Türk Çini Sanatı’nda İki Yeni Teknik

Geleneksel Türk çini sanatı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi (FSMVÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Latife Aktan Özel, Türk çini sanatına "Katmanlı Çini" ve "Modüler Sistem Çini" olmak üzere iki yeni teknik kazandırdıklarını söyledi.Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi (FSMVÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Latife Aktan Özel, Türk Çini Sanatına kazandırdıkları yenilikleri anlattı. Küçükçekmece Belediyesi Geleneksel Sanatlar Akademisi’nde gerçekleşen programda konuşan Özel, Geleneksel Türk çini sanatına "Katmanlı Çini" ve "Modüler Sistem Çini" olmak üzere iki yeni teknik kazandırdıklarını söyledi.TÜRK ÇİNİ SANATINDA "KATMANLI ÇİNİ TEKNİĞİ’’Türk Çini Sanatına kazandırdıkları yeni teknikleri anlatan Yrd. Doç. Dr. Latife Aktan Özel, ’’Türk Çini sanatında klasikten esinlenerek yeni arayışlar ve deneysel çalışmalar yapıyoruz. Bu çalışmalarımızdan biri Katmanlı Çini Tekniğidir. Katmanlı çininin üretimi, belirlenen figür veya motiflerin tespiti ile başlar. Bu motifleri oluşturan alçı kalıba vakumlu çamur basılır. Elde edilen bu motifler, bisküvi pişirimi gerçeklemiş parçalar durumuna getirilir. Motiflerin, renklendirmesi tamamlandığında, katman oluşturacak motiflerden daha geniş bir yüzeye sahip karo üzerindeki önceden belirlenmiş yerlerine birleştirilir ve karoların katman motiflerle birlikte sırlanıp fırınlanması ile sonuç ’katmanlı çini’ elde edilir’’ diye konuştu.TÜRK ÇİNİ SANATINDA "MODÜLER SİSTEM’’Türk Çini Sanatında Modüler Sistemi de katılımcılarla paylaşan Özel, “Modüler sistemde amaç, farklı form ve desende birbirini tamamlayan çini karoların uygun düzenlemelerle bir araya getirmek ve tekrarlı kullanımları ile hedeflenen bütünü, yüzeyi veya bordürleri elde etmektir. Burada sonuç eser, parça-bütün ilişkisine dayalıdır. Geliştirdiğimiz modüler sistem, Türk çini sanatında karoların birbirini tamamlamasının yanı sıra desen olarak da bütünlük ve süreklilik sağlamak için gereken önemli bir tekniktir’’ dedi.“TÜRK ÇİNİ SANATINA YENİ MOTİFLER KAZANDIRIYORUZ’’Özel, sözlerini şu şekilde sürdürdü:"Bunun dışında da biz farklı çalışmalar yapıyoruz farklı yüzeyde çalışmalar yapıyoruz, kumaş üzerinde çinileri oluşturuyoruz. Kumaşta da desenin devamını sağlayan motifler kullanıyoruz. Bütünlüğüne baktığımız zaman yüzey farklılığı olmasına rağmen görsel olarak bir bütünlük kazandırıyoruz. Var olan objelerden örneğin; araba jantlarından, rögar kapaklarından parçalar tasarladık. Çıkış noktamız bu objelerdi. Form olarak vazo, lale, bardak, kadeh bunlardan da esin kaynağı olarak kullanıp laleler ürettik ve Türk Çini Sanatına Yeni Motifler kazandırdık.”