Uzm. Dr. İşeri: Yaz Ishali Önemsenmezse Öldürür

Çoğu zaman anne ve babaların, "Çocuktur, ishal de olur, kusar da." diyerek önemsemeyen yaz ishalleri, ihmal edildiğinde ölümcül olabiliyor. Dünyada mikrop kaynaklı hastalıklar arasında en fazla ölüme sebep olan üçüncü hastalık olarak görülüyor. Yaz ishalleriyle ilgili bilgi veren Şifa Üniversitesi Hastanesi Buca Polikliniği Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bahadır İşeri, özellikle bebeklerin sıvı kaybına karşı çok zayıf olduğunu belirterek, bazen 3 saatlik bir su kaybının dahi yoğun bakımlık hale getirebildiğini söyledi.

Hijyenik olmayan sularla yıkanıp yenen meyve ve sebzelerin yaz ishallerinin baş sebebi olduğunu belirten Uzm. Dr. İşeri, “Suların güvenli olduğundan emin olmamız gerekiyor. Gerek çeşme gerekse damaca sularının hijyenik olduğundan emin değilseniz, en ufak bir şüpheniz varsa mutlaka kaynatarak kullanınız. Öyle elektrikli ısıtıcılarla 5 dakika kaynatılan sular da güvenli hale gelmiş olmuyor. En az 20-30 dakika kaynatılıp ılıtıldıktan sonra içilmeli, hattâ meyve ve sebzeler de bu suyla yıkandıktan sonra yenmelidir.” dedi.

İSHALDEN KAYIPLAR DEVAM EDİYOR

Bebek ve kronik hastalığı olan kişilerde ishallerin ağır seyrettiğini belirten İşeri, “Eğer hastanın bilinci yoksa, anne ve babası ishali önemsemiyor ya da yanlış yaklaşıyorsa, bebekteki sıvı kaybının farkında değilse o zaman maalesef ishalden bebek ya da çocuk kaybedebiliyoruz. ” diye konuştu. Bu konudaki en önemli önerisinin hijyen olduğunu vurgulayan Bahadır İşeri, “Ellerin çok sık yıkanması, her yemek öncesi ve sonrasında yıkanması, en ufak bir şüphemiz varsa suların kaynatılması, hattâ meyve ve sebzelerin kaynamış suyla yıkanması alınabilecek en iyi önlemlerdir.” dedi.

İshalde tehlike sinyallerine de değinen Uzm. Dr. Bahadır İşeri, “İshal 24 saatten uzun sürdüyse, beraberinde kusma varsa, ateşine hakim olamıyorsak, hasta halsiz ve bitkinse, cilt ve ağız kuruluğu varsa, göz küreleri çökmüşse o zaman hiç vakit kaybetmeden en yakın acil servise başvurmak gerekiyor. İshalin kanlı olması halinde ise 24 saatlik süre beklenmeden doktora başvurulmalı.” şeklinde konuştu.

'KENDİ SERUMUNUZU HAZIRLAYIN'

İshal durumunda meydana gelen sıvı kaybının önlenmesini de anlatan İşeri, “1 litre kaynatılmış ve ılıtılmış suya bir çorba kaşığı tuz, bir çorba kaşığı şeker, bir çay kaşığı karbonat karıştırıp içebildiği kadar bebek ya da çocuğa ara ara vermeliyiz. Bu şekilde hem su hem tuz ve şeker kaybını engellemiş oluruz.” dedi.

'İNEK SÜTÜ ASLA'

İshal olan bebek ve çocuklara sıvı takviyesi yaparken inek sütünden uzak durulmasını da tavsiye eden İşeri, “İnek sütü dışında su, meyve suyu, ayran, yoğurt verilebilir. Muz, patates haşlaması, yağsız pilav ya da makarna gibi yağsız yiyecekler verilmeli, erik, kiraz, kayısı, şeftali gibi posalı meyve ve sebzelerden kaçınılmalıdır.” diye konuştu.

'İNVAJİNASYONA DİKKAT'

İshallerin önemli bir komplikasyonunun da halk arasında bağırsak düğümlenmesi olarak bilinen invajinasyon olduğunu belirten Uzm. Dr. Bahadır İşeri, “İnvajinasyon her zaman olmuyor ama olduğu zaman önemli, çünkü cerrahi müdahale ihtiyacı hissettiğimiz bir durum. Bebek ya da çocuğun ishali varsa ve aniden karında bir büyüme ve şişlik olduysa, kaka mahiyeti çilek jölesi kıvamına geldiyse bu, bağırsak düğümlenmesi olarak algılanmalı ve hemen hastaneye götürülmelidir.” dedi.