Çin'de bulunan 305 metre yüksekliğindeki Jinping-I, 292 metre yüksekliğindeki Xiaowan, 285,5 metre yüksekliğindeki Xiluodu ve İsviçre'deki 285 metre yüksekliğe sahip Grande Dixence barajından sonra sınıfının dünyada en yüksek 5. barajı olan Yusufeli Barajı ve HES'in yapımına 21 Aralık 2012'de başlandı.
Türk mühendis ve işçisinin alın teri ve tamamen milli sermayeyle inşa edilen barajda gövde betonu, su tutma imalatları, enerji yapıları ve inşaat faaliyetleri tamamlandı.
Çoruh Nehri üzerine Muratlı, Borçka, Deriner ve Artvin barajlarından sonra inşa edilen 5. baraj olan Yusufeli Barajı ve HES, Artvin'in 70 kilometre güney batısında, Yusufeli'ne 8 kilometre uzaklıkta yer alıyor.
Sert kayalıklarla kaplı dar vadide çok zorlu coğrafyada inşa edilmiş olması nedeniyle "dar vadinin gizli hazinesi" olarak adlandırılan barajın temel atma töreni Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde video konferansla gerçekleştirdiği katılımla 26 Şubat 2013'te yapıldı.
Barajda şantiye içi ulaşım yolları 10 Şubat 2015'te, baraj gövdesi kret üstü kazıları 15 Eylül 2015'te tamamlanırken, baraj gövdesi kret altı kazıları da 22 Haziran 2018'de bitirildi.
11 Temmuz 2018'de başlanan Yusufeli Barajı gövde inşaatı da 4 milyon 61 bin metreküp beton kullanılarak 24 Haziran 2021'de tamamlanarak son şeklini aldı.
Her biri 186 megavatlık 3 üniteden oluşan Yusufeli Barajı ve HES, toplamda 558 megavat kurulu gücüyle yılda 1 milyar 888 milyon kilovatsaat enerji üretecek.
Üretilen enerji ile ülke ekonomisine yıllık 4,1 milyar lira gelir sağlanması hedefleniyor.
Rezervuarında 2 milyar 130 milyon metreküp su depolama hacmine sahip Yusufeli Barajı, Çoruh Nehri üzerinde kurulu Muratlı, Borçka, Deriner ve Artvin barajlarına hem su kaynağı olacak hem de nehrin getireceği rüsubatı önemli ölçüde tutarak taşkın riskini azaltacak.
Karayolları Genel Müdürlüğünce 29 Nisan 2016'da yapımına başlanan Yusufeli Barajı ve HES inşaatı kapsamındaki yeni yolların yapımı da büyük oranda tamamlanarak hizmete açıldı.
Baraj projesiyle yapılan 69,2 kilometrelik yeni kara yolu ağını tüneller, köprüler ve viyadükler oluşturuyor.
Toplam 39 tünel, 19 da köprü bulunan yeni yol ağında dengeli konsol köprü olarak inşa edilen "Şilenkar", "Tekkale", "Baraj" ve "Yusufeli Merkez" viyadükleri 'teknoloji harikası' özel tasarım köprüler olarak nitelendiriliyor.
Söz konusu köprülerden üçünün inşaatı tamamlanarak kullanıma açılırken, "Yusufeli Merkez" viyadüğündeki çalışmalar da tüm hızıyla sürüyor.
2 milyar 130 milyon metreküp su depolama hacmine sahip Yusufeli Barajı'nın Erdoğan'ın katılacağı törenle su tutmaya başlamasıyla ilçe merkezi ve 7 köy sular altında kalacak.
Erdoğan, katılacağı törende baraj suları altında kalacak ilçenin taşındığı, 10 milyon metreküp dolgu yapılarak elde edilen 1,5 milyon metrekare alanda inşa edilen, kamu binalarının taşındığı, konutlar ile yöre mimarili 'villa tipi' köy evlerinin yükseldiği yeni yerleşim alanını da hizmete alıp, 3 bin 205 konutu hak sahiplerine teslim edecek. Açılışa hazır hale gelen etaplarda bir taraftan taşınma işlemlerinin sürdüğü yeni yerleşim yerlerinde çevre düzenleme çalışmaları ile birlikte eksikler tamamlanmaya çalışıyor.
Yusufeli Barajı'nda incelemelerde bulunan Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, şu ifadeleri kullandı:
Burası Türkiye'nin sahip olduğu hidroelektrik kapasitesinin yüzde 2'sini karşılıyor. Tek başına bir barajın bizim gücümüzün yüzde 2'sini karşılıyor olması çok anlamlı ve önemli. Üretilen elektrik daha kolay anlaşılsın diye; nüfusu 2,5 milyon ve Türkiye'nin 5'inci büyük kenti olan Antalya'mızın elektrik ihtiyacının karşılanması anlamına geliyor.
Bir başka gururumuz olan, 29 Ekim'de banttan indirdiğimiz TOGG'umuzun 750 bin adedinin ihtiyacı olan elektriğin üretilmesi anlamına geliyor. Vatandaşlarımız yüz katlı bir bina olarak gözlerinde canlandırsın. Böylesine muhteşem bir eser hizmete girmiş olacak."