Türkiye'nin "trüf Mantarı Eylem Planı" Hazırlanıyor

Orman Genel Müdürlüğü ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğinde dünyada önemli ticari potansiyeli bulunan trüf mantarının üretiminin artırılması amacıyla doğal ve yapay trüf ormanları oluşturulmasına yönelik "trüf eylem planı" hazırlanıyor.

Dünyada "siyah elmas" olarak nitelendirilen, değerli ve pahalı bir mantar türü olan trüf mantarı, aroması ve kokusunun cezbedici olması nedeniyle gurme ve üst düzey aşçılar tarafından beğeniliyor. Avrupa mutfağında önemli yere sahip olan mantar türü, özellikle üst gelir grubu tarafından tercih ediliyor.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç Dr. Aziz Türkoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kralların yiyeceği" olarak adlandırılan trüf mantarının toprağın 5 ile 20 santimetre derinliğinde ağaç köklerinde yetiştiğini, mantarın özel eğitimli köpeklerle toplandığını söyledi.

Tadı, kokusu ve aroması ile birçok gurmenin ilgisini çeken trüf mantarının kilogram fiyatının türüne ve kalitesine göre 100 ile 3 bin avro arasında değiştiğini anlatan Türkoğlu, 2004 yılında başladıkları çalışmalar sonucunda elde edilen veriler ışığında hazırladıkları trüf mantarıyla ilgili projenin TÜBİTAK tarafından kabul edildiğini belirtti.

Proje kapsamında yaptıkları araştırmalarda Karadeniz, İç Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bazı trüf mantarı türlerini bulduklarını belirten Türkoğlu, "Türlerin bulunmasının ardından trüf aşılı meşe fidanları üretmeye başladık. Çalışmalarımız Orman Genel Müdürlüğü tarafından da desteklendi ve trüf ormanı oluşturulması amacıyla proje hazırlamamız istendi. Bu kapsamda Denizli'de ilk doğal ve yapay trüf mantarı ormanı oluşturduk. Şimdi ise Orman Genel Müdürlüğü ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğiyle 'trüf mantarı eylem planı' hazırlıyoruz" dedi.

Kısa süre sonra tamamlayacaklarını eylem planı ile Türkiye'nin hangi bölgesinde hangi tür doğal trüf ormanları bulunduğunu tespit ederek koruma altına almayı planladıklarını bildiren Türkoğlu, ayrıca uygun ortamlara aşılanmış meşe fidanlarını dikerek ekonomik getirisi iyi olan trüf ormanları oluşturmayı planladıklarını kaydetti.

-"Dünyada 6 milyar dolar ticaret hacmi var"-

Proje kapsamında ilk doğal trüf mantarı ormanının Denizli'de oluşturulduğunu, sırasıyla Muğla, Antalya ve İzmir'de dikimler yapacaklarına işaret eden Türkoğlu, şunları söyledi:

"Dünyada trüf üretiminin yüzde 45'ini Fransa, yüzde 35'ini İspanya, yüzde 20'sini İtalya yapıyor. Dünyada 6 milyar dolarlık ihracat hacmi olan trüf mantarı pazarından hak ettiğimiz payı almak istiyoruz. Ülkemiz sahip olduğu iklim, toprak yapısı ve coğrafyası ile Avrupa'nın toplam üretime denk gelen trüf mantarı yetiştirme potansiyeline sahip. Çalışmamızla ülkemizin trüf mantarı potansiyelini ortaya çıkararak hak ettiğimiz payı almak istiyoruz. Çalışmamızın ülkemizin geleceğinde önemli rol oynayacağına inanıyorum."

Türkoğlu, projede ABD ve Avrupa'dan 5 bilim adamının da yer aldığını belirterek, projenin en önemli ayağının eğitim çalışmaları ile vatandaşları bilinçlendirmek olduğuna dikkati çekti.

-"Yurt dışından gelen aşılı fidanların istilacı türler olma ihtimali var"-

Türkoğlu, üniversite ile sanayi iş birlikteliğiyle Ar-Ge çalışması yaparak aşılı trüf fidanı üretilmesini sağladıklarını, bu çalışmanın projenin çok önemli bir bölümünü oluşturduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:

"Çünkü doğal olarak bulunan ve ekonomik getirisi iyi olan türlerin bir şekilde ekonomiye kazandırılması, kırsal alana kazanç kapısı olması gerekiyor. Üniversite ile sanayi işbirliğinde şu ana kadar 5 bin civarında fidan ürettik. Meşe fidanları geliştiriyoruz. Önümüzdeki dönemde bunun patentini de alıp daha büyük ölçekte üretmeyi düşünüyoruz. Çünkü yurt dışından gelen trüf aşılı fidanların istilacı türler olma ihtimali var. İstilacı türlerin ülkemize gelip mevcut doğal türlerimize zarar vermesini istemiyoruz. Türkiye'ye gelen türlerin aşılı olup olmadığını kontrol eden bir mekanizma yok. Bununla ilgili düzenlemeleri de hazırlayıp Orman ve Su İşleri Bakanlığı'na sunacağız. Çünkü gelen fidanlar hem çok pahalı hem tohumları ülkemize ait değil."

-"Karadeniz'de kilosu 500 avro olan trüf mantarı türü var"-

Türkoğlu, önümüzdeki yıldan itibaren fındık fidanlarında trüf aşılama çalışması yapacaklarını, çünkü Karadeniz Bölgesi'nde kilosu 500 avro olan trüf mantarı türü bulunduğunu anlatarak, şöyle konuştu:

"Dünyanın en önemli fındık üreticisi olan ülkemizde 700 bin hektar doğal fındık alanı var. Fındıkların köklerinde bazı trüf mantarı türleri bulunuyor. Fakat insanlarımız bunu bilmiyor. Fındığın kilosu 8 ya da 10 lira, ama kökünde bulunan mantarın kilosu 500 avro. Farkında olmadığımız çok büyük bir kazanç. İyi bir planlamayla bu bölgeler trüf bahçesi haline getirilebilir."

Türkoğlu, eylem planının birkaç hafta içerisinde tamamlanarak Orman ve Su İşleri Bakanlığı'na teslim edileceğini ifade etti.