Sağlığa Erişim Derneği (SERDE), vatandaşların yeni hükümetten sağlık sistemi konusundaki beklentileri değerlendirmek, son 1 yıl içinde hangi alanlarda gelişim meydana geldiğini ve hangi alanlarda sorunların devam ettiğini belirlemek üzere bir anket çalışması yaptırdı. ERA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi tarafından Türkiye'yi temsil eden 12 ilde 600 üzerinde denekle görüşülerek yürütülen araştırma Haziran ayında gerçekleştirildi.
SERDE Başkanı Kazım Dinç "Hatırlanacağı gibi, başta Başbakan olmak üzere, tüm partiler, seçim bildirgelerinde en fazla önem verdikleri konuların başında sağlık konusunun geldiğini açıkladılar. Anket sonuçları, Hükümetin sağlık sigortasını daha çok kişiyi kapsayacak şekilde genişletme ve olanaklara erişimi kolaylaştırma konusunda gelişme sağladığını yansıtmaktadır" diyerek sözlerini şöyle sürdürdü;
"Araştırma sonuçları gösteriyor ki vatandaşlarımız sağlık sisteminin birleşmesinden genelde memnun. Ancak doktor yetersizliği, uzun kuyruklar ve kısa muayene süreleri hala vatandaşların memnuniyetsizliğine neden oluyor. Halk en yeni ilaçlara ve medikal teknolojilere erişememe konusunda rahatsız".
Kazım Dinç ayrıca "Hala yapılacak çok iş var. Sosyal güvenlik kurumuna bağlı sigortalılar, yeni hükümetin sağlık alanına daha çok yatırım yapması yönünde yüksek beklentiler taşıyor. Sağlık alanındaki kesintileri kesinlikle desteklemiyorlar. Sağlık konusu seçimlerde seçmenin oyunu önemli ölçüde etkileyecek" dedi.
Araştırma Bulguları Türkiye çapında yürütülen anket çalışması, sosyal güvenlik kurumlarına (Sosyal Sigorta Kurumu, Emekli Sandığı ve Bağkur) kayıtlı vatandaşların yeni hükümetten beklentilerini ifade ediyor. Halk mevcut problemlerin ve önerilen çözümlerin altını çiziyor.
Sağlık sistemini başarılı bulan vatandaşların sayısı, geçen yıldan bu yana, olumlu bir biçimde, yüzde 38'den yüzde 44'e yükseldi. Vatandaşların yarısından çoğu (%53) ise ilaçlarını çok büyük zorluklar yaşamadan edinebildiklerini ifade etti. Vatandaşların %62'si, yeni Genel Sağlık Sigortası sisteminin hizmetlere erişim konusunda olumlu bir etki yarattığına inanıyor.
Vatandaşların çoğunluğu, hakları konusunda daha yüksek bilince sahip olduklarını ve bu hakların önemli olduğuna inandıklarını ifade ediyor. Vatandaşların yarıdan fazlası ise en iyi tedaviye ulaşabilme, tedavi hakkında bilgilenme, tedaviye kısa sürede başlanması ve kendi seçtiği doktor tarafından tedavi edilmesi konularında mevcut sistemi başarılı buldukları doğrultusunda görüş bildirdi.
Halkın yüzde 57'si hükümetin sağlık alanına yeterli fon ayırmadığına inanırken, %59'u ise, başta hastanedeki uzun bekleme süreleri, doktor yetersizliği, doktorların hastalarla yeterince ilgilenmemesi ve tedaviye erişim konusundaki bürokratik engeller olmak üzere, ciddi problemlerin devam ettiğine inanıyor.
Yeni Hükümetten Beklentiler Her üç 3 vatandaştan 2'si, tedavi kalitesinin iyileşeceği inancını taşıyor. Bu oran, vatandaşların daha karamsar olduğu 2006 yılına göre bir miktar artış kaydetmiş olduğunu gösteriyor.
Hastaların en önemli sorun olarak gördüğü "hastanelerde bekleme sürelerinin kısaltılması" için vatandaşların yüzde 69'u gibi büyük bir bölümü, özel hastanelere ve kliniklere erişebilmeyi ve mevcut hastanelerinin kapasitelerinin de ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde arttırılmasını istiyor. En önemli ikinci sorun olarak görülen "doktorların ilgisizliği" sorununa çözüm olarak doktor sayısının ve doktorların hastalarına ayırdıkları zamanın arttırılmasını talep eden vatandaşların oranı ise, yüzde 94. "Bürokrasi"yi sorun olarak görenlerin yüzde 84'ü, kayıt, sevk ve benzeri işlemlerin azaltılması gerektiğine inanıyor.
Vatandaşların %72'si sağlık alanında kesinti yapılmasına karşı çıkıyor. Bu oran, eğitim konusunda %71, savunma konusunda %53, çevre konusunda %43 ve enerji konusunda ise %31.
Vatandaşların çoğunluğu (%68), Hükümet tarafından kansere ve kalp hastalıklarına öncelikli olarak kaynak ayrılması gerektiğini düşünüyor. Ayrıca, diyabet, bulaşıcı hastalıklar ve çocuk hastalıkları konusunda da yeterli kaynak ayrılmasına önem veriyor.
İlaçlara Erişim Geçtiğimiz yıl, doktorlar ve hastalar üzerindeki bürokratik işlemleri hafifletmek üzere alınan önlemlere rağmen, hastaların yaklaşık üçte biri, hala ilaçlarını alırken sorun yaşadıklarını bildiriyor.
Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen bir ankete göre, vatandaşların %64'ü Amerika veya Avrupa'da piyasaya çıkan yeni ilaçların Türkiye'de de aynı zamanda veya en geç 6 ay içinde piyasada olması gerektiğini ifade ederken, bugün vatandaşların %71'i aynı görüşü paylaşıyor. Her dört vatandaştan yalnızca biri, bürokratik gecikmeleri kabullenmeye razı.
Vatandaşlar kime güveniyor? Vatandaşların yüzde 62 ila 75'i doktorlar, eczacılar, aile üyeleri ve eş-dostu en güvenilen bilgi kaynakları olarak kabul ederken, siyasetçiler, bürokratlar, IMF ve medya için bu oran yüzde 20 rakamının altına iniyor.
SERDE Başkanı Ecz. Kazım Dinç ise "İyi ve doğru tedaviye erişim seçmenlerin en büyük önceliğidir ve seçimde oy verecekleri partinin sağlık politikaları, bu nedenle seçmen için büyük önem taşımaktadır. Son yaptırdığımız anket çalışması, bizlere vatandaşların genel olarak gelişmelerden memnun olduklarını, ancak yeni hükümetten daha gelişmiş hizmet, daha fazla sayıda doktor, sağlığa daha çok kaynak ve umut vaat eden yeni tedavilere daha çabuk erişim sağlanmasını beklediklerini ifade etmektedir" dedi.