Türkiye, bugünden itibaren çöl tozunun etkisi altına giriyor. İç Anadolu, Batı Karadeniz ve Ege'nin iç kesimlerinde daha yoğun olması beklenen çöl tozuna karşı uzman isimlerden vatandaşlara uyarı geldi. Özellikle kronik hastalığı, astım, KOAH gibi nefes darlığıyla ilişkili rahatsızlığı olanların risk altında olduğu belirtilirken tozun yoğun olduğu dönemlerde ölümlerde artış gözlemlendiğinin altı çizildi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bugünden itibaren Kuzey Afrika'dan gelen çöl tozlarının Türkiye'ye giriş yapacağını açıkladı. Çöl tozlarının İç Anadolu, Batı Karadeniz ve Ege'nin iç kesimlerinde daha yoğun olması bekleniyor. Özellikle solunum rahatsızlığı olanların dikkat etmeleri gereken bir döneme girdiğini hatırlatan uzmanlar, bu süreçte hem ölümlerin hem de hastaneye yatışların çoğaldığını belirtti. Uzmanlar, pencerelerin kapalı tutulmasını ve vatandaşların dışarı çıkmamasını tavsiye etti.
Türk Toraks Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozunun sağlık sorunlarına neden olabildiğine işaret ederek, "Bu döndemde gerçekten toz konsantrasyonu yoğun oluyor. Yaşlı olan, olmayan herkesin iç ortamda kalmasını öneriyoruz. Evlerde de pencereleri ve kapıları sıkı sıkı kapatalım. Çok ince zerrecikler evin içerisine kadar girebilir. Baş ağrısı, nezle gibi benzeri şikayetler boğaz ağrısına yol açabilir. Ancak daha çok kronik hastalığı olanlar astım, KOAH gibi özellikle nefes darlığıyla ilişkili hastalığı olanlar, kalp hastalığı olanlar risk altında. Şikayetleri arttığında gerekirse ilaç dozlarını arttırmalarını öneriyoruz. Rahatsızlıkları fazla olursa da hastanelere başvurmalarını öneriyoruz" şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozunun yoğunlaştığı dönemlerde ölümlerin arttığına da dikkat çekerek, "Çalışmalar bu hastalığı olanlarda bu o dönemlerde ölümlerin arttığını, hastane başvurularının arttığını, hastane yatışlarının arttığını göstermiş. Daha önce Gaziantep'te bir çalışma yapmıştık. Tozun yoğun olduğu dönemlerde ölümlerde artış olduğunu gözlemledik. Çalışmalar bu çöl tozlarının içerisinde çeşitli bakterilerin, mantarların ve çeşitli virüslerin olabileceğini göstermiş. En önemlisi çok yoğun konsantrasyona maruz kalıyorsunuz. Belli bölgelerde nefes alamıyorsunuz. Tozlarla bu çeşitli virüslerin, bakterilerin taşınabileceğini biliyoruz" dedi.
Çöl tozunun etkili olacağı bölgeleri açıklayan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Meteoroloji Mühendisi Adil Tek, “Çöl tozu, Kuzey Afrika ve Büyük Sahra üzerinden yükselici akımlarla beraber yükselip daha sonra akışlarla birlikte üzerimize gelen toz partiküler maddelerdir. Akdeniz'de bulunan İtalya ve Yunanistan'da üzerinde bulunan alçak basınç sistemiyle birlikte Güney'den kuvvetli akışlarla birlikte üzerimize transfer oluyor. Bu da rüzgarlarla birlikte üzerimize geliyor. Her sene çöl tozuna rastlıyoruz. Önümüzdeki günlerde de yine alçak basınç sistemi oluştuğu için bizim üzerimize doğru gelecek. Özellikle bugün etkisini gösterecek. İç Anadolu ve Batı Karadeniz'de etkili olacak. 200 mikrogram bölü metreküpe kadar çıkacak. Bu üst bir değer değil, orta değerler civarında. Bu bölgelerde yoğunluk kendisini gösterecek. Marmara bölgesinde diğer bölgeler kadar yoğunluk görülmeyecek" diye konuştu.
Hava kirliliği haritası üzerinden de son durumun vatandaşlar tarafından takip edilebileceğini belirten Tek, "Harita, hava kirliliği ile ilgili bir harita. Bunun içerisinde sadece çöl tozu yok. Azot oksit, ozon, karbondioksit ve diğer gazlar da var. Kırmızı alanlar bunlardan herhangi birinin arttığını gösteriyor. Partiküler maddenin yoğunluğu artıyor. Ölçülen yoğunluklar mikrogramlık olarak ölçülüyor. Daha çok PM10 dediğimiz değerle ölçülüyor. O değerin yüksekliğini gördüğümüzde anlayabiliriz. Tahminler günlük değişiyor. Son tahminlerde çok üst seviye bir yoğunluk gözükmüyor. Yoğunluk, Ege'nin iç kesimlerinde 200 mikrogram bölü metreküp'e kadar çıkacak ama İstanbul'da 50 mikrogram bölü metreküp olarak gözüküyor. Pandemi döneminden dolayı maskelerimiz de var. Maskelerimiz bu konuda yardımcı olacak" dedi.
Kaynak: DHA