Uşşak Hukukçular Derneği: Özel Yetkili Mahkemeler Bir Ihtiyaçtır

Uşşak Hukukçular Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Halil Duru, özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının doğru olmadığını söyledi. Bunların olağanüstü yollar ve usullerle kurulmuş mahkemeler olmadığını vurgulayan Duru, “CMK hüküm ve usullerine göre yargılama yaparlar ve tıpkı diğer sulh ceza, asliye ceza mahkemeleri gibi Türk Ceza Kanunu'na göre hüküm verirler. Özel yetkili denmesinin sebebi ise her ilde kurulmadığı için yer olarak bir veya birden fazla ilde işlenmiş suçları kovuşturmakta yetkili olmalarındandır.” dedi.

Özel yetkili mahkemelerin kaldırılması için çaba harcandığını belirten Dernek Başkanı Duru, “Fransa, Almanya, İspanya, Yunanistan ve İtalya gibi kıta Avrupa’sında da bu tip ihtisas mahkemeleri vardır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), sırf terör suçlarına bakmakla görevli mahkemelerin kurulmasını, yargı bağımsızlığına ve tarafsızlığına aykırı bulmamıştır.” şeklinde konuştu. Eski devlet güvenlik mahkemelerinin (DGM), heyetinde asker yargıçlar bulundurduğu için etkin hukuki himayeye ve dolayısıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı bulunarak yapılan anayasa değişikliğiyle kaldırıldığını hatırlatan Halil Duru, "Bunun yerini, tamamen sivil hâkimlerden oluşan ihtisas mahkemeleri olan özel yetkili mahkemeler almıştır. Bunların yapısı ve işleyişi de defalarca Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırılık iddiasıyla AİHM'ye taşınmış ancak orası da verdiği kararlarda, bu mahkemelerin yapısı ve işleyişine ilişkin Türkiye Cumhuriyeti Devleti aleyhinde hiçbir tazminata hükmetmediği gibi eleştiride dahi bulunmamıştır. Bu mahkemeler, yargı bağımsızlığı dahilinde etkin hukuki himaye sağlayacak şekilde, doğal hâkim ve tabii yargı yolu prensiplerine bağlı kalınarak kurulmuştur.” şeklinde konuştu.

Özel hukuk yargılamasında ihtisas mahkemelerinin sayısının gün geçtikçe arttığını belirten Uşşak Hukukçular Derneği Başkanı, şunları kaydetti: “Eskiden sadece asliye hukuk mahkemesinin baktığı davalar, şimdi yeni kurulan tüketici mahkemesi, fikri sınaî haklar mahkemesi, aile mahkemesi, spor mahkemesi gibi ihtisas mahkemelerinde görülmektedir. Bu ihtisaslaşmaya, ceza mahkemelerinde de ihtiyaç vardır. Adli kovuşturmaların en önemli ayaklarından biri olan Emniyet teşkilatında, onlarca ihtisas dairesi vardır. Orada mesela hırsızlık büro amirliğinin kaldırılarak bu suçlara cinayet büro amirliğinin tayin edilmesi düşünülemez. Evdeki bozuk musluğun tamirine elektrikçi getirilmesi abesle iştigaldir.”

Türkiye'de demokrasiyi ortadan kaldırmak isteyen güçlere karşı tarihinin en önemli davalarına şahit olduklarına dikkat çeken Halil Duru, “Halihazırdaki bu davalar, kaldırılmak istenen ihtisas mahkemelerinde görülmektedir. Uluslararası hukuk prensiplerine uygun olarak kurulan, iç hukukumuzun en önemli yargısal denetimini yapan AİHM'nin bile uygun bulduğu bu mahkemelerinin kaldırılması, demokrasi tarihinin en önemli davalarını sekteye uğratacaktır. Aslında kaldırılmasına, önce sanıklar karşı çıkmalıdır. Eğer suçsuzluklarına inanıyorlarsa bu suçları yargılamanın ehli olan hâkimlere daha iyi anlatarak beraat edeceklerdir.” dedi.