Türkiye Organ Nakli Vakfının koordine ettiği, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Hukuku Derneği, Ankara Üniversitesi, Organ Nakli Koordinatörleri Derneği, Sağlık Diplomasisi Derneği ile Türk Yoğun Bakım Derneğinin iş birliğinde yaklaşık 4 yıldır yürütülen ve İstanbul Kalkınma Ajansınca desteklenen "Uluslararası Organ Nakli Ağı" projesi kapsamında Etiyopya'da bulunan Türk heyeti, ilgililerle bir araya geldi.
Vakıf Başkanı Eyüp Kahveci başkanlığındaki heyet, Etiyopya Sağlık Bakanlığı Tıbbi Hizmetler Genel Müdürü Dr. Yakob Seman Ahmed ile görüştü.
Ahmed, yaptığı açıklamada, görüşmede Etiyopya'daki sağlık sistemi hakkında bilgi verdiğini belirtti.
Kanser, kalp ve damar cerrahisi, çocuk cerrahisi gibi ileri sağlık hizmetlerinde daha ekonomik koşullar sunduğu için öncelikle Hindistan, Tayvan gibi ülkelerden hizmet aldıklarını aktaran Ahmed, Türkiye'ye de hasta gönderdiklerini ancak bu sayının çok fazla olmadığını ifade etti.
Türkiye ile sağlıkta kapasite geliştirmeye yönelik, insan gücü ve niteliğinin artırılması kapsamında eğitim programları başta olmak üzere ilgili alanlarda iş birliği yapmak istediklerini dile getiren Ahmed, şöyle devam etti:
"Şu anda bir tane böbrek nakli merkezimiz var ve on binlerce hastamız nakil için aday durumda, 100 binden fazla hasta hemodiyaliz tedavisi için bakım altında. Böbrek nakil merkezinin kapasitesinin genişletilmesini ve yeni merkezin açılmasını istiyoruz. Karaciğer nakil merkezi bulunmadığı için bu hastalarımız maalesef hayatlarını kaybediyor. Finansal imkan oluşturulması halinde bu hastalarımızı yurt dışına gönderiyoruz.
Ülkemizde sadece böbrek nakli yapılabiliyor, son 10 yıldır ayrıca kornea nakli gerçekleştiriliyor. Bunun dışında kemik iliği nakli, karaciğer nakli yapılabilmesi için ilgili programların başlatılması ve mevcut böbrek nakil merkezinin kapasitesinin genişletilmesi için Türkiye ile iş birliği yapmayı istiyoruz. Ayrıca yoğun bakım alanında hekim ve hemşirelerimizin de eğitim programlarından yararlanmasını arzu ediyoruz."
Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Kahveci de Etiyopya'daki sağlık bakanı görevden ayrıldığı için iki ülke arasında iş birliği protokolünün şu an imzalanamadığını, yeni bakanın belli olmasıyla bu konuda harekete geçileceğinin altını çizdi.
Görüşmelerin olumlu geçtiğini vurgulayan Kahveci, bakanlık yetkililerinin ziyaret süresinde yapılacak toplantıların ardından iş birliğinin çerçevesinin belirlenmesini talep ettiklerini anlattı. Kahveci, "Görüşmelerin ardından en kısa sürede işbirliği protokolü imzalanacak." dedi.
Böbrek nakil merkezine yapılan ziyarette aldıkları bilgiye göre, bir yılda 32-36 hastaya böbrek nakli gerçekleştirildiğini öğrendiklerini kaydeden Kahveci, kapasite yetersizliği nedeniyle sadece nakil kararı verilen ve vericisi bulunan hastaların diyaliz merkezinden faydalanabildiği bilgisini edindiklerini söyledi.
Kahveci, nakil merkezlerindeki yoğun bakım birimlerini de yerinde inceleme fırsatını bulduklarını anlatarak, "Kadavradan organ teminini başlatmak istiyorlar. Diyaliz programını da genişleterek sadece canlı vericisi olan değil kadavradan sağlanacak organlarla da birçok kişinin hayatının kurtulmasını istiyorlar. Bunun için hukuki bir düzenleme üzerinde çalışıyorlar. International Transplant Network (ITN) projesi kapsamında hukuki destek de verdiğimiz için hazırladıkları hukuki düzenlemeye ilişkin taslağı bize Türkiye'ye göndermeyi planlıyorlar. Bize taslak düzenleme geldiğinde inceleyerek, kendilerine tavsiyelerde bulunacağız." diye konuştu.
Proje kapsamında 2015'ten bugüne kadar Etiyopya'dan çok sayıda hekimin Türkiye'ye gelerek teknik donanım, cerrahi gibi konularda eğitim aldığını da anımsatan Kahveci, bu eğitimlerin artarak devam edeceğini sözlerine ekledi.