Tuta Kelebeği, Domates Üretimini Tehdit Ediyor

Antalya bölgesinde domates ekim alanlarında 2010 yılında büyük zarara neden olan "tuta absoluta" isimli zararlının bölgede yeniden görülmeye başladığı ve önlem alınmazsa domates üretiminin büyük risk altında olduğu bildirildi. Antalya Ticaret Borsası (ATB), domates üretim alanlarında büyük zarara neden olan ve hızla yayılan, halk arasında domates güvesi olarak bilinen tuta absoluta zararlısıyla mücadelede nasıl bir yol haritası izlemek gerektiğini ortaya koymak amacıyla toplantı düzenledi. Domates üreticileri ve ihracatçılarının katıldığı toplantıda konuşan Antalya Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Mehmet Şen, Güney Avrupa üzerinden Türkiye'ye giren tuta absoluta zararlısının varlığının ilk kez 2009 yılında tespit edildiğini ve bugüne kadar hiçbir ülkenin bu soruna tam bir çözüm bulamadığını söyledi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanan "Domates Güvesi Eylem Planı" çerçevesinde çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Şen, üretim alanlarına kurulan tuzaklarla zararlının kelebek çıkışlarını takip ettiklerini kaydetti. Zararlının larvalarının domatese ekonomik düzeyde zarar verdiğini anlatan Şen, kelebeklerin yumurta bırakmaması, larvaya dönüşmemesi için neler yapılması gerektiği konusunda üreticilere eğitim verdiklerini ifade etti. Zararlı ile tek başına mücadelenin yeterli olmadığını, bu nedenle kitlesel mücadele konusunda çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Şen, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış bitki koruma ürünlerinin her yerde bulunduğunu, en son çare olarak da ilaç kullanımını önerdiklerini bildirdi. - 2,3 milyon tonluk üretim tehdit altında Mehmet Şen, Antalya'da 2013 yılında domates üretiminin 2 milyon 335 bin ton olduğunu belirterek, halen bölgede domates üretim alanlarının yüzde 30-35'nin tuta absoluta zararlısı riski altında bulunduğunu, önlem alınmazsa domates alanlarında yüzde 100'e kadar varan zararlara yol açabileceğini kaydetti. Antalya Zirai Karantina Müdürü Ekrem Çetin de Rusya'nın tuta absoluta konusunu çok ciddi tuttuğunu, Ukrayna'da da sorunun devam ettiğini söyledi. Çetin, "Rusya, Ukrayna ve ihracat yaptığımız diğer bazı ülkeler Türkiye'de bu sorunun varlığını bildiği için ürünlerin ülkelerine girişlerinde ciddi araştırma yapıyorlar. En son Belarus'ta sıkıntı yaşandı" diye konuştu. Kışın ılıman geçmesi nedeniyle tuta absoluta zararlısının asgariye inmediğini ve 15 Nisan'dan itibaren yükselişe geçtiğini kaydeden Çetin, zararlının özellikle domates ihracatında büyük tehdit oluşturduğunu ifade etti. - İstanbul'daki market de almıyor Antalya Ticaret Borsası Tarım Sektörü Grup Başkanı ve yaş meyve sebze ihracatçısı Fatih Ekinci de tuta kelebeği nedeniyle ihracatta sıkıntı yaşadıkları gibi iç piyasada da büyük sıkıntı yaşadıklarını bildirdi. Ekinci, "İstanbul'daki hiçbir market de domates güvesi olan bir domatesi almıyor. Pazara giden tüketici de kurtlu bir domatesi almak istemez. Aslında bu kurt sağlığa zararlı değil, ama görsel bakımdan alıcıyı etkiliyor" diye konuştu. Tuta zararlısı domates üretimine zarar vermeye devam ederse yazın çıkan tarla ürünlerinin de ucuz olmayacağını kaydeden Ekinci, "Tuta sorunu artarak devam ediyor. Artık yazlık domatesin daha ucuz olacağını aklımızdan çıkarmamız gerekiyor" dedi.