Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre turizm sektörünün ihtiyaçları dikkate alınarak, Birliklerin ve Türkiye Seyahat Acentaları Birliği'nin (TÜRSAB) ortak önerileri ve Bakanlığın onayıyla belirlenen dillerde, gerektiği hâllerde belirlenen bölgelerde, Bakanlığın gözetimi ve denetimi altında birlikler tarafından ülkesel veya bölgesel turist rehberliği sertifika programları düzenlenebilecek.
Birlikler ve TÜRSAB, hangi dillerde sertifika programı açılacağına ilişkin ortak önerilerini yazılı olarak Bakanlığa iletecek, sertifika programı açılacak diller, önerilen diller arasından turizm sektörünün ihtiyaçları da gözetilerek Bakanlık tarafından karara bağlanacak. Yönetmeliğe göre birlikler dışında hiçbir kurum ve kuruluş turist rehberliği sertifika programı düzenleyemeyecek.
Eski Yönetmelikte, "Bakanlık dışında hiçbir kurum ve kuruluş, herhangi bir isim altında turist rehberliği kursları açamaz ve rehberlik kimlik kartı veremez. Hangi illerde ve dillerde kurs açılacağına ve kursiyer sayısına Bakanlık tarafından karar verilir" hükümleri yer alıyordu. Yeni yönetmelikle adaylarda aranacak özelliklerde de değişikliğe gidildi. Eski düzenlemedeki, "En az iki yıllık yüksekokul mezunu olması" şartı, "Üniversitelerin turist rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olmak" şeklinde yenilendi.
-ADAYLAR İÇİN HAPİS CEZASI ALMAMA ŞARTINDA SÜRE 6 AYDAN 1 YILA ÇIKTI-
Önceki düzenlemede yer alan, "Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya aşağıdaki sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmak" şartı da yenilendi ve yeni yönetmelikte ilgili kanuna atıfla, "26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından; bu Kanuna veya 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa muhalefetten mahkûm olmamak" şeklinde yer aldı. Aranan yabancı dil bilgi düzeyi ise C seviyesinden B seviyesine çıkarıldı. Sınavın mülakat aşamasının ve sözlü sınavların görüntülü ve sesli olarak kayıt altına alınıp beş yıl süreyle muhafaza edileceği de yönetmelikte belirtildi. Adayların alacakları derslere de "Türk halk bilimi ve geleneksel Türk el sanatları" ile "Türkiye'nin flora ve faunası, doğa tarihi" eklendi. Yönetmelikte, sertifika programının süresi ile ilgili olarak da şu düzenleme yer aldı:
"Ülkesel sertifika programlarında en az yediyüz ders saati, bölgesel sertifika programlarında ise bölge başına en az yüzelli ders saatidir. Dersler haftada en az beş gün ve günde kırkbeşer dakikalık en az dört en fazla altı ders saati olarak yürütülür. Konferanslar ise en az iki saat olmak üzere düzenlenir."
-İHTAR VE İLİŞİĞİN KESİLMESİ-
Eğitimde devam zorunluluğunun da olduğunun kaydedildiği yönetmelikte, sertifika programı ile ilgili disiplin hükümleri ve cezalar başlığı altında, ""İhtar cezası verilmesini gerektiren haller" şöyle belirtildi:
-Genel ahlak kurallarına ve eğitim programının düzenine uymamak veya düzeni bozmak,
-Sertifika programında kullanılan eşyalara zarar vermek,
-İçkili olarak eğitime katılmak."
Katılımcıların program ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren hallerde ise önceki yönetmelikte yer alan "Kursiyerlere sarkıntılık, hakaret ve iftira etmek veya başkalarını bu gibi davranışlara özendirmek" ifadesi yer almadı. Ayrıca önceki yönetmelikte ilişiğin kesilmesi arasında sayılan "ayrımcılığa yönelik sembolleri taşıma" da yeni yönetmelikte bulunmuyor. Dersler veya konferanslarda başkasının yerine girmek, yerine başkasını sokmak, imza atmak veya attırmak da ilişik kesme cezası gerektiren haller arasında sayıldı. Yönetmelikle ayrıca ruhsatname alma zorunluluğu, çalışma kartı alma zorunluluğu, mesleğin icrasına ilişkin esaslar, Türkçe rehberlik, meslek etik ilkeleri, seyahat acentalığı faaliyetinde bulunma yasağı, odaya üye olma zorunluluğu gibi başlıklarla düzenlemeler yapıldı. Yönetmelikle turist rehberlerine belli şartlarla reklam ve tanıtım yapabilme hakkı da tanındı. Bu şartlar şöyle sıralandı:
"-Reklam ve tanıtım mesleğe ilişkin nitelik ve özelliklerini göstermekle sınırlıdır.
-Eylemsiz turist rehberleri reklam ve tanıtım faaliyetinde bulunamaz.
-Turist rehberliği hizmetinin tur, paket tur, ulaşım veya konaklama gibi seyahat acentalığı faaliyeti niteliğine girecek şekilde reklam veya tanıtımı yapılamaz.
-Reklam ve tanıtım; görsel, yazılı veya elektronik yolla ilan vermek, kendine ait web sayfası kurmak, başkalarına ait web sayfalarında ilan vermek veya tura katılanlara broşür dağıtmak suretiyle yapılabilir.
-Reklam ve tanıtım Türkçe veya yabancı dillerde yapılabilir.
-Turist rehberleri her türlü reklam ve tanıtım faaliyetlerini, Bakanlığın kültür ve turizm politikalarına, meslek etik ilkelerine, genel ahlak kurallarına uygun olarak ve gerçeğe aykırı olmayacak şekilde yapmak ve ilanda iletişim bilgilerini sade ve anlaşılır bir dille yazmak zorundadır. Reklam ve tanıtım faaliyetlerinde haksız rekabet yaratmak, başka bir turist rehberinin faaliyetlerinin reklamını yapmak veya kötülemek yasaktır.
Yönetmelikte "Bölgesel odaların kurulması" da ayrı bir başlık altında düzenlendi. Yönetmelikte, "Oda olmayan illerde, yerleşim yeri bölgesel odanın yetki çevresindeki illerde olan en az elli turist rehberinin oda merkezinin bulunacağı ili belirten başvurusu üzerine Bakanlık tarafından tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan bölgesel odalar kurulabilir. Bölgesel oda kuruluş başvurusu, oda olmayan illerde yerleşim yeri bölgesel odanın yetki çevresindeki illerde olan en az elli turist rehberinin odanın kurulacağı veya merkezinin bulunacağı ili belirten imzalı dilekçesiyle Bakanlığa yapılır. Dilekçeye, başvuran turist rehberlerinin T.C. Kimlik numaraları ve ruhsatnamelerinin onaylı birer örnekleri ile adli sicil kayıt beyanları eklenir. Bakanlık ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde başvuruyu inceler ve uygun gördüğü takdirde bölgesel oda kurulduğuna dair bir belge düzenleyerek, kurulan odaya teslim edilmek üzere bölgesel oda merkezinin bulunduğu valiliğe gönderir" ifadeleri yer aldı. Yönetmelikle 25/11/2005 tarihli ve 26004 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
ANKA