamda TÜPRAŞ'ın nerede olduğunu araştıranlara ilgili anonim şirkete bağlı olan rafinerilerin konumlandığı bölgeler açıklanmalıdır. Genel merkezi İstanbul Şişli'de olup güncel durumda (Kasım 2024) İbrahim Yelmenoğlu tarafından yönetilen Türkiye Petrol Rafinerileri'nin aynı çatı altında birleştirdiği üretim merkezleri şu şekildedir:
Önemli uyarı: Bu içerik, yatırım tavsiyesi değildir.