Uzmanlar: İlişkilerin bozulması İsrail'i bölgede daha da yalnızlaştırdı

Orta Doğu uzmanlarının yaptığı değerlendirmeye göre, Birleşmiş Milletler (BM)’in hazırladığı rapor, Türki’ye ile İsrail ilişkilerinin daha da bozulmasına sebep oldu. Uzmanlar, bundan sonraki süreçte, İsrail’in Ortadoğu’da hem diplomatik hem askeri anlamda uygulayacağı politikalarda yalnız kaldığı görüşünde.
BM’nin hazırladığı Mavi Marmara Raporu’na ilişkin, Türkiye’nin, izleyeceğini açıkladığı eylem planıyla ilgili uzmanlar önemli açıklamalarda bulundu. Raporun, ilişkileri daha kötüye götürdüğünü ifade eden Gazeteci Cengiz Çandar, “Türkiye’nin bundan sonraki süreçte, uluslararası sularda kendi güvenliğini sağlamak için her türlü önlemi alacaktır.” dedi.
Türkiye’nin, ilişkilerini dondurmasıyla İsrail’in bölgede daha da yalnız kaldığını vurgulayan NTV Haber Müdürü Mete Çubukçu ise askeri anlaşmaların iptal edilmesi ile İsrail’e hem ekonomik hem de askeri anlamda darbe indirildiğine dikkat çekti.
TASAM Ortadoğu Uzamanı Yasin Atlıoğlu da artık İsrail ile Türkiye ilişkilerinin kolay kolay iyileşemeyeceğini belirtti. Atlıoğlu, ABD’nin izleyeceği politikanın ise “Türkiye ile İsrail ilişkilerini önceki seviyeye getirmek olacaktır. Fakat, bunun da o kadar kolay olacağını düşünmüyorum.” ifadelerini kullandı.

"AKSERİ ANLAŞMALARIN İPTALİ İSRAİL’İN ZARARINADIR"
Gazeteci Cengiz Çandar: "Mavi Marmara baskını gerçekleştiği zaman ben ilişkilerin daha da kötüye gidebileceğini ifade etmiştim. Öyle görünüyor ki Orta Doğu’da Netanyahu-Liberman hükümeti ile AK Parti hükümeti olduğu müddetçe, iki ülke arasındaki ilişkiler bir daha düzelmeyecek. BM’nin bu raporu da bu işin tuzu biberi oldu. Rapor, ilişkilerin daha da kötüye gitmesine yol açtı. Ayrıca, Türkiye’nin tavrının daha da sertleşmesini sağladı.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun açıkladığı eylem planı da Doğu Akdeniz'e en uzun kıyısı olan Türkiye’nin, uluslararası sularda artık her türlü tedbiri alacağının ilanı olmuştur. Bu madde, yapılan saldırıya tepki olarak da görülüyor. Askeri anlaşmaların iptali de İsrail’in zararına olmuştur."

"İSRAİL ESKİ MÜTTEFİKİNİ KAYBEDEREK DAHA DA YALNIZLAŞMIŞTIR"
Mete Çubukçu (NTV Haber Müdürü Ortadoğu Uzmanı): "Türkiye’nin, uygulamaya koyduğu bu eylem maddeleri ile İsrail’e artık, 'İstediğin gibi at oynatamayacaksın, bu bölgede ben de varım.' anlamı taşıyor. Eylem maddelerinde, dikkat çeken iki önemli husus söz konusu. Birincisi, Türkiye’nin askeri anlaşmaları askıya alması oldu. Bu durum çok önemli. Zira, diplomatik ilişkilerin en kötü olduğu bir dönemde bile Türkiye askeri anlaşmalarını iptal ettirmemiş, devam ettirmişti. Bundan, diplomatik anlamda ilişkiler tavan yapsa da askeri ilişkilerin aynı seviyeye gelmesi yılları alabilecektir. Ayrıca, bir de işin ticari boyutu var. İsrail, savaş uçaklarının modernizasyonu ile Türkiye’den ciddi anlamda bir ekonomik gelir elde etmekteydi. Artık, bu ve bunun gibi bir gelir kapısı kapanmış durumdadır. Ayrıca, Orta Doğu’da Türkiye popülaritesinin arttığı bir dönemde, İsrail, Türkiye ile ilişkilerini bozarak bir nevi ayağına kurşun sıkmıştır. İsrail, bundan böyle Ortadoğu’da hem diplomatik hem de askeri ilişkilerde iyice yalnız kalmıştır. Bir dönem müttefiki olan Türkiye’yi de kaybetmiştir.

“İSRAİL DOĞU AKDENİZ’DE İSTEDİĞİ GİBİ AT OYNATAMAYACAK”
Diğer bir önemli husus ise Türkiye’nin, seyrüsefer serbestisi konusunda gerekli gördüğü her türlü önlemi alması olmuştur. Bu uygulamada, uluslararası diplomatik ilişkilerde Türkiye’nin ilk defa uygulamaya koyduğu bir uygulamadır. Mavi Marmara saldırısının ardından, açıklanan bu uygulamayla, artık Türkiye uluslararası sularda da haklarını koruyacağını ilan etmiştir. Diğer bir boyutuyla da İsrail ve Kıbrıs Rum Kesimi’nin bölgede yapacağı petrol aramalarına da bir gözdağı vermek olmuştur. Türkiye, “Burada ben de varım.” demiştir. Ayrıca, Türkiye’ye ait savaş gemilerinin Doğu Akdeniz’de artık daha çok sefer yapacağına şahit olacağız."

"ABD, TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKİLERİNİ DÜZELTMEK İÇİN ÇABA SARF EDECEKTİR"
TASAM Ortadoğu Uzmanı Yasin Atlıoğlu: "Geçen seneden bu yana, bu kriz zaten iyi yönetilmedi. Sonuç itibariyle de memnun olmadığımız bir raporla karşılaştık. Türkiye, bu raporla birlikte tavrını daha da sertleştirdi. Konunun hassasiyetinden dolayı, taviz vermemekte kararlı olduğunu gösterdi. Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler, şu an alt seviyeye inmiş durumda. Bu durum, savaşacağımız anlamına gelmez. Zaten, böyle bir duruma başta Amerika izin vermez. ABD’nin izleyeceği politika ise Türkiye ile İsrail ilişkilerini önceki seviyeye getirmek olacaktır. Fakat, bunun da o kadar kolay olacağını düşünmoyurum.