Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına sahip olan herkes kamu hizmetlerini karşılama amacı ile alınan tutarları ödemekle yükümlüdür. Vergi borcu olarak isimlendirilen bu ödemeler vatandaşların yaptıkları işe, gelir durumlarına, imkanlarına göre değişkenlik gösterir. Ancak tutarı ve oranı ne olursa olsun her vatandaş vergi borcunu ödemek durumundadır. Özel ya da tüzel olan vergi borçları devletin belirlediği şartlarda yapılandırılabilir. Yapılandırmadan yararlanabilmek için çeşitli yollardan başvuruda bulunmak gerekir.
Vatandaşlar e devlet vergi borcu ödemesi yapabilmek için kişisel şifreleri ve kimlik numaraları ile e devlet sistemine giriş yapmalıdır. Eğer bir e-Devlet şifresi yoksa PTT şubelerinden şifre temin edebilmek mümkün olur. Şifre ve kimlik numarası ile sistem girişi yaptıktan sonra ilgili adımlar takip edilerek vergi borcu ödemesi işlemi sonlandırılır.
Vergi borçları düzenli olarak ödenmelidir. Ancak öncelikli olarak ne kadar vergi borcunun olduğu öğrenilmelidir. Bunun için vergi dairelerinden bilgi alınabildiği gibi internet üzerinden de işlem yapılabilmektedir. e-Dvlet üzerinden hem vergi borcu ödemesi hem de vergi borcu sorgulaması işlemleri gerçekleştirilebilir.
T.C. ile vergi borcu sorgulaması yapabilmek için e devlet sistemine giriş yapmak gerekir. Şifre ve kimlik numarası ile e-Devlet sistemine giriş yapıldıktan sonra açılan sayfada yer alan sorgulama kutusuna vergi borcu ödeme yazılır. Bir sonraki sayfada çıkan öde butonuna basılarak vergi borcu ödemesi yapılır. Sadece vergi borcu değil kişilerin üzerine olan tüm borçlar e-Devlet sistemi üzerinden görüntülenebilir ve ödemesi yapılabilir. Kişilerin vergi borcu olup olmadığını öğrenmenin başka yolları da vardır. Örnek olarak Gelir İdaresi Başkanlığına (GİB’e) ait internet sitesi ya da mobil uygulaması üzerinden vergi borcu sorgulaması yapabilmek de mümkün olur.
Gerektiği durumlarda devlet vergi borcu yapılandırması düzenlemesi gerçekleştirir. Tüzel ya da özel kişiler vergi borçlarını yapılandırılacaksa belirtilen tarihler içinde ilgili devlet dairelerine şahsen başvuruda bulunmalıdır. Aynı şekilde internet üzerinden e-posta göndererek de vergi borcu yapılandırması için talepte bulunulabilir. Vergi borcunun yapılandırılması belli dönemler içinde kişilerin ya da kurumların ödemeleri gereken vergilerin belli bir oranının silinmesi anlamına gelir. Ayrıca borcun kalan kısmı devlet tarafından belirlenmiş olan tarihler içinde ve taksitli olarak ödenir.
Mükelleflere vergi borçları konusunda imkânlar sağlayan vergi borcu yapılandırmaları birçok avantaja sahiptir. Bir kişinin ya da kurumun vergi borcunun yapılandırılması öncelikli olarak daha rahat bir ödeme imkânı sağlar. Borç yapılandırılması ödemenin geç yapılmasına engeldir. Çünkü bir kez ödeme gecikse dahi sistemde otomatik olarak ödeme yapmayan kişi ya da kurum kara listeye girer. Böylece kredi alabilme imkânı kalmaz.
Bazı vergi borçları yapılandırılabilirken bazıları için yapılandırma mümkün değildir. Genel olarak yapılandırmaya gidilebilen vergi borçları SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından takibi yapılan sigorta primleri Kredi Yurtlar Kurumu öğrenim kredileri, nüfus cezaları, otoyol ve köprülerden kaçak geçiş ücretleri cezaları, maliyeye olan vergi borçları ve kesinleşmemiş ya da dava sürecinde olan cezalardır. Askerlik cezaları ve motorlu taşıt vergileri de yapılandırılabilir.