KKTC Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Pile-Yiğitler Yolu'nun genişletilmesi ve iyileştirilmesi için hazırlanan projenin, Pile halkının, bölgedeki arazilere kolayca ulaşımı, bölge halkının ekonomik açıdan kalkındırılması ve Pile köyüne İngiliz Egemen Üs Bölgesi'ne muhtaç olmadan geçiş yapmasını sağlamak amacıyla hazırlandığı kaydedildi.
Açıklamada, 25 yıldır Türk tarafının, Pile-Yiğitler Yolu Projesi'yle ilgili olarak yapıcı tutumu, iyi niyeti ve bu yöndeki çağrılarının karşılık görmediği, Pile’de yaşayan vatandaşların günlük hayatlarını kolaylaştırıcı adımlar atılmadığı vurgulanarak "Kıbrıs Rum tarafının, yol yapımları da dahil olmak üzere ara bölgede (Yeşil Hat) yaptığı çeşitli ihlallere sessiz kalan Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) ile, insani boyutu tarafımızca defaten gündeme getirilen Pile – Yiğitler Yolu konusunda, bugüne kadar yürüttüğümüz istişareler sonuçsuz kalmıştır. Ada’da Kıbrıs Türk tarafının iyi niyetiyle mevcudiyetini ve faaliyetlerini sürdüren BMBG’den bu hususta yapıcı ve işbirliğine açık bir tutum benimsemesini bekliyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Pile köyünde yaşayan vatandaşların, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) bölgelerine hiçbir gümrük kontrolünden geçmeden ve İngiliz Egemen Üs Bölgeleri'nde hiçbir kısıtlayıcı önleme tabi tutulmadan gidebildiklerine, buna karşın KKTC'ye ulaşımda vatandaşların kısıtlama ve kontrole tabi tutulduğu hatırlatılan açıklamada, Pile-Yiğitler Yolu Projesi'nin tamamen insani nedenlerle hazırlandığına dikkat çekildi.
Uygulamaya geçirilecek projeye göre Pile-Yiğitler kara yolunun toplam uzunluğunun 11,6 kilometre olacağı aktarılan açıklamada, yolun ilk 7,5 kilometrelik kısmının Yiğitler sınırları içerisinde, 4,1 kilometrelik kısmının da Pile sınırları içerisinde kalacağı bilgisine yer verildi.
KKTC ile GKRY arasındaki sınırda görev yapan BMBG, açıklama yaparak KKTC'nin tampon bölgede yaptığı inşaat ve düzenleme çalışmalarından endişe duyduğunu bildirdi.
Açıklamada, KKTC tarafının yaptığı çalışmaların izinsiz olduğu iddia edilerek BM'nin önceliğinin tampon bölgede gerilimlerin önlenmesi ve statükonun sürdürülmesi olduğu savunuldu.
KKTC yönetiminin Birleşmiş Milletler kontrolünde bulunan Yeşil Hat üzerindeki Pile köyüne kolay ulaşım sağlamak üzere başlattığı Pile-Yiğitler Yolu Projesi nedeniyle bölgede tansiyon yükseldi. Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP) askerleri, bölgede emniyeti sağlamak amacıyla bulunan KKTC polisine ve yol inşaat ekibine fiziksel müdahalede bulundu. Bölgede gerilim artarken, BM ve KKTC yönetimi birbirini suçladı.
Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu, “BMGK’nin 5 daimi üyesi, Rum’dan fazla Rumcu bir tavır içerisinde. Bu adada bizi Rum’un boyunduruğu altına sokacak senaryoları gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Buna karşı dik durduğumuz sürece de bizi kötü, Rum’u iyi gösterme oyununu oynamaya devam ediyorlar” dedi. Ertuğruloğlu, “Biz kararlılığımızdan geri adım atacak değiliz. Bu yol projesini yapacağız. İnşallah BM bugün yaptığı gibi bizi engellemeye çalışmaz. Çünkü biz buna fırsat verecek değiliz, buna izin verecek değiliz. Bu yolu biz yapacağız. Bitti” diye konuştu.
UNFICYP tarafından yapılan yazılı açıklamada, sabah saatlerinde yol inşaatının başladığı noktada KKTC personelinin BM barış güçlerine ve araçlarına saldırdığı belirtildi. Saldırının kınandığı ifade edilen açıklamada, “Olay, BM barış güçlerinin bölgedeki izinsiz inşaat çalışmalarını engellediği Pile yakınlarındaki tampon bölgede yaşandı. BM barış güçlerinin güvenliğine yönelik tehditler ve BM araçlarına zarar verilmesi kabul edilemez ve uluslararası hukuka göre ciddi bir suç teşkil eder” denildi. Türk tarafına, BM misyonunun tampon bölgesindeki yetkisine saygı duyma, gerilimi daha da tırmandırabilecek her türlü eylemden kaçınma ve BM kontrolündeki tampon bölgeden tüm personel ve iş makinelerini derhal geri çekme çağrısı yapıldı. Açıklamada, “Misyon, durumu yakından izliyor, bölgede sükunet ve istikrarın korunmasını sağlama taahhüdünü sürdürüyor” ifadeleri kullanıldı.
Tampon bölgede yaşanan gerginliğe dair Kıbrıs Birleşmiş Milletler Barış Gücü tarafından yapılan açıklamaya KKTC Dışişleri Bakanlığından tepki geldi. Açıklamada, “Pile köyünde yaşayan vatandaşlarımızın KKTC topraklarına ve Pile’deki arazilerine ulaşımını kolaylaştırmak amacıyla Pile-Yiğitler yolu yapımına 17 Ağustos 2023 tarihinde başlanmıştır. Son derece açıktır ki yol yapımı projesi tamamen insani amaç taşımaktadır. Hal böyle olmasına rağmen bugün Birleşmiş Milletler Barış Gücü askerleri tarafından bölgede emniyeti sağlamak amacıyla bulunan polisimize ve yol inşaat ekibine KKTC toprakları içinde fiziksel müdahalede bulunulmuş, yol yapımı engellenmeye çalışılmıştır. BMBG’nin bu olay sırasındaki tutumu kabul edilmezdir” ifadeleri kullanıldı.
KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu da KKTC medyasına yaptığı açıklamada, bölgede yaşanan gerilimden Birleşmiş Millet Barış Gücü’nü sorumlu tuttu. Son derece insancıl bir maksatla gündeme getirilen, hiçbir art niyet içermeyen bir projenin BM yetkilileri tarafından yanlış yansıtıldığını ifade eden Bakan Ertuğruloğlu, “Bizim bütün derdimiz Pile’de yaşayan insanlarımızın, Rum’un, İngiliz Üs Komutanlığı’nın ve BM’nin insafına terk edilmiş görüntüsünü, gerçeğini artık ortadan kaldırmak. Tansiyonu artırmaya yönelik bir BM hamlesi, Rum tarafını tatmin etmeye yönelik bir senaryo oynanmaktadır” diye konuştu. Pile’deki Türk insanının KKTC’ye giriş çıkışını kolaylaştırmak için bir yol projesi hazırladıklarını aktaran Ertuğruloğlu, “İngiliz’in toprağına girmemek kaydıyla BM’ye göre ara bölge, bize göre kendi toprağımız saydığımız topraklardan bir yol hazırladık” dedi. Eski var olan bir yolun asfaltlanacağını belirten Ertuğruloğlu, BM’ye projenin herhangi bir askeri maksadı ve toprak çalmaya yönelik bir hamle olmadığını, Pile’de yaşayan yalnızlaştırılmış, Rum’un insafına terk edilmiş hisseden Kıbrıs Türk insanının hayatını ve ihtiyaçlarını, KKTC’ye ulaşımlarını kolaylaştırmaya yönelik bir proje olduğunu defalarca söylediklerini vurguladı.
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü'nün, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Pile-Yiğitler yolu yapımına müdahalesine ilişkin, "İYİ Parti olarak bu haksızlık ve hukuksuzluğun karşısındayız ve elbette Kuzey Kıbrıs Türk halkının yanındayız." ifadesini kullandı.
Öte yandan TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay, KKTC'nin Yeşil Hat üzerinde yer alan Pile köyüne yol inşaatına BM Barış Gücü tarafından yapılan müdahaleyi kınadı.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan Oktay, BM’nin, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin provokatif yönlendirmeleriyle, Pile'de yaşayan Kıbrıs Türklerinin KKTC'ye ulaşımını kolaylaştıracak insani bir proje olan yol inşaatına müdahalesinin kabul edilemez olduğunu belirtti.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Yeşil Hat üzerindeki Pile Köyü’ne ulaşımı kolaylaştırmak için hazırlanan Pile-Yiğitler Projesi’nin Birleşmiş Milletler Barış Gücü tarafından engellenmeye çalışılmasına tepki gösterdi.
Sözcü Çelik, “Barış Gücü’nün Rum Kesimi’ni memnun etmeye dönük söz konusu tavrı, bizatihi Kıbrıs’taki varlığını ve itibarını zedelemiştir.” dedi.
Ayrıca "Kıbrıs’ta görev yapan BM Barış Gücü’nün Pile-Yiğitler Projesi yolunun inşa sürecine ilişkin takındığı tavır kabul edilemez ve son derece yanlış olmuştur.” diyen Ömer Çelik, “Barış Gücü’nün Rum Kesimi’ni memnun etmeye dönük söz konusu tavrı, bizatihi Kıbrıs’taki varlığını ve itibarını zedelemiştir.” ifadelerini kullandı. (AA-İHA)