Kanada vergi tatiline girdi. Kanada'da 2 ay boyunca birçok üründe vergi yok. Kanada Başbakanı Justin Trudeau sosyal medya hesabından gelişmeyi duyurduğu paylaşımında Kanadalıların vergi indirimi alacağını, hazır yemekler, atıştırmalıklar, restoranlar, çocuk kıyafetleri ve oyuncaklar, bebek bezleri, alkollü içecekler gibi kalemlerin iki ay boyunca vergisiz olacağını belirtmişti. Söz konusu karar 14 Aralık 2024 ile 15 Şubat 2025 arasında geçerli olacak. Peki bu karar neden alındı ve detaylar neler?
Habertürk canlı yayınında konuşan Habertürk yazarı Oray Eğin, Kanada'daki vergi kararı ile ilgili konuştu. Eğin, "İlk kez böyle bir karar alınıyor. Ben de yıl başında hatta Kanada'ya gitmeyi düşünüyordum. Belki bir alışveriş yaparım diye. Çünkü fiyatlar ister istemez daha ucuzlayacak. Kanada'da işte bedava sağlık hizmeti, bedava eğitimden dolayı tıpkı Avrupa'da olduğu gibi çok yüksek vergiler var. Yani arabayla mesela Montreal'den Vermont'a Amerika sınırına 1 buçuk saatte gidiyorsunuz. Pek çok Kanadalı da böyle yaşıyor, bazı ürünlerini Amerika'dan alıyor. Çünkü ciddi anlamda Amerika daha ucuz, vergiler daha düşük olduğu için. Fakat böyle bir karar alındı çünkü Trudeau hükümeti, Kanada başbakanı çok zor günler geçiriyor. Yani bu ayın haziranında yapılan bir ankete göre seçildiğinde yüzde 63 olan halk desteği yüzde 28'e kadar düşmüş durumda. Dolayısıyla önümüzdeki senenin Ekim ayında Kanada'da seçimler var. Dolayısıyla biraz popülist bir politikayla yeni yıla girmek istiyor, insanlara böyle bir bol keseden vaat dağıtmak istiyor ki seçimde eğer kendisi gerçekten girecekse seçime ya da partisi bir başka liderle girecekse iktidarı tekrar koruyabilsin diye. Unutmamak gerekir ki Trudeau 4 dönemdir görev yapıyor. Kanada halkı ciddi anlamda ondan sıkılmış durumda en amiyane tabirle söylersek" dedi.
Eğin "Açıkçası bu karar pek de işe yarayacak gibi gözükmüyor. Çünkü şimdi ben de baktım bazı mağaza sahipleriyle konuştum. O kadar muğlak ki bazı noktalar ve neyin vergi indirimine girdiği neyin girmediğini çözmek çok zor. Yani bazı market alışverişlerinde evet faydalı olacak, çocuk kıyafetlerinde, mesela yetişkinleri çok fazla ilgilendirmiyor ama Trudeau bununla da yetinmiyor bir de 250 dolarlık çek dağıtmak istiyor insanlara. Vergi indirimi meclisten geçti ama bir de 250 dolarlık çekle yani bir anlamda seçmenin oyunu satın almak istiyor. Zaten bu yüzden de kendi partisinden çok ciddi anlamda da tepki topluyor. İşte Finans Bakanı Maliye Bakanı istifa etti zehir zemberek bir açıklamayla" ifadelerini kullandı.
Eğin "Kanada Turizm ülkesi değil zaten hani yaşayacak insan bulmakta zorlanıyorlar. Yani gene de çok herhalde Amerika'da her halükarda satış vergisi Kanada'dan çok daha düşük olduğu için... Çünkü Kanada'da şöyle bir sistem var tıpkı Amerika'da olduğu gibi; 10 liralık bir ürünü markette 10 liraya almıyorsunuz, kasaya gidince onun üzerine iki tane vergi ekleniyor, hem devlet vergisi ekleniyor hem de oradaki bölgenin... Zaten cazip değil. Turizm olarak zaten hiç cazip değil. Hele kışın Kanada'ya gitmek gerçekten biraz deli işi yani en soğuk hava, en soğuk iklim. Dolayısıyla bu sadece orada yaşayanların oyunu almak için Trudeau'nun bir anlamda işte bir piyango dağıtması gibi bir şey denebilir" şeklinde konuştu.
Şimdi bu vergi indirimi bakıyorum 1.6 milyar dolara mal olacak Kanada hükümetine. Bunun üzerine yeni gümrük vergileri gelirse o daha da ekonomiyi zayıflatacak. Bir de bu bahsettiğim 250 dolarlık bir çek gelirse 4.8 milyar dolarmış bunun da maliyeti bütçe açığına yani hiç cazip bir şey değil. Trudeau'nun muhafazakar bir rakibi var ve tamamen Trump'ın taktiğini kullanıyor ve sloganı da Kanada'yı tekrar büyük yapalım yani Trump'ın Amerika için kullandığı sloganın aynısı ve şu anda anketlerde yüzde 20 önde ve Trudeau ne yaparsa yapsın 4 sene 4 dönem iktidarda kalmasının verdiği bir yorgunlukla insanlar değişim istiyorlar. Dolayısıyla yani kendi partisi de bir başkasıyla girmek istiyor seçime, Trudeau ne olursa olsun yani istiyorsa hani herkesi kalkındıran bu aşamadan sonra galiba seçimi kazanması çok zor gözüküyor. Bu yasa dışı göçmen meselesi, ekonominin durumu onu zayıflatan noktalardan bir tanesi. Trump bunu biliyor, Trump bunu bildiği için onu sıkıştırıyor ve hatta küçümsüyor, Kanada'ya Amerika'nın 51. eyaleti diyor. Trudeau'dan da vali olarak bahsediyor, Kanada'nın valisi olarak bahsediyor. Hatta diyor ki siz tamam diyor ülkenizi bırakın diyor, bize katılın diyor bizim valiniz olun, bize katılın diyor. Bunu da sıkıştırıyor. Fakat içeride de şöyle bir şey oluyor benim anladığım kadarıyla Kanada'da insanlar biraz ülkenin onurunu korumak istiyor, Trudeau ise Trump'a tamamen boyun eğmiş durumda, Trump ne isterse yapmaya hazır gibi gözüküyor. İşte Finans Bakanı Maliye Bakanı istifa etti, Trump zaten biz hiç onu sevmiyorduk dedi. Yani Trump'ın işine gelen bir istifa oldu aslında bu da. Daha erken seçime gidebilir ki bunun sinyallerini verdi belki birkaç ay içinde bir seçime gidebilir ama en geç Ekim 25'te seçim olmak zorunda ama Trudeau ile mi gidilecek bir başka liderle mi gidilecek liberal parti karışacak mı karışmayacak mı onu takip edeceğiz" dedi.