TÜTEV: Denettim zafiyeti ve beton standartı olmadıkça daha çok acılar yaşarız

Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Erzurum Şubesi Genel Sekreteri ve İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu üyesi Kürşat Lütfi Karakaya, inşaatlardaki denetim zafiyetinin sürmesi ve beton firmalarının standardını yükselmemesi halinde yaşanan bu acıların süreceğine dikkat çekti.
Van'da meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 601 vatandaşın enkaz altında can verdi, 84 bina yıkıldı. Binlerce binaya da 'oturulamaz' raporu verildi. TÜTEV Genel Sekreteri Karakaya, Van'ı yıkan 7.2'lik depremin, 12 yıl önce yaşanan Marmara depreminden ders alınmadığını gözler önüne serdiğini söyledi. Karakaya Van'daki depremin ardından gündeme gelen sorunların, Marmara depreminde konuşulan ihmallerden farklı olmadığını da vurguladı. Tartışmaların odağında kalitesiz beton, kesilmiş kolonlar, denetimsizlik, ehliyetsiz müteahhit ve ustaların bulunduğuna işaret eden İnşaat Mühendisi Karakaya, "Denetim zafiyeti devam ediyor. Kanun çıkması çözüm olmadı. Kanunun uygulanmasından kaynaklanan sıkıntılar vardı. Yönetmelik ve yasa hazırlanmasına rağmen Yapı Denetim Kanunu'ndaki açıktan kaynaklanan sorun var. Kanunun özü çok iyi, fakat kanunda çözümü engelleyen bir husus var. Müteahhit, yapı denetim firmasına, 'Bu parayı al, beni denetle.' diyor. Firmalar da 'müşteri kaybederim' kaygısı ile denetlenmeyi isteyen firmaların birtakım eksikliklerini görmezlikten gelebiliyor. Yapı denetim firmaları, müteahhitlerle belediye arasında sıkışıp kaldı. Tam denetim yapılamadı. Çözüm nedir? Havuz sistemi olabilir. Müteahhit firma seçmez de Bayındırlık Bakanlığı dağıtımı yapabilir. İkincisi, yapı denetim kuruluşları bağımsız birlik haline gelebilir." şeklinde konuştu.

EMEKLİ MÜHENDİSLERİN DİPLOMALARI KULLANILIYOR
TÜTEV Genel Sekreteri Kürşat Karakaya, emekli inşaat mühendislerinin denetim firmaları tarafından kullanıldığı iddiasında da da bulundu. Karakaka, "Firmalar genelde emekli olmuş inşaat mühendislerinin diplomalarını kullanıyor. Diploma sahipleri sadece maaşlarını almak için firmaya uğruyor. Onlar adına denetlemede sağlam raporu veriliyor." görüşünü savundu.

KULLANILAN BETONA STANDART GELMEDİ
Türkiye'nin 12 yıldır çözemediği bir başka sorunun ise beton firmalarına standart getirilmemiş olması olduğuna işaret eden Karakaya söz konusu firmaların bazı illerde sağlıksız malzeme kullandığını savundu. Beton kalitesi üzerine ciddi denetimlerin sağlanmasını da isteyen Karakaya, "Beton konusunda ciddi denetim sağlanamadı. 1999 depreminde Veli Göçer'in deniz kumu ile çimento yapıp bina inşa ettiğini unutmadık. Bu olaydan sonra standart getirildi. Deniz kumu, dere kumu kullanılmadı. Kırılmış mucur kullanıldı. Ancak pilot illerin dışındaki diğer illerde dere kumu, yıkanmış kum kullanılmaya devam edildi." şeklinde konuştu.

BÖLGEMİZ İÇİN YAPILAMASI GEREKEN
Doğu Anadolu ve Erzurum'un deprem kuşağında olması sebebiyle her zaman deprem riski ile karşı karşıya olduğunu hatırlatan Karakaya şu önerilerde bulundu:
"Burada kamu kurum ve kuruluşlarla belediyeler ve inşaat mühendisleri odasına büyük görev düşmektedir. Biz inşaat mühendisleri olarak her zaman bu göreve hazırız. öncelikle bir eylem planı hazırlanmalı. Erzurum’daki bina envanteri çıkarılarak binalar 1'den 5'e kadar puanlandırılmalı. Öncelikle gözle görülen sıkıntılı olabileceği düşünülen binalar tahliye edilmeli, ya da en kısa zamanda güçlendirilmelidir. Bu tüm Türkiye'de yapılması gereken bir uygulamadır. beklemeden acilen bir yerlerden vakit kaybetmeden başlamak gerekiyor.