"Türkiye ile Macaristan arasındaki iş birliği güçlenecek"

ZUHAL DEMİRCİ/MUHAMMET İKBAL ARSLAN - Macaristan'ın yeni Ankara Büyükelçisi Viktor Matis, ülkesi ve Türkiye arasında çeşitli alanlarda yapılan iş birliğinin önemine işaret ederek, bu kapsamda yıl içerisinde çok sayıda karşılıklı resmi ziyaretin planlandığını belirtti.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a 7 Şubat'ta güven mektubunu sunan Matis, iki ülke arasındaki iş birliği alanlarını ve bu yıl için planlanan üst düzey ziyaretleri AA muhabirine anlattı.

Matis, 2005-2006 yıllarında Avrupa Birliği (AB) Avrupa Gönüllü Hizmet projesi kapsamında Türkiye'de bulunduğunu belirterek, o süre zarfında Türkiye'de sosyal alanda çalışmalar yaptığını ve ülkesine döndükten sonra da Türkiye diplomasisi ve dış politikasına daha fazla odaklandığını ifade etti.

Daha sonra Macaristan Dışişleri Bakanlığında çalışmaya başladığını söyleyen Matis, 2010'da Türkiye'deki Macaristan Büyükelçiliğinde diplomat olarak göreve getirildiğini bildirdi.

Matis, 2010'dan 2014'e kadar kültür, eğitim, basın ve protokol işlerinden sorumlu olduğunu ve 2014'ten 2016 sonuna kadar ise büyükelçi yardımcılığı görevini yürüttüğünü kaydederek, "Türkiye için zor geçen bu dönemde benim için burada bulunmak bir onurdu. 15 Temmuz 2016'da geçici maslahatgüzar olarak Türkiye'deydim. Gerçekten benim hayatıma çok büyük etki yapan bir gündü." dedi.

Büyükelçi Matis, 2016'dan Şubat 2019'da kadar, büyükelçilikte genel müdür görevini yürüttüğünü ve 1 Şubat itibarıyla da ülkesinin Ankara büyükelçisi olarak atandığını aktardı.

Matis, "Macaristan'ın Ankara Büyükelçisi olmak benim için çok büyük bir onur, fırsat ve sorumluluk. İki ülke arasındaki iş birliği ve genel olarak ilişkiler çok önemli ve hızlı bir şekilde büyüyor. Önümüzde çok fazla yapılacak iş ve fırsat var, onları yapmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1920'li yıllarda Macaristan’dan Türkiye’ye gelerek farklı şehirlerde Türkiye’nin gelişimine büyük katkı sağlayan uzmanlar olduğu belirten Matis, “Ankara’daki Meteoroloji Müdürlüğü bir Macar tarafından kuruldu. Etnografya Müzesi ise bir Macar'ın önerisiyle kuruldu." dedi.

Büyükelçi Matis, iki ülke arasında çok önemli kültürel bağlar bulunduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Macaristan'ın Türkiye'de 4 tane ulusal müzesi var. Başka hiçbir ülkede 4 tane Macaristan ulusal müzesi yok. Bunlar, Tekirdağ’da Rakoczi Müzesi, Kütahya’da Kossuth Müzesi, Kocaeli'de İmre Thököly Anı Evi, Osmaniye'deki Bela Bartok Müzesi'dir. Ayrıca, atalarımızın Osmanlı'yla Ruslara karşı savaştığı Kars'ta da bir müze açma düşüncemiz var. Bunların dışında Yalova'da Macar asıllı İbrahim Müteferrika adına açılan 'İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi' de bizim için çok önemli. Osmanlı'ya kağıt ile matbaacılığı öğreten isim oydu."

İki ülke arasında 20'inci yüzyıldan itibaren çok büyük iş birliği olduğunun altını çizen Matis, Macaristan'ın Ankara'da büyükelçilik açan ilk ülkelerden biri olduğuna dikkati çekti.

Komünizmin 1990'larda yıkılmasıyla iki ülke ilişkilerinin yeni bir ivme kazandığını anımsatan Matis, şunları kaydetti:

"2013’te iki ülke arasında imzalanan stratejik iş birliği anlaşmasının imzalanmasıyla ilişkiler stratejik bir seviyeye yükseltildi. Aynı yıl, Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi (YDSK) kuruldu ve bu sene de bunun Budapeşte'de yapılacak 4'üncü toplantısına hazırlanıyoruz. Toplantının tarihi üzerinde çalışıyoruz ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu toplantıya katılacak."

- "Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Szijjarto Türkiye'ye geliyor"

Matis, bu yıl iki ülke arasında birçok yüksek düzeyli ziyaretin planlandığını belirterek, "Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve diğer bakanların Macaristan'a resmi ziyareti söz konusu. Aynı şekilde Macaristan'dan bakanların da ziyaretleri söz konusu." dedi.

Karşılıklı ziyaretlerin devam edeceğini söyleyen Matis, "12-13 Şubat'ta İstanbul’da düzenlenecek Türkiye-Macaristan 2. Afrika İş Forumu’nda, Macaristan, Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto tarafından temsil edilecek. Türkiye'yi ise Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile DEİK temsil edecek." şeklinde konuştu.

Büyükelçi Matis, Türkiye'nin Afrika’da önemli faaliyetler yürüttüğünü ve ülkesinin bu faaliyetlere destek olmak istediğini ifade etti.

- "AB, Türk Akımı Projesi'nin önemini anlamalı"

Türkiye'nin savunma sanayisi alanındaki çalışmalarına ve iki ülke arasında yapılacak iş birliğine değinen Matis, "Türkiye'nin savunma sanayisindeki gelişimi, Batılı bir gözle bakıldığında inanılmaz." dedi.

Türkiye ile savunma geliştirme alanında iş birliği yapmak istediklerinin altını çizen Matis, bu konunun detaylarının iki ülke arasında görüşüldüğünü kaydetti.

Öte yandan Matis, ülkesi için enerji güvenliğinin önemli bir konu olduğunu vurgulayarak, Macaristan'ın enerji güzergahlarını çeşitlendirmek istediğini dile getirdi.

Türk Akımı'nın ciddi bir proje olduğunu, Bulgaristan ve Sırbistan üzerinden Macaristan'a ulaşmasını istediklerini belirten Matis, "AB'nin bu projenin ne kadar önemli olduğunu anlaması ve projeyi desteklemesi lazım." ifadesini kullandı.

- "Türk Konseyiyle irtibatımızı devam ettirmek istiyoruz"

Ülkesinin, geçen yıl Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) ve Türk Akademisinin gözlemci üyesi olduğunu hatırlatan Matis, bu kapsamda iş birliğini artırmak amacıyla çeşitli adımlar atacaklarını söyledi.

Matis, "Macaristan, Budapeşte'de Türk Konseyi İrtibat Ofisini açacak. Bu çok önemli çünkü biz konseye üye değiliz." diye konuştu.

Matis, bu konu üzerinde çalıştıklarını belirterek, irtibat ofisinin başkanının atandığını ve Türkçe bilen eski bir Ankara Büyükelçisi olduğunu kaydetti.

Macar Büyükelçi Matis, "Çünkü biz köklerimizin aynı olduğunu, tarihimizin çok benzer olduğunu düşünüyoruz. Dil yapımız da çok benziyor." değerlendirmesinde bulundu.

Türk Konseyi ile irtibatlarını devam ettirmek istediklerinin altını çizen Matis, halklara kültürler arası yakınlığı tanıtmayı planladıklarını bildirdi.