Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT nedir, özellikleri nelerdir? QuanT'ın açılımı ve özellikleri

Kuantum teknolojisinin dünya genelinde önem kazanan ve geliştirilen bir ekosistem olduğu bilinir. İlgili teknolojiyle üretilen kuantum bilgisayarların Türkiye'deki ilk örneğiyse QuanT olarak adlandırılır. Bu bilgisayar, Türkiye'nin söz konusu donanıma sahip olan 15 ülke arasına eklenmesini sağlamıştır. 21 Kasım 2024'te detaylı bir şekilde tanıtılan QuanT, yerli çiplerle tasarlanan ve normal bilgisayarlardan milyonlarca kat daha hızlı çalışan bir sisteme sahiptir. Bu sayede karmaşık problemlerin tek seferde çözülmesinde işe yarayan bilgisayarın sağlık, finans, yapay zeka gibi çeşitli alanlarda kullanılması hedeflenir.

Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT nedir?

Kuantum bilgisayar teknolojisinin dünya genelinde ilgi gördüğü ve her geçen yıl geliştiği bilinir. Türkiye'nin bu özellikteki ilk bilgisayarı olan QuanT da 21 Kasım 2024 tarihinde tanıtılmıştır. QuanT açılımı "Quantum Computer of TOBB ETÜ" olarak belirtilebilir. Nitekim ilgili cihazın TÜBİTAK, ASELSAN ve Savunma Sanayii Başkanlığı ortaklığında tasarlanıp geliştirildiği duyurulmuştur.

Türkiye'nin teknoloji alanındaki vizyonunu artıran QuanT, ülkemizin kuantum bilgisayar donanımına sahip olan yerler arasına girmesini sağlamıştır. 2024 itibariyle küresel çapta söz edilen aygıta sahip olan 15 ülke vardır. Türkiye de QuanT teknolojisiyle birlikte bu ülkeler arasına dahil olmayı başarmıştır.

Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT'ın özellikleri nelerdir?

Kuantum bilgisayarların günlük yaşamda yaygın olarak kullanılan donanımlardan farklı olduğu bilinir. Bu nedenle QuanT özellikleri de birçok kişi tarafından sorgulanan hususlardandır. Dolayısıyla ilk olarak bu teknolojinin temelinde yalnızca 0 ve 1 değerlerinin yer almadığı belirtilmelidir. Nitekim Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı kübit adı verilen setlerle ve yerli üretim çiplerle işlem görür.

QuanT adlı bilgisayar, ülkemizde 2010 senesinden beri çalışmalara konu olan süper iletken kuantum teknolojilerinin bir ürünüdür. Bu kapsamda incelenen cihazda yerli algoritmalarla güçlendirilmiş kuantum çözümlerinin mevcut olduğu söylenmelidir.

Ayrıca karmaşık veri setlerini işleme ve depolama yeteneği bulunan kuantum bilgisayarların diğer özellikleriyse aşağıdaki gibi sıralanmalıdır:

• Karmaşık problemlerin kısa sürede çözülmesinde işe yarar.
• Bir hesaplamada var olan tüm verileri tek seferde çözümler.
• Gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha hızlı bir şekilde çalışarak işlem yürütür.
• Türkiye'de kuantum ekosisteminin kurulmasında ve geliştirilmesinde rol oynar.
• Enerji optimizasyonu ve iklim modelleme çalışmalarında kullanılması hedeflenir.
• Yapay zeka ve özel şifreleme teknolojilerinin geliştirilmesinde hızlı işlemlerin tamamlanmasını sağlar.
• İlaç geliştirme gibi alanlarda karmaşık verilerin kolaylıkla çözümlenmesini mümkün kılar.
• Finansal süreçlerde ve sensör teknolojilerinin geliştirilmesinde rol oynar.