Ürün güvenliği düzenlemesine göre imalatçı, piyasaya arz ettiği bir ürünün, uygun olmadığını öğrendiği veya bilmesi gerektiği hallerde ürünü uygun duruma getirmek ve gerektiğinde piyasaya arzını durdurmak, piyasadan çekmek veya geri çağırmak için gerekli düzeltici önlemleri ivedilikle alacak.
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanun Teklifi, imalatçı, ithalatçı ve dağıtıcının yükümlülüklerini de düzenleniyor.
İmalatçı, piyasaya, ancak teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği mevzuatına uygun ürünleri arz edecek.
İmalatçının yükümlülükleri şunlar olacak:
- Mevzuatın gerektirdiği hallerde teknik dosyayı tanzim edecek; uygunluk değerlendirme işlemini yapacak veya yaptıracak; uygunluk beyanını veya uygunluğu gösteren diğer belgeleri düzenleyecek ve uygunluk işaretini ürüne koyacak.
- Uygunluk değerlendirmesine ilişkin teknik dosyayı ve belgeleri teknik düzenlemede belirtilen süre, süre belirtilmediği hallerde ürünün piyasaya arz edildiği tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca muhafaza edecek.
- Ürünün ilgili kurallara uygunluğunun seri üretim boyunca da sürdürülmesi için gerekli önlemleri alacak, ürünün tasarımı veya niteliğindeki değişiklikler ile uygun olduğunu beyan ettiği kurallardaki değişiklikleri takip edecek ve gereğini yapacak.
- Taşıdıkları muhtemel risklerle orantılı olarak, piyasada bulundurulan ürünlerinden numune alarak test edecek, inceleme yapacak, şikayetlerin, uygun olmayan veya geri çağrılan ürünlerin kaydını tutacak ve yaptığı izleme faaliyeti hakkında dağıtıcıları bilgilendirecek.
- Ürünün mevzuatın gerektirdiği model, parti ve seri numarası veya ayırt edilmesini sağlayacak diğer bilgileri kolayca görülebilir ve okunabilir şekilde taşımasını temin edecek. Ürünün boyut veya doğasının buna elverişli olmadığı durumlarda ise bu bilgilerin ürünün ambalajında veya ürüne eşlik eden bir belgede yer almasını sağlayacak.
- Mevzuatın gerektirdiği hallerde ismini, kayıtlı ticari unvan veya markasını ve kendisine ulaşılabilecek açık adresi ürünün üzerinde, bunun mümkün olmadığı durumlarda ürünün ambalajında veya ürüne eşlik eden bir belgede belirtecek.
- Ürünün taşıyabileceği risklere karşı gereken tedbirleri alacak ve bunlardan sakınabilmeleri için nihai kullanıcılara gerekli bilgileri sağlayacak.
- Ürün veya ambalajının üzerinde veya ürüne eşlik eden belgelerde yer alan bilgilerin ve montaj, kullanım ve bakım talimatları ile güvenlik kurallarının Türkçe olmasını sağlayacak.
- Piyasaya arz ettiği bir ürünün uygun olmadığını öğrendiği veya bilmesi gerektiği hallerde ürünü uygun duruma getirmek ve gerektiğinde ürünün piyasaya arzını durdurmak, ürünü piyasadan çekmek veya geri çağırmak için gerekli düzeltici önlemleri ivedilikle alacak. Ürünün risk taşıdığı durumlarda özellikle sağlık ve güvenlik bakımından risk teşkil eden hususlar ile alınan düzeltici önlemler ve sonuçları hakkında ayrıntılı bir şekilde ve ivedilikle yetkili kuruluşu bilgilendirecek.
- Piyasaya arz ettiği ürünlerin taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılan faaliyetlerde yetkili kuruluşun talimatlarını yerine getirecek ve ürünlerin uygunluğunu gösteren gerekli tüm bilgi ve belgeleri yetkili kuruluşa Türkçe veya yetkili kuruluşun kabul edeceği diğer bir dilde sağlayacak.
- İlgili teknik düzenlemenin gerektirdiği hallerde ve öngördüğü usuller çerçevesinde resmi kayıt işlemlerini yapacak veya yaptıracak.
- Numunenin imalatçı dışındaki gerçek veya tüzel kişiden alınması durumunda numune bedeli, imalatçı tarafından numunenin alındığı gerçek veya tüzel kişiye ödenecek.
- Yetkili temsilcinin yükümlülükleri
İmalatçı, devrettiği yetki ve görevlerin mahiyetini, varsa koşullarını ve sınırlarını yazılı olarak ve açık bir biçimde belirlemek suretiyle "yetkili temsilci" atayabilecek.
Yetkili temsilci, imalatçının kendisine verdiği ve mevzuatın sınırlamadığı görevleri yerine getirecek. Ancak, görevlendirme belgesinde belirtilmese dahi, yetkili temsilci teknik düzenlemenin gerektirdiği ve ürünün uygunluğunu gösteren belgeleri teknik düzenlemede belirtilen süre, süre belirtilmediği hallerde ürünün piyasaya arz edildiği tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca muhafaza edecek ve talebi halinde yetkili kuruluşa Türkçe veya yetkili kuruluşun kabul edeceği diğer bir dilde sağlayacak. Ürünün taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılan faaliyetlerde yetkili kuruluşun talimatlarını ivedilikle yerine getirecek.
- İthalatçının yükümlülükleri
Teklife göre, ithalatçıların yükümlülükleri şunlar olacak:
- Piyasaya ancak teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği mevzuatına uygun ürünleri arz edecek.
- Ürünü piyasaya arz etmeden önce, ürünün uygunluk işareti veya işaretlerini taşıdığını, ürüne gerekli belgelerin eşlik ettiğini ve imalatçının yükümlülükleri yerine getirdiğini teyit edecek.
- Ürünün uygun olmadığını bildiği veya bilmesinin gerektiği durumlarda, uygun hale getirilmeden ürünü piyasaya arz edemeyecek ve ürünün risk taşıdığı her durumda imalatçıyı ve yetkili kuruluşu bilgilendirecek.
- Mevzuatın gerektirdiği hallerde ismini, kayıtlı ticari unvan veya markasını ve kendisine ulaşılabilecek açık adresini ürünün üzerinde, bunun mümkün olmadığı durumlarda ürünün ambalajında veya ürüne eşlik eden bir belgede belirtecek. Bu yükümlülüğü imalatçı tarafından belirtilen zorunlu veya ürün güvenliğine ilişkin bilgilerin görünürlüğünü engellemeden yerine getirecek.
- Ürünün taşıyabileceği risklere karşı gereken tedbirleri alacak ve bunlardan sakınabilmeleri için nihai kullanıcılara gerekli bilgileri sağlayacak.
- Ürün veya ambalajının üzerinde veya ürüne eşlik eden belgelerde yer alan bilgilerin ve montaj, kullanım ve bakım talimatları ile güvenlik kurallarının Türkçe olmasını sağlayacak.
- Ürün kendi sorumluluğu altındayken, depolama ve nakliye şartlarının ürünün teknik düzenlemesine genel ürün güvenliği mevzuatına uygunluğuna halel gelmemesini sağlayacak.
- Taşıdıkları muhtemel risklerle orantılı olarak piyasada bulundurulan ürünlerinden numune alarak test edecek, inceleme yapacak, şikayetlerin, uygun olmayan veya geri çağrılan ürünlerin kaydını tutacak ve yaptığı izleme faaliyetleri hakkında imalatçı ve dağıtıcıları bilgilendirecek.
- Piyasaya arz etmiş olduğu bir ürünün uygun olmadığını öğrendiği veya bilmesi gerektiği hallerde ürünü uygun duruma getirmek ve gerektiğinde ürünün piyasaya arzını durdurmak, ürünü piyasadan çekmek veya geri çağırmak için gerekli düzeltici önlemleri ivedilikle alacak. Ürünün risk taşıdığı durumlarda özellikle sağlık ve güvenlik bakımından risk teşkil eden hususlar ile alınan düzeltici önlemler ve sonuçları hakkında ayrıntılı bir şekilde ve ivedilikle yetkili kuruluşu bilgilendirecek.
- Mevzuatın gerektirdiği ve ürünün uygunluğunu gösteren belgelerin bir örneğini teknik düzenlemede belirtilen süre, süre belirtilmemiş ise ürünün ithal edildiği tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca talebi halinde yetkili kuruluşa Türkçe veya yetkili kuruluşun kabul edeceği diğer bir dilde sağlayacak.
- Piyasaya arz ettiği ürünlerin taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılan faaliyetlerde yetkili kuruluşun talimatlarını yerine getirecek.
- İlgili teknik düzenlemenin gerektirdiği hallerde ve öngördüğü usuller çerçevesinde resmi kayıt işlemlerini yapacak veya yaptıracak.
- Numunenin ithalatçı dışındaki gerçek veya tüzel kişiden alınması durumunda numune bedeli ithalatçı tarafından numunenin alındığı gerçek veya tüzel kişiye ödenecek.
- Dağıtıcının yükümlülükleri
Dağıtıcı, ürünü piyasada bulundurmadan önce, uygunluk işareti veya işaretlerini taşıdığını, uygunluğu gösteren belgelere sahip olduğunu, talimatların ve güvenlik kurallarının ürüne Türkçe olarak eşlik ettiğini ve imalatçının yükümlülüklerini yerine getirdiğini doğrulayacak, ürünün veya ambalajının üzerine koyacağı etiket, fiyat, uyarı ve benzeri bilgilerin imalatçının veya ithalatçının koyduğu zorunlu veya ürün güvenliğine ilişkin bilgilerin görünürlüğünün engellenmesini önleyecek.
Dağıtıcı, ürünün uygun olmadığını bildiği veya bilmesi gerektiği durumlarda, uygun hale getirilmeden ürünü piyasada bulunduramayacak ve ürünün risk taşıdığı her durumda imalatçı veya ithalatçıyı ve yetkili kuruluşu ivedilikle bilgilendirecek. Ürün kendi sorumluluğu altındayken, depolama ve nakliye koşullarının ürünün teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği mevzuatına uygunluğuna halel gelmemesini sağlayacak. Piyasada bulundurduğu ürünün uygun olmadığını öğrendiği veya bilmesi gerektiği hallerde, ürünü uygun duruma getirmek, piyasadan çekmek veya geri çağırmak için gerekli düzeltici önlemlerin imalatçı veya ithalatçı tarafından alındığını teyit edecek ve ürünün risk taşıdığı durumlarda imalatçı veya ithalatçıyı ve özellikle sağlık ve güvenlik bakımından risk teşkil eden hususlar ile alınan düzeltici önlemler ve sonuçları hakkında yetkili kuruluşu ivedilikle bilgilendirecek.
Dağıtıcı, piyasada bulundurduğu ürünlerin taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılan faaliyetlerde ilgili iktisadi işletmeci ile işbirliği yapacak; ürünlerin uygunluğunu gösteren tüm bilgi ve belgeleri yetkili kuruluşa sunacak ve yetkili kuruluşun talimatlarını ivedilikle yerine getirecek.
Teklifle, imalatçının yükümlülüklerinin ve ürün sorumluluğu tazminatının diğer iktisadi işletmecilere uygulandığı durumlar da düzenleniyor.
Buna göre, ürünü kendi isim veya ticari markası altında piyasaya arz eden veya piyasada bulundurulan ürünü teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği mevzuatına uygunluğunu etkileyecek şekilde değiştiren ithalatçılar ile dağıtıcılar imalatçı sayılacak ve imalatçının yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu olacaklar.
Ürünün imalatçısı, yetkili temsilcisi veya ithalatçısının tespit edilemediği durumlarda, yetkili kuruluşça yapılan bildirimin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 işgünü içinde imalatçı, yetkili temsilci veya ithalatçısının isim ve irtibat bilgilerini, bu bilgilere sahip değil ise tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin isim ve irtibat bilgilerini bildirmeyen dağıtıcı, bu kanun kapsamında imalatçı olarak kabul edilecek.
Üründen kaynaklanan tazminat sorumluluğuna ilişkin olarak ürünün imalatçısı, yetkili temsilcisi veya ithalatçısının belirlenemediği durumlarda, zarara uğrayan kişiye bu iktisadi işletmecilerin isim ve irtibat bilgilerini, bu bilgilere sahip değil ise tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin isim ve irtibat bilgilerini bu talebin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 işgünü içinde bildirmeyen dağıtıcı, bu kanun kapsamında imalatçı gibi tazminattan sorumlu tutulacak.
- İzlenebilirlik
Teklife göre, iktisadi işletmeciler, tedarik zincirinde yer alan bir önceki ve varsa bir sonraki iktisadi işletmecinin ismi, ticari unvanı veya markası ve irtibat bilgileri ile ürünün takibini kolaylaştıracak diğer bilgilerin kaydını düzenli bir şekilde tutacak; ürünü piyasaya arz ettikleri veya piyasada bulundurmaya başladıkları tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca muhafaza edecek ve talebi halinde yetkili kuruluşa sunacak.
Bu yükümlülükler; bir ürünü elektronik ortamda piyasaya arz eden veya bulunduranlar, başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan aracı hizmet sağlayıcıları ile radyo ve televizyon gibi medya hizmet sağlayıcıları için de geçerli olacak.
(Sürecek)