Üre nedir?

Canlı vücudunda meydana gelen amonyak bileşeni sonucu karbondioksit üre haline geliyor. Karaciğer içinde etkisini gösteren bu bileşen canlılar alemini etkiliyor.

Üre, kandaki oranın yükselmesi ile insan sağlığında tehlikeyi artırıyor. Bu tehlike ile birçok organ etkilenirken vücut üzeri çalışma dengesi bozuluyor. Peki üre nedir ve nasıl oluşur? Gelin hep birlikte bakalım.

Üre Nedir?

İnsan vücudu üzerinde gündelik olarak alınan gıdalarda bulunan proteinler, ince bağırsak ve mide sayesinde sindirime uğrar. Sindirim sonrasında kan aracılığı ile karaciğere iletilen protein, amonyak maddesi ile parçalanarak atık bir maddeye dönüştürülür. Amonyak maddesi karaciğere giren karbondioksit gazını tutarak üre haline getirmektedir. Dönüştürülen üre, amonyak gazına göre daha az zararlı olup böbrek içinde süzülerek idrar ile dışarı atılması sağlanır. Bunun sonucunda böbrekler görevini düzgün bir şekilde yerine getiremediğinden vücutta toksin etkiye sahip olan üre birikimlerinin oluşmasına sebep olur. Üre ne demek diye merak ediyorsanız; memeli canlılar sınıfına dahil olan ve bu canlıların vücut dengesi üzerinde meydana gelen üreyi kısaca, azotlu besinlerin vücutta yanmasıyla oluşan, erimiş bir durumda idrar ile dışarı atılan azotlu madde olarak tanımlayabiliriz.

Reklam
Reklam

Üre Yüksekliği Nedir?

İnsan vücudu için gerekli olan proteinden fazlası alındığında üre yüksekliğinin fazla olduğu tanısı ortaya konulur. Üre yüksekliği, böbrek sorunları gibi rahatsızlıklar sebebiyle ürenin verimli bir şekilde vücut dışına atılamadığı anlamına gelebilir. Üre yüksekliği olan insanlarda kalp krizi, kalp yetmezliği gibi hastalıkların olma riski yüksektir. Bazı diyet programlarının içeriği ağır protein ağırlıklı olabilmektedir. Kandaki üre seviyenin yükselmesine sebep olan bu protein alımı sebebiyle bağışıklık sistemi yavaşlar ve hastanın enfeksiyon kapma riski her zamankinden daha fazla olur.

Üre Yüksekliği Sebepleri Nelerdir?

Hastalıklar genel olarak birbiriyle benzerlik göstermektedir. Üre yüksekliğinin sebepleri; ateşli hastalık, enfeksiyon, susuzluk, iç kanama, stres, kan dolaşımı bozuklukları, tiroid hormonu bozuklukları, vücudun susuz kalması, bazı ilaçların yan etkileri, idrar yollarında tıkanıklık, gut kanaması, kortizon ilacının kullanımı, böbrek yetmezliği de olabilmektedir.

Reklam
Reklam

Üre Düşüklüğü Nedir?

Vücuttaki üre düşüklüğü genellikle ciddi bir problem değildir. Bu durum çoğunlukla insan vücudunun ihtiyacından fazla su tüketmesi sonucu ortaya çıkar ya da besleyiciliği az ve protein bakımından hafif olan diyetler de kimi zaman üre düşüklüğüne sebep olabilmektedir. Ancak nadiren de olsa karaciğer rahatsızlığına bağlı olarak ya da bazı emilim sorunları nedeniyle de üre düşüklüğü görülebilmektedir. Bir diğer nadir görülen üre düşüklüğü sebebi ise; siroz, şeker hastalığı, pankreas kanseri, bağırsak rahatsızlıkları vb. gibi rahatsızlıklardan kaynaklı olabilmektedir.

Üre Düşüklüğü Sebepleri Nelerdir?

Üre düşüklüğü radyasyon, ishal, kısa bağırsak sendromu, tüberküloz, giyardiyaz, Whipple hastalığı, ankilostomiyaz veya stongiloidiyaz gibi bazı bulaşıcı hastalıklar; crohn hastalığı, safra salgılarında oluşan düzensizlik, kronik pankreas iltihabı, şeker hastalığı, pankreas kanseri vb. gibi hastalıklar sonucu meydana gelebilir.

Üreye İyi Gelen Besinler

Kan üzerinde biriken bu azotlu maddenin, en önemli ve tehlike arz eden yanı böbreklerin süzme işlevini düzgün yapmamasıdır. Bazı araştırmalar sonucu böbreklere iyi gelen yiyeceklerin kandaki üre miktarını azaltmaya yardımcı olduğu görülmüştür. İşte bu besinler şunlardır:

Reklam
Reklam
  • Semizotu: Semizotu bazı kanama hastalıklarında vücut üzerindeki zararlı maddelerin idrar ile birlikte atılmasına yardımcı olarak ürenin dışarı çıkmasını sağlar. Bu sayede kan üzerindeki üre ve benzeri pisliklerin arındırılmasına yardımcı olur.
  • Pirinç: Aşırı potasyum alınması sonucu böbrekler işlevini yerine getiremez ve filtreleme işlemini tamamlayamaz. Bu nedenle kandaki üre miktarı artmaya başlar. Üre miktarının artması sonucu farklı hastalıkların meydana gelmesine sebep olur. İçeriği açısından karbonhidrat ağırlıklı olan pirinç ise, vücut üzerindeki ürenin dışarı atılmasına yardımcı olur. Pirincin düşük oranda içerdiği potasyum vücuda enerji sağlamaktadır. Vücut dengesi için gerekli olan bu mineral dışında vücuttan atılması gereken kısım böbreklerden süzülme ve filtreleme sonucu dışarı atılır.
  • Kiraz Sapı: Vücut üzerinde iyi bir antioksidan etkisi yapan kiraz sapı belli bir miktar suya atılarak kaynatılır. Demleme yöntemi ile hazırlanır. Birçok hastalığa iyi geldiği gibi kan üzerindeki üreye de iyi gelecektir.
  • Meyve ve sebzeler: Tüketimin dengesizliği sonucu vücuda aşırı protein girmesi ile kandaki üre miktarı artar ve böbrekler bu protein sonucu oluşan üreyi vücut dışına atmak için olması gerektiğinden fazla çalışır. Bu nedenle protein ağırlıklı beslenmek yerine bol bol sebze ve meyve tüketimi önerilmektedir.
  • Sodyum İçeriği Düşük Besinler: Halk arasında da bilindiği gibi sodyum yani tuz böbreklerin görevini yerine getirmesi için son derece önemlidir. Bu mineral ile kandaki üre oluşumu önlenebilir. Ancak aşırı tuz tüketimi sonucu böbrekleri yoracağından farklı sonuçlar meydana gelebilir. Mutlaka kontrollü bir şekilde sodyum tüketimi yapılmalıdır.
  • Soya Fasulyesi: Süt ve süt ürünleri gibi hayvansal kaynaklı gıdaların, içerisinde fosfor minerali bulunmasından dolayı aşırı tüketim sonucu kandaki üre miktarı artmaktadır. Hayvansal gıdanın ortaya çıkardığı fosforun vücut üzerinde dengelenmesine yardımcı olan soya fasulyesi ise, kandaki ürenin atılmasına yardımcı olacaktır.
Reklam
Reklam

Kandaki Üre Miktarının Düşürülmesine İyi Gelen Besinler

Lahana yaprağı suyu, aynı safa otu, maydanoz suyu, enginar yaprağı, sarısabır otu ile damla sakızı karışımı, ardıç tohumu suyu, salatalık ve taze sıkılmış salatalık suyu, ayrık otu, nohut suyu, rezene, karahindiba, çuha çiçeği kandaki fazla olan üre miktarının düşürülmesine yardımcı olan besinlerdir.

Reklam
Reklam