AYŞENUR SAĞLAM - Türkiye, yıllık yaklaşık 400 fuarla Avrupa'da ikinci sırada yer almasına karşın, katılımcı sayısı, stant alanı ve gelir gibi parametrelerde kıta ortalamasının gerisinde kaldı.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Rekabet Kurulu, fuarcılık sektördeki rekabet sorunlarının tespit edilmesi ve çözüm önerileri geliştirilmesi amacıyla 2005-2017 yıllarında düzenlenen 5 bin 276 fuara ilişkin bilgileri analiz ederek Fuarcılık Sektör İncelemesi Raporu hazırladı.
Son yıllarda fuarcılık sektöründe yaşanan büyümeye rağmen Türkiye'de düzenlenen fuarların katılımcı sayısı, kiralanan stant alanı ve elde edilen gelir bakımından Avrupa ortalamasının gerisinde kaldığı belirtilen raporda, Türkiye'de düzenlenen uluslararası nitelikteki fuarların sayısının ve buralardaki doğrudan yabancı katılımcı payının potansiyelin gerisinde olmasının, fuarcılık sektörünün uluslararası rekabet edebilirliğini olumsuz etkilediği ifade edildi.
- Fuarcılık sektöründe örnek ülke Almanya
Rapora göre, 2017 itibarıyla dünyada 200 bin metrekarenin üzerinde fuar alanına sahip 28 ülke bulunuyor. ABD, Çin, Almanya, İtalya ve Fransa büyüklük bakımından fuar alanlarının yüzde 60'ını karşılıyor. Türkiye ise 600 bin metrekare fuar alanıyla dünya pazarında yüzde 1,7 paya sahip bulunuyor.
Türkiye'nin, Küresel Fuar Endüstrisi Birliği verileri çerçevesinde 2017 itibarıyla fuar alan büyüklüğü bakımından yüzde 3,8 payla kıtada 8'inci, fuar sayısı bakımından ise yıllık yaklaşık 400 fuarla ikinci sırada yer alması dikkati çekiyor.
Avrupa'da yılda ortalama 2 bin fuar gerçekleştirilirken, en fazla fuarın düzenlendiği ülkenin Fransa olduğu kayıtlarda yer alıyor. Fransa'yı Türkiye, İspanya, Polonya, Almanya ve İtalya takip ediyor.
Fuarcılık sektöründe örnek ülke olarak anılan Almanya'da düzenlenen yıllık fuar sayısı Türkiye'nin yaklaşık yarısı kadar olsa da bu ülkedeki fuarlarda yaklaşık 7 kat fazla gelir elde edildiği görülüyor. Türkiye'de stant kiralama bedellerinin dünya ortalamasının altında seyretmesi bu durumun nedenleri arasında yer alıyor.
Bu tespitler, fuarcılık sektöründe uluslararası rekabet gücünü artırmak isteyen bir ülkenin ve o ülkede fuarcılık sektöründe faaliyet gösteren oyuncuların fuar alanı büyüklüğüne, fuar sayısına odaklanmasının yetmediğini, fuar alanlarının etkin kullanımına ve fuarların niteliklerinin artırılmasına yönelik politikalar geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor.
- Uluslararası fuarların 4'te 3'ü İstanbul'da
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre, Türkiye'de 20 ilde kapalı alan büyüklüğü 5 bin metrekarenin üzerinde toplam 33 fuar merkezi bulunuyor. Türkiye'deki fuar merkezlerinin yüzde 38'i İstanbul'da yer alıyor.
Türkiye'de 2008-2017 döneminde düzenlenen uluslararası fuarların yaklaşık yüzde 75'i İstanbul'da gerçekleştirildi. İstanbul'u fuar alanı büyüklüğü bakımından İzmir, Konya, Bursa ve Antalya, fuar sayısı bakımından Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya izliyor. Düzenlenen fuar sayısı sıralamasında ilk 5 il içinde yer alan Ankara'nın, fuar alanı büyüklüğü sıralamasında gerilerde kalması dikkati çekiyor.
Fuarların konularına göre dağılımına bakıldığında, 2008-2017 döneminde 467 fuarla "tarım, seracılık, hayvancılık ve teknolojileri" ilk sırada gelirken, bu alanı 363 fuarla "ısıtma, soğutma, havalandırma, doğal gaz ve sistemleri", 349 fuarla "eğitim, eğitim ekipmanları ve teknolojileri" takip ediyor.
- "Fuarcılık politikası rekabetçi bir anlayışla belirlenmeli"
Öte yandan, rapor kapsamında, sektörde faaliyet gösteren teşebbüslerin kararlarının ve davranışlarının belirlenmesinde, ülkenin fuarcılık politikasının oluşturulmasında rekabetçi bir bakış açısının sağlanmasına yönelik önerilere de yer verildi.
Buna göre, sektördeki rekabetçi sorunlara yol açan uygulamaların çoğunun arkasında aynı coğrafi bölgede benzer konuda çok sayıda fuar düzenlenmesinden kaynaklanan endişelerin yattığı görülüyor. Aynı konudaki fuarların sayıca fazla olmasının nicelik ve nitelik bakımından optimal ölçekte fuarlar düzenlenmesinin önünde bir engel olduğu, buna bağlı olarak düzenlenen fuarların başarısını düşürdüğü ve ülke fuarcılığını olumsuz etkilediği değerlendiriliyor.
Türkiye'de fuarcılığın geliştirilmesi için sektörün kendine özgü koşullarını da dikkate alan bir yaklaşımla rekabetçi bir anlayışın ve yapının yerleştirilmesi gerekiyor.