Londra (AA)- Uluslararası piyasalarda, ABD doları, önemli para birimleri karşısında değer kazanırken, altın fiyatları düştü. ABD Başkanı Barack Obama, 2009 bütçe açığını, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 12,3'üne karşılık gelen 1 trilyon 750 milyar dolar olarak öngördü. ABD Başkanı Obama, 2009 bütçe önerisinde, sağlık sistemi ve ekonomiyi düzeltmeye yönelik önlemler aldı.
2009 bütçesindeki açığın, GSYH itibarıyla, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yanaki en büyük açık olduğu belirtiliyor. Obama'nın bütçe önerisinde, tarım destekleri başta olmak üzere bazı alanlarda kesintiler yer alıyor. Başkan Obama'nın, bütçe açığını 2013 yılına kadar yarıya indirme taahhüdünde bulunduğu da belirtiliyor. ABD yönetiminin, finansal sektörü kurtarma paketine ilave olarak, yapılacak tasarruflarla, 250 milyar dolarlık bir ek kaynağı daha sağlayabileceği belirtiliyor.
Kongreye sunulacak olan yeni bütçe önerisinde, 10 yıllık dönem içinde sağlık sistemini desteklemek için 634 milyar dolarlık bir ihtiyati fon ayrılması öngörülüyor.
Ayrıntılarının önümüzdeki aylarda ilan edilmesi beklenen 2009 yılı bütçesinin, uygulamaya gireceği 1 Ekim 2009'a kadar Kongreden onay alması gerekiyor.
Irak ve Afganistan'daki askeri harcamaların 2009'da 140 milyar dolar olması bekleniyor. Irak'taki askerlerin çekilmeye başlamasıyla birlikte gelecek yılki harcamanın 130 milyar dolara, ileriki yıllarda da 50 milyar dolara inmesi bekleniyor.
ABD askerlerinin, 18 aylık bir süreçte Irak'tan çekileceği belirtiliyor. Yeni öneride, tarım üreticilerine verilen destekte 500 bin dolardan fazla kesinti yapılarak, 10 yıllık süreçte 9,8 milyar tasarruf amaçlanıyor.ABD ekonomisi geçen yılın 4. çeyreğinde yüzde 6,2 daraldı.Ticaret Bakanlığının açıkladığı verilere göre, 2008 yılı son çeyrekte
ABD'nin gayri safi yurtiçi hasılası beklentilerden çok hızlı şekilde yüzde 6,2 oranında küçüldü. ABD'nin geçen yılın Ekim-Aralık dönemindeki bu gerileme, 1982 yılının ilk çeyreğinden bu yana en keskin düşüş oldu.
Hükümet, geçen ay ekonominin yüzde 3,8 daralacağını tahmin etmişti.Ekonomistler, söz konusu çeyrekte daralmanın yüzde 5,4 olmasını bekliyorlardı. Bu arada, bakanlık geçen yılın tamamında ekonominin yüzde 1,1 büyüdüğünü, bunun da 2001'den bu yana en yavaş büyüme olduğunu bildirdi. Yurt içi ekonomik faaliyetlerin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamaları 4. çeyrekte yüzde 4,3 düşerek 1980 yılının 2. çeyreğinden bu yana ki en büyük düşüşünü kaydetti.
Söz konusu çeyrekte, ihracat yıllık bazda yüzde 23,6 düşerken, bu da 1971 yılından bu yana ki en hızlı gerileme oldu. Yatırımlar ise 4. çeyrekte 19,9 milyar dolar düştü. Citigroup ve ABD Hazinesi'nin vardıkları anlaşma sonucunda, hükümetin bankadaki hissesi yüzde 8'den yüzde 40'a yükseldi. Kredi krizinden en sert şekilde etkilenen bankalardan biri olan Citigroup, halihazırda Hazine'den 45 milyar dolar nakit destek aldı.
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,2824 dolardan kapanan avro, cuma kapanışta 1,2723 dolara geriledi. Aynı borsada haftaya 1,4617 dolarda giren İngiliz Sterlini ise cuma kapanışta 1,4310 dolara düştü. Londra borsasında, altının ons fiyatı hafta içinde pazartesi günü 987 dolar iken, cuma günü 952 dolardan kapandı.
-Menkul kıymet piyasaları-
New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki endeksler haftayı düşüşle kapattılar. Dow Jones Endeksi, ortalama yüzde 4 oranında değer kaybederek 7.062,93
puandan haftayı tamamladı. Teknoloji endeksi Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde yüzde 4,4 ve Standard and Poor's 500 endeksi de yüzde 4,5 oranlarında değer kaybıyla haftayı kapattı. Standard and Poor's 500 endeksi, 12 yılın en düşük düzeyinde kapandı. Şubat ayı içinde, S&P 500 yüzde 11, Nasdaq Bileşik endeksi de yüzde 6,7
oranlarında değer kaybettiler.Tokyo Borsasında, Nikkei Endeksi geçen hafta 152,04 puan değer kazanarak, 7.568,42puandan kapandı.
Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda FTSE-100 endeksi de 16,34 puan değer kaybederek, 3.830,09 puandan kapandı.
-Petrol fiyatları 44 dolar düzeyinde-
ABD ham petrolünün, Nisan ayı varil teslim fiyatı 46 sent gerileyerek 44 dolar 76 sente indi. OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü), geçen yıl günlük petrol
üretimini 4,2 milyon varil kısma kararı almış, ancak bu önlem, petrol fiyatlarındaki büyük çöküşü engellememişti. Küresel ekonomik krizin gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri durgunluğa sokması, küresel enerji tüketiminin ciddi oranda gerilemesine, bu da geçen yıl temmuz ayında 147,27 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesini gören petrol fiyatının 100 dolardan fazla değer kaybetmesine yol açmıştı.