"Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği 4. Dönem Toplantısı"

"Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği 4. Dönem Toplantısı" Ağrı'da başladı.

Ağrı Valisi Mehmet Tekinarslan, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Konferans Salonu'nda düzenlenen toplantının açılışında yaptığı konuşmada, İran ve Türkiye'nin yüzyıllardır istikrarlı ilişkiye sahip dost ve kardeş iki ülke olduğunu söyledi.

Tarih boyunca devam eden yakın siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin ortak bir kardeşlik bilincini oluşturduğunu ifade eden Tekinarslan, bu toplantının Ağrı, Hakkari, Iğdır, Kars ve Van ile İran'ın sınır kentleri arasında asırlardır devam eden ilişkilerin pekiştirilmesi açısından son derece önemli olduğunu söyledi.

Vali Tekinarslan, sınır kentleri arasında süregelen sınır ticareti ve kültürel ilişkilerin son 10 yıllık dönemde önemli bir ivme kazandığını belirterek,özellikle bu bölgelerde yaşayan iş adamlarıyla, İranlı iş adamlarının ortak yatırımlar yaparak, güvene dayalı ticari ilişkiler tesis ettiklerini ifade etti.

Bu sayede sınır illeri arasında yapılan ticaretin gün geçtikçe arttığını belirten Tekinarslan, "Ağrı, Hakkari, Iğdır, Kars ve Van illerimizin İran'a yaptığı ihracat 2004 yılında 38.5 milyon dolarken, 2011 yılında 406 milyon dolara ulaşmış, 2012 yılının ilk 10 ayında 305 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Son 8 yılda yaşanan 10 kat artış şüphesiz bizler için sevindiricidir" dedi.

Vali Tekinarslan, sınır kentlerin sahip olduğu potansiyelle, girişimci iş adamlarının gayretinin dikkate alındığında dış ticaret hacminin 10 kat daha artmaması için hiçbir neden olmadığını ifade ederek, "Ağrı, Hakkari ve Van illerinde bulunan 3 kara hudut kapısı Gürbulak, Esendere ve Kapıköy, bizleri Makü, Hoy, Urmiye, Tebriz gibi Kuzey İran'ın önemli kentlerine bağlamaktadır. Her iki taraftaki sınır illerinin ekonomik ve sosyal alanda gelişmelerini sağlamak için bu bölgeye ekonomik bir havza olarak bakmak ve potansiyelimize uygun yeni çok boyutlu ilişkiler tesis etmek durumundayız" diye konuştu.

-"Sınır illeri arasındaki etkileşim sadece ticaret ve turizmle sınırlı kalmamalı"-

Vali Tekinarslan, bu toplantının yaşanan bazı sorunların çözülmesini, karşılıklı olarak iş adamları arasındaki ilişkileri canlandırmasını, ekonomik ve sosyal alanlardaki işbirliğini daha ileri taşımasını umut ettiklerine dikkati çekerek, "Sadece sınır komşusu değil, dost ve kardeş ülke olarak kabul ettiğimiz İran ile sınır illerimiz arasındaki ilişkilerimizin artarak devam etmesiyle yaşanan bazı bürokratik engellerin kaldırılması ve iş adamlarımızın önünün açılması için Kalkınma Bakanımız Cevdet Yılmaz ve İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Saidlu'dan hükümet merkezleri nezdinde gerekli tedbirleri almalarını istirham ediyoruz" dedi.

Her iki ülkenin sahip olduğu genç ve dinamik nüfusla önemli bir potansiyele sahip olduğunu anlatan Tekinarslan, şöyle devam etti:

"Sınır illeri arasındaki etkileşimin sadece ticaret ve turizm alanlarında sınırlı kalmayıp kültür, eğitim, sanat, lojistik, telekomünikasyon, Ar-Ge, yenilenebilir enerji, müteahhitlik işleri ve daha sayamadığım birçok alanda stratejik ortaklık olarak kendini göstermesi de önemlidir. Bizlere düşen bu genç nesli birbirini tanıyan, anlayan, ortak evrensel ideallere sahip, sınır bölgesinde yaşamanın getirdiği avantajlarla yoğrulmuş bireyler olarak yetiştirmektir. Başta Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitemiz olmak üzere sınır illerimizdeki üniversitelerle, İran üniversiteleri arasındaki işbirliğinin artırılması, ortak sportif, kültürel ve bilimsel çalışmalar yapılması ve karşılıklı öğrenci-öğretim elemanı değişimleriyle birbirimizi daha iyi tanımamız ve kalifiye iş gücü yetiştirmemiz mümkün olacaktır."

Vali Tekinarslan, Ağrı'da sağlık, eğitim, güvenlik, altyapı, ulaşım, iletişim gibi birçok konuda önemli gelişmeler yaşandığına da dikkati çekti.

-Batı Azerbaycan Genel Vali Yardımcısı Dizecnejad-

İran İslam Cumhuriyeti Batı Azerbaycan Genel Vali Yardımcısı Gulamrıza Dizecnejad ise bu toplantıyı çok önemsediklerini belirterek, son yıllarda çok güzel gelişmelerin yaşandığı, iyi ilişkilerin oluştuğu, gelişmelerin katedildiği bir dönemi yaşadıklarını söyledi.

Ekonomik işbirliğinin büyük bir önem kazandığı bu dönemde sınır ticaret merkezlerinin daha faal bir hale getirilmesi, daha etkin bir şekilde çalıştırılmasını arzu ettiklerini ifade eden Dizecnejad "İçinde geçtiğimiz süreç itibarıyla ekonomik işbirliği daha büyük bir önem kazanıyor. İran'ın kuzey batı bölgesi Azerbaycan, Nahçıvan ve Türkiye ile komşu bir bölgedir. Burada yaşamakta olan nüfus yoğunluğunu da bu ekonomik potansiyeli de harekete geçirebilme etkinliğine sahiptir" diye konuştu.

Dizecnejad, iki hafta önce Ankara'da 2 ülke arasında var olan ortak serbest sanayi bölgesinin oluşması ve açılmasıyla ilgili teknik toplantıların yapıldığını anımsatarak, şunları kaydetti:

"Bu toplantılarda da çok önemli neticeler aldık. Her 2 ülkenin üst düzey yetkililerinin ortaya koymuş oldukları hedefler dikkatle değerlendirilebilir. Bizim İran'ın kuzey batı bölgesinde iki serbest ticaret bölgemiz var. Aynı zamanda demiryolu hattımız ve havaalanımız bulunmakta. Halihazırdaki mevcut durum itibarıyla Türkiye ile İran'ın sınır illeri arasındaki ikili ilişkiler gelişim göstermekte. Her ne kadar sınır kapılarındaki bavul ticaretinde ciddi bir yükselişe tanık oluyorsakta sınır ticaret merkezlerinde de ciddi bir düşüş görmekteyiz. Sınırlardaki sınır ticaret merkezlerinin çalışmalarının yarı faal bir şekilde devam ettiğini gözlemlemekteyiz. Biz kamu yetkilileri olarak özel sektörün yolunu açmakla mükellefiz. Burada toplanmamızın amacı özel sektörün yolunu açmak."

Kentte 2 gün devam edecek toplantı, alt komitelerin oluşturulmasıyla devam etti.

Muhabir: Fatma Güven - Metin Karip