2020 yılının mart ayından beri koronavirüs ile mücadele veriyoruz. Bu süreçte pek çok kez kapanmaya gidilmişti. Her ne kadar normalleşme süreci başlamış olsa da pandemi döneminde uzaktan çalışmaya geçen şirketler, bu çalışma türüne devam ediyor. Uzaktan çalıştırılan işçilerin bazı haklardan yararlanması gerekiyor. İşte o haklar…
Koronavirüsten önce işyerinde çalışanlara ya yemek kartı veriliyordu ya da şirkette yapılan yemek sunuluyordu. Evden çalışmaya geçen şirketlerin pek çoğu bu durumu atladı. Pandemi dönemiyle birlikte evden çalışan işçi sayısı artarken en çok şikayet edilen konulardan biri yemek hakkının verilmemesi oldu. İşyerinde çalışırken ödenen yemek paralarının evden çalışılmaya geçtikten sonra da ödenmeye devam edilmesi gerekiyor. Bu hakkınızı mutlaka talep edin.
Yemek hakkının yanında uzaktan çalışmaya geçenlerin bu duruma dayalı bir iş sözleşmesi imzalayıp haklarını yeniden düzenlemesi gerekir. Böyle bir durumda yeni sözleşmedeki hükümler geçerli olacaktır. Yemek parası ödemeyen işverene ihtar çekilmeli ve sonrasında işverenin tavrına göre hareket etmek gerekmektedir.
İş Kanunu'nun 14. maddesinde yapılan değişikliklerle uzaktan çalışma yasal bir zemine de oturtulmuş oldu. Yönetmelik 10/3/2021 tarihli ve 31419 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş oldu. Virüsten korunmak için uygulanan sosyal izolasyon kuralı ile uyumlu olan uzaktan çalışma düzenlemede şu başlıklar öne çıkıyor:
*Uzaktan çalışma için yazılı iş sözleşmesi yapılacak. İş ilişkisi, en baştan itibaren uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabileceği gibi hâlihazırda işyerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi karşılıklı anlaşılarak uzaktan çalışma sözleşmesine de dönüştürülebilecek.
*İşveren, uzaktan çalışma sürecinde iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanını bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü olacak.
*Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacak.
*Ayrıca, milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz işlerde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca uzaktan çalışma yapılıp yapılmayacağına karar verilecek.
*İş sözleşmesinde uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi de yer alacak. Fazla çalışma işverenin yazılı talep etmesi ve işçinin kabul etmesiyle yapılabilecek.
*İş Kanunu kapsamında çalışan tüm işçiler uzaktan çalışmayı talep edebilecek. Talebini bildiren işçiye, işveren 30 gün içinde cevap verecek.
*Uzaktan çalışmaya geçen işçi, normal çalışma talebinde de bulunabilecek. Uzaktan çalışmanın, zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanmasına işveren karar verecek.