Uçuşlara AB standardı geldi: İptal ve rötarlarda yolcu mağdur edilmeyecek

Yeni yıl itibariyle uçak yolcularına AB standartlarında hizmet geliyor. Yolcular, seferi iptal edildiğinde mesafeye göre 600 euroya kadar kadar tazminat isteyebilecek, rötar yapması halindeyse ise şirketten konaklama hizmeti talep edilebilecek.
Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Yahya Deryal, yeni yılda uçak yolcuları için AB standartlarının yürürlüğe gireceğini ve özellikle rötarlı uçuşlarda görülen mağduriyetlerin önemli ölçüde giderilmiş olacağını açıkladı.
2004 tarihli Avrupa Birliği Tüzüğünden ilhamla Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Havayolu İle Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dai̇r Yönetmeli̇k havayolu ile yolcu taşımacılığında da evrensel standartların yakalanmış olacağını belirten Deryal, 1 Ocak 2012 itibariyle yürürlüğe girecek yönetmelikte yer alan hakların tüketiciler tarafından iyi bilinmesi ve takibinin yapılması konusunda bilinçli davranılmasını istedi.

DÜZENLEME TÜM UÇUŞLARI KAPSIYOR
Deryal, düzenlemenin sadece Türk şirketleri ile Türkiye’deki havaalanlarına veya havaalanlarından yapılan tüm uçuşların değil, aynı zamanda yabancı uçak şirketlerinin Türkiye’deki havaalanlarından gerçekleştirdikleri tarifeli ve tarifesiz bütün uçuşları da kapsayacağını vurguladı. Açıklamaya göre, uçak yolcularının bu haklardan yararlanabilmesi için, uçuş rezervasyonu onaylanmış bir yolcu olmaları yeterli sayılmakta; seyahatin ücretsiz olması, halka açık olmayan indirimli biletle yapılıyor olması, biriktirilen mil veya puanla seyahat ediliyor olmak durumu etkilememektedir. Deryal’a göre, uçak yolcularının şu hususta dikkatli olması gerektiğini söylüyor; "Hava taşıma işletmesi, tur operatörü veya yetkili bir seyahat acentesi tarafından önceden ve yazılı olarak 'elektronik ortam da dahil olmak üzere' belirtilen saatte; herhangi bir zaman belirtilmediği takdirde, ilan edilen hareket saatinden en geç 45 dakika önce, yolcuların uçuş öncesi kontrole başvurmuş olması gerekiyor."

TAZMİNAT İSTEME HAKKINIZ VAR
Planlanmış ve rezervasyona açılmış bir uçuşun iptali halinde, yolcuların iç hat uçuşlar için 100 euro karşılığı TL; dış hatlarda ise mesafeye göre 250-600 euro karşılığı TL tutarında tazminat isteme hakkına sahip olacağını belirten Derya, hava taşıma işletmesinin sadece tüm tedbirleri almasına rağmen olağanüstü hallerin iptale neden olduğunu ispatlayabilirse tazminat ödemekten kurtulabileceğine işaret etti.
Uçuş iptalinin ilke olarak en az iki hafta önceden ve yolculara bildirim yapılarak mümkün olabileceğine değinen Deryal, ayrıca, yolcunun uçuşun iptali konusunda haberdar edilip edilmediği ve ne zaman haberdar edildiğine ilişkin ispat yükünün, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesine yüklendiğini kaydetti.

UÇAK RÖTAR YAPARSA OTEL MASRAFI ŞİRKETTEN
Yeni yönetmeliğe göre, bin 500 km ve daha kısa uçuşlar ile tüm iç hatlar uçuşlar için iki saat veya daha fazla rötar varsa, 1500-3500 km arası uçuşlar için üç saat veya daha fazla rötar varsa, 3500 km'den daha uzun uçuşlar için dört saat veya daha fazla rötar varsa, yolcular için önemli bazı imkan ve yardımların ücretsiz olarak sunulması zorunlu olacak. Bunlar, 2-3 saat arası gecikmelerde, makul ölçüde sıcak ve soğuk içecekler; 3-5 saat arası gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek; 5 saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği olarak belirtilmektedir. Bu hizmetlere ilaveten, yolculara ücretsiz olarak süre kısıtlaması olmaksızın iki telefon görüşmesi, faks mesajı veya e-posta hizmeti teklif edilmesi zorunludur. Eğer rötar ertesi güne sarkarsa, konaklama ve otele transfer hizmeti de verilmek zorundadır.

5 SAATLİK RÖTARDA BİLET ÜCRETİ İADE EDİLİR
Rötar asgari 5 saat olursa ve yolcu için planlanan seyahat anlamsız hale gelecekse, bilet ücreti en geç 7 gün içinde iade edilir. Ayrıca yolcunun seyahatinin ilk başlangıç noktasına ilk fırsatta dönmesini sağlayacak bir dönüş uçuşu da ücretsiz olarak sağlanır. Özellikle uçuş öncesi “check-in” işlemi sırasında, “Uçağa kabul edilmediğiniz, uçuşunuz iptal edildiği veya en az iki saat tehir edildiği takdirde, alacağınız hizmetler ile ilgili haklarınızı belirten metni check-in kontuarından veya uçağa biniş kapısından isteyiniz.” ifadesini içeren Türkçe ve İngilizce okunaklı bir yazının yolcular tarafından açıkça görülebilmesi şartı getirilerek tüketicilerin uyarılmasının önemine değinen Deryal, bilinçli yolcuların uçuş konforunu hak ettiğini belirtti.