İngiltere'de yapılan küçük çaplı bir pilot çalışma, 'uzun Covid'li bazı kişilerin akciğerlerinde gizli hasar olabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, rutin taramalarla tanımlanamayan akciğer anormalliklerini tespit etmek için ksenon (zenon) gazı ile yeni bir tarama yöntemi kullandılar.
Araştırmada, Covid'e ilk yakalandıklarında hastanede bakım gerektirmeyen ancak ilk enfeksiyonlarından sonra uzun süreli nefes darlığı yaşayan 11 kişiye odaklanıldı.
Bu araştırmada elde edilen sonuçları doğrulamak için daha büyük çaplı ve ayrıntılı bir çalışma yapılıyor.
Mevcut çalışma ise, Covid nedeniyle hastaneye kaldırılan hastaları inceleyen daha önceki bir araştırmayı temel aldı.
Araştırmacılar, bulguların uzun süreli Covid'de nefes darlığının neden bu kadar yaygın olduğu sorusuna bir miktar ışık tuttuğunu söylüyor; ancak nefes darlığı hissinin pek çok ve karmaşıktır nedenleri var.
Uzun Covid, bir koronavirüs enfeksiyonundan sonra haftalarca devam eden ve başka bir nedenle açıklanamayan bir dizi semptomu ifade ediyor.
'Oksijen**in taşınması**'
Oxford, Sheffield, Cardiff ve Manchester'dan gelen araştırmacıları içeren ekip, ksenon gazı taramalarını ve diğer akciğer fonksiyon testlerini üç grup insanda karşılaştırdı.
Buna, enfekte olduğunda hastaneye kaldırılmayan uzun süreli Covid ve nefes darlığı olan kişiler, Covid ile hastaneye yatırılan ancak uzun süre Covid'i olmayan 12 kişi ve "kontrol" grubu olarak 13 sağlıklı kişi dahil edildi.
Tüm katılımcılar, bir manyetik rezonans görüntüleme (emar-MR) taraması sırasında ksenon gazı soludu.
Ksenon gazı, oksijene benzer şekilde davranıyor, ancak taramalar sırasında görsel olarak izlenebiliyor.
Böylece araştırmacılar, bu gazın akciğerlerden kan dolaşımına ne kadar iyi geçtiğini gözlemleyebildiler; zira bu geçiş, oksijenin vücutta taşınmasında çok önemli bir aşama olarak görülüyor.
Araştırmacılar, uzun süreli Covid hastası olan kişilerin çoğunluğu için gaz transferinin, sağlıklı kişilerden oluşan kontrol grubuna göre daha az etkili olduğunu gördü.
Covid nedeniyle hastaneye kaldırılan kişilerde de benzer anormallikler görüldü.
Baş araştırmacı ve akciğer uzmanı Dr. Emily Fraser, insanların doktora gidip de neden nefes nefese kaldıkları sorusuna tam olarak yanıt alamamasının sinir bozucu olduğunu söyledi.
Akciğer röntgeni ve taramalarında genellikle herhangi bir anormallik görülmüyor.
Bunun önemli bir araştırma olduğunu ve birçok soruya ışık tutacağını belirten Dr. Fraser, "İnsanların rehabilitasyon stratejilerinin ve yeniden nefes alma eğitiminin gerçekten yardımcı olabileceğini bilmesi de önemli" dedi.
Çalışmanın baş araştırmacılarından Profesör Fergus Gleeson da, "Uzun Covid'li kaç hastanın anormal taramaları olacağı, tespit ettiğimiz anormalliğin boyutu, anormalliğin nedeni ve uzun vadeli sonuçları gibi yanıtlanması gereken önemli sorular var" dedi.
"Bu semptomları tetikleyen mekanizmaları anladığımızda, daha etkili tedaviler geliştirmek için daha iyi konumlanmış olacağız."
Araştırmanın sonuçları henüz resmi emsal değerlendirme sürecinden geçmedi.