ANKARA (İHA) - Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye'nin Irak'a yönelik ekonomi politikasını "Geçmiş geçmişte kalmıştır. Geçmişte akan suyla bugünün değirmeni dönmez" sözleriyle ifade ederek, 2005 yılında hedefin 5 milyar dolarlık karşılıklı ticaret hacmi olduğunu söyledi.
Türkiye-Irak Dış Ekonomik İlişkiler Komitesi (DEİK) toplantısında konuşan Devlet Bakanı Tüzmen, Irak'la Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geçmişte yeterince değerlendirilemediğini kaydederek geçmişin geçmişte kaldığını söyledi. Geçmişte akan sularla bugünün değirmeninin dönmeyeceğini belirten Bakan Tüzmen, şu anda Türkiye'nin elinde önemli imkanlar bulunduğunu, bunları hep beraber değerlendirmek istediklerini söyledi. Irak Cumhurbaşkanı'nın ilk resmi ziyaretini Türkiye'ye yapmasının sadece Türkiye ve bölge ülkeleri için değil tüm dünya için çok önemli bir gösterge olduğıunu söyleyen Tüzmen, El-Yaver'in iki ülke ve bölge istikrarı için çok önemli bir adım attığını ifade etti. Dün ve bugün yapılan çalışmalarda iki ülkenin kaynaklarının ve imkanlarının karşılıklı olarak bugünkü şartlar içinde değerlendirmesini geniş bir çerçeve içinde yaptıklarını dile getiren Tüzmen, bu ziyaret sırasında gündeme gelen konular ve alınan kararların her iki ülke arasındaki ilişkileri daha da kuvvetlendirdiğini belirtti. Tüzmen, 1980'li yıllarda Türkiye ve Irak arasında dört milyar dolarlık ticaret hacminin, bir milyar dolar müteahhitlik hizmetinin ve iki milyar dolar da transit hizmetinin yakalandığını belirterek 1990'lı yıllarda bu imkanların yavaş yavaş kaybedildiğine dikkat çekti. 2000 yılında komşu ve çevre ülkeler stratejisi kapsamında Irak'a çok sık ziyaretler yapıldığını belirten Tüzmen, kısa zamanda önemli mesafeler kaydedildiğini, Irak'ın ithalatında o dönemde 13. sırada bulunan Türkiye'nin yapılan çalışmalar sonucunda 3. sıraya yükseldiğini kaydetti. 2001 yılında 1.8 milyar dolarlık ticaret hacminin yakalandığını belirten Tüzmen, bu yıl savaş sonrasında ticaret hacminin 1.8-2 milyar Dolar'a ulaştığını, 2005 yılı hedefinin de beş milyar dolar olduğunu açıkladı. Tüzmen, kaybedilen yılların ilerleyen günlerde yeniden kazanılacağını söyleyerek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Irak zenginleştikçe Türkiye de zenginleşecektir. Amacımız tamamiyle iki ülke arasındaki ticaret hacminin geliştirilmesi, bölgenin sorunu olan fakirliğin ortadan kalkmasıdır. Bunun da yolu gelir seviyelerinin artması, ticaretin fazlalaştırılması, karşılıklı yatırımların artırılması ve halkın ihtiyacı olan eğitim ve sağlık hizmetlerinin anında verilmesidir".
Tüzmen, Türkiye ile Irak arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için temel olan bir takım anlaşmaların bir an önce imzaya kavuşturulacağını belirterek, halen bine yakın Türk işadamının Irak'ta yürüttüğü faaliyetlerini sürdüreceğini belirtti. Tüzmen, uzun süredir gündemde olan ikinci gümrük kapısı açılması konusunun da hızla gerçekleştirileceğini söyledi.
Irak Cumhurbaşkanı El-Yaver ise kendisinin bir gün siyasete gireceğini hiç düşünmediğini belirterek kendisinin işadamı olması nedeniyle duygularının da işadamlarının yanında olduğunu söyledi. "Belki de devletimden çok işadamlarını daha çok temsil edebilirim" ifadesini kullanan El-Yaver, ilk kez Türkiye'yi ziyaret etmesinin de bir tesadüf olmadığını vurguladı. El-Yaver, Türkiye ile Irak arasındaki entegrasyonun sağlanabileceği pek çok konu olduğunu kaydederek bu konudaki her türlü girişime açık olduklarını dile getirdi. El-Yaver, günümüzde uluslararası ilişkilerin ekonomi ile yönlendirildiğini belirterek, ekonomik çıkarlar gözönünde bulundurularak hareket etmenin daha akılcı olacağını söyledi. El-Yaver, bölgenin bir an önce istikrara kavuşması gerektiğine işaret ederek özellikle Türkiye'nin bu konuda önemli bir rolü bulunduğunu ve Türkiye'nin AB üyeliğinin bölge için hayırlı olacağını söyledi. Türkiye'nin AB üyeliğine destek verdiklerini belirten El-Yaver, Türkiye'nin bunu hakettiğini belirtti. Ülkesinin ithalat konusundaki stratejisi hakkında bilgi veren El-Yaver, bu konuda siyasi dengeleri, ulusal çıkarları ve kaliteyi öncelikli olarak gözönünde bulunduracaklarını ifade etti. El-Yaver ayrıca Irak'a gelip yatırım yapmak isteyenlerin öncelikle bölge halkının istihdamını sağlamasını talep ederek işsizlik oranının yüksek olmasının Irak'taki güvenlik sorununun en büyük nedeni olduğunu vurguladı. El-Yaver konuşmasının son bölümünde Bakan Tüzmen'e dönerek, "Bir buçuk aydır işbaşındayım. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Sizler söyleyin biz de ona göre birşeyler yapalım" dedi.
Toplantıya katılan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise Irak'ta faaliyet gösteren Türk işadamlarının en büyük sorununun güvenlik olduğunu kaydetti. Hisarcıklıoğlu, "Ticaretin engeli sokakların güvensizliğidir" ifadesini kullanarak Irak Cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyetten Irak'taki işadamları ve işçilerin can güvenliğinin sağlanmasını talep etti.