Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Başkanı Masis Yontan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik taslağıyla birçok ambalaj malzemesi için katılım payı alınmasının planlandığını belirterek, "Bu malzemelerden bildirim ve beyanname istenmesi, uygulamanın neredeyse imkansız olması sonucunu doğuracaktır." ifadesini kullandı.
TÜRMOB'dan yapılan açıklamada, Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen geri kazanım katılım payı uygulamasına ilişkin değerlendirmede bulunuldu.
Piyasaya arz edilen plastik poşetlerden 25 kuruşluk geri kazanım katılım payı alındığı ve bu payların beyan edilmesi gerektiği hatırlatılan açıklamada, plastik poşetler dışındaki koli, şişe, ilaç kutusu, elektronik eşya, beyaz eşya ambalajları, pil gibi diğer ürünler için de geri kazanım katılım payı alınmasına ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliğin beklendiği ifade edildi.
Açıklamada, bakanlıkça konuya ilişkin bir yönetmelik taslağı yayımlandığı ve buna göre poşet dışında kalan diğer ürünler için geri kazanım katkı payı uygulamasına 30 Haziran'da başlanmasının planlandığı bildirildi.
- Ağır para cezaları öngörülüyor
Çeşitli ürünler için alınacak geri kazanım payı tutarlarının da yer aldığı açıklamada, ilaç kutu veya şişeleri için 1 kuruş, küçük ev aletleri için 10 kuruş, pil türleri için kilogram başına 2-15 lira, bitkisel yağlar için kilogram başına 10 kuruş, elektrikli ve elektronik eşyalar için kilogram başına 20-30 kuruş, lastikler için 2-10 lira ve plastik içecek ambalajları için litresine göre 4 kuruşa kadar, cam içecek ambalajları için litresine göre 10 kuruşa kadar geri katılım payı alınacağı aktarıldı.
Açıklamada, söz konusu ürünlere ilişkin ağırlık, büyüklük gibi teknik bilgilerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına aktarılacağı, tahsil edilen geri kazanım katkı payı tutarlarının da Hazine ve Maliye Bakanlığına beyannameyle bildirileceği vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:
"Bu bildirim ve beyanlara ilişkin olarak kanunda ağır para ve hapis cezaları öngörülmüştür. Bildirim ve bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere (2019 yılı için) 18 bin 37 lira idari para cezası verilecektir. Bildirim ve bilgi verme yükümlülüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır. Yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında Türk Ceza Kanunu'ndaki sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanacaktır. Bu cezalar, beyanlara da uygulanacak. Cezaların suç konusu teşkil eden eylemle orantısızlığı, muhatap tüm kesimler tarafından dikkate alınması ve düzeltilmesi için çaba sarf edilmesi gereken bir husustur. Örneğin, 10 lira tutarında yanlış bildirim için dahi 18 bin 37 lira para cezası ve altı ay hapis cezası uygulanabilecektir."
- "Tüketiciye yansıyan fiyatlar yükselecek"
Açıklamada görüşlerine yer verilen TÜRMOB Başkanı Masis Yontan da pek çok üründen geri kazanım katılım payı alınmasının planlandığına ve özellikle ambalaj malzemelerinden katılım payı alınması amacıyla hem bildirim hem de beyanname istenmesinin, uygulamanın neredeyse imkansız olması sonucunu doğuracağını belirterek, "Yönetmelik taslağına göre, kek pasta ile birlikte satılan altlık, çiçek saksısı, gıdaya sarılan streç film, çerez kutuları gibi birçok ambalaj malzemesi için katılım payı alınması amaçlanmaktadır. Bildirim ve beyanname uygulaması imkansızlığının yanı sıra alınması amaçlanan katılım payıyla tüketiciye yansıyan fiyatlar yükselecek, bu durum kriz etkilerinin hissedildiği ülke ekonomimizde enflasyon artışı nedeniyle krizin derinleşmesine yol açacaktır. Çevrenin korunmasına yönelik her türlü düzenlemenin yanında ve destekleyicisi olmakla beraber uygulanmasının pek çok sorun yaratacağını değerlendirdiğimiz bu düzenlemenin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini kamuoyunun bilgilerine sunarız." değerlendirmesinde bulundu.