Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Türkiye’de ‘şeyl’ (organik malzeme yönünden zengin tortulu kayalar) sondajları konusunda ABD’li dev petrol ve doğalgaz arama şirketi Transatlantic ile el sıkıştı. Mutabakat zaptı da dün Ankara’da imzalandı. Mutabakat zaptı Güneydoğu Anadolu ve Trakya’da petrol ve doğalgaz arama, üretim potansiyelini araştırmayı içeriyor.
**HEDEF YÜZDE 90**
Yeni yöntemin önemiyle ilgili açıklama yapan TPAO Genel Müdürü Mehmet Uysal ise ‘şeyl’in petrolün üretildiği ana kaya vazifesi gördüğünü belirtirken, şunları söyledi:
Kayada petrol türediği zaman, onun yüzde 10 kadarlık kısmı ana kayadan atılıyor ve yeraltında emiliyor.
Bizim şu anda elde ettiğimiz petrol ve doğalgaz bu yüzde 10’luk kısım. Geri kalan yüzde 90 ise o ana kayanın içinde kalıyor ve atılamıyor. nŞimdi ABD yeni bir teknoloji geliştirdi. O ana kayanın içerisine girip o ana kaya boyunca uzun sondajlar yapıyorlar.
Kayalar çok yüksek basınç altında kumlarla çatlatılıyor, ki çatlakların içine kum dolsun ve tekrar sıkışmasın diye. nBu şekilde çatlatıldıktan sonra o ana kayanın içindeki gaz veya petrol o çatlatma zonları boyunca vermeye başlıyor. Bu üretim çok ciddi bir potansiyele sahip.
ABD 100 yıllık doğalgaz ihtiyacını bu metotla temin etmiş durumda ve şu anda Rusya’dan daha fazla doğalgaz üretiyor bu metotla.
**YİNE DE KÂRLI OLUR**
Bu konuda, Avrupa’da Polonya, Avusturya, Hollanda ve ardından Türkiye’nin önemli potansiyele sahip olduğunun tahmin edildiğini söyleyen Uysal, şeyl gaz sondajının klasik petrol ve doğalgaz aramacılığına göre daha kolay, fakat daha pahalı bir yöntem olduğuna işaret etti. Bunun klasik sondajları ikiye katlayacağını ifade eden Uysal, “Ama ikiye katlasa bile şu anda petrol ve doğalgaz fiyatları ve enerjide ithalat bağımlılığımız düşünüldüğü zaman bu yatırımlar yine de kârlı yatırımlar oluyor. O bakımdan biz bu konuyla ciddi olarak ilgileniyoruz” dedi.
**Rezerv çok yüksek**
Şeyl, dünyanın birçok noktasında bulunan, organik malzeme yönünden zengin tortulu bir kaya. Şimdiye kadar çok az sondaj yapıldığı için dünya çapında ne kadar şeyl gaz çıkacağı konusunda tam olarak bir tahmin yapılamasa da ABD’de şu anki kullanım hızıyla 211 yıllık doğalgaz tüketiminin şeyl ile karşılanacağı, iyimser kesimler ise bunun 690 yıla kadar çıkabileceğini belirtiyor. Avrupa’daki şeyl gazı kaynaklarının ise ön tahminleri 11,5 trilyon metreküp olarak yapılıyor...