Vergide dolaylı kazık

Türkiye OECD'de dolaylı vergilerde açık ara önde. Türkler ABD'lilerden 10 kat fazla vergi veriyor. Az kazanandan çok, çok kazanandan az vergi alınıyor.

Türkler ABD'lilerden 10 kat fazla vergi ödüyor. Türkiye'de en fazla vergi mal ve hizmet için ödeniyor. Mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin payı yüzde 47.7 düzeyinde bulunuyor. ABD'deki oran sadece yüzde 4.7. Maliye Bakanlığı verilerine göre, Türkiye, OECD'de 34 ülke arasında sosyal güvenlik primleri dahil vergi yükü açısından sondan 6'ncı sırada yer alıyor. OECD ülkeleri arasında vergi yükünün GSYH'ye oranı en yüksek ülke yüzde 48.2 ile Danimarka. Söz konusu oran İsveç'te yüzde 45.8, Belçika'da yüzde 43.8, İtalya'da yüzde 43, Fransa'da yüzde 42.9, Norveç'te yüzde 42.8, Finlandiya'da yüzde 42.1, Avusturya'da yüzde 42 düzeyinde bulunuyor. OECD ortalaması da yüzde 33.9 şeklinde hesaplanıyor. Türkiye yüzde 26'lık oranla vergi yükünde yüzde 18.1 orana sahip Meksika, yüzde 20.9'luk orana sahip Şili, yüzde 24.8'lik orana sahip ABD, yüzde 25.1 orana sahip Kore ve yüzde 25.9'luk oran ile Avustralya'yı geride bırakıyor. Ancak Türkiye'de vergi yükü bakımından oranda değil, yükün dağılımında büyük sorun yaşanıyor. "Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması" temel ilkesi, Türkiye'de kayıt dışılık, yüksek vergi kaçağı ve diğer nedenlerle yeterince uygulanmıyor.

Reklam
Reklam

GELİRDEN AZ VERGİ
Verilere göre, gelişmiş ülkelerin hemen hemen tümünde vergi yükünde, gelir ve kazanç üzerinden alınan vergiler, önemli bir ağırlığa sahip bulunuyor. Türkiye'de Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın ancak yüzde 13.5'unu meydana getiren gelir ve kazanç üzerindeki vergiler, Danimarka'da yüzde 32.7'lik bir orana ulaşıyor. Gelir ve kazanç üzerinden alınan vergi oranı, Belçika'da yüzde 32.3, İsveç'te yüzde 32.1, Fransa'da yüzde 32, İtalya'da yüzde 31.8, Norveç'te yüzde 30.8, Avusturya'da yüzde 30.1, Finlandiya'da yüzde 28.8, Lüksemburg'da yüzde 26.7, Hollanda'da yüzde 26.2, Almanya'da yüzde 25.4, İngiltere'de yüzde 24, Slovenya'da yüzde 23.5, Kanada'da yüzde 23.4 olarak hesaplanıyor.

Mal ve hizmette vergi yükü yüksek
Buna karşılık Türkiye'de mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin toplam vergiler içerisindeki payı yüzde 47.7 düzeyinde bulunuyor. Türkiye bu oran ile 34.7 olan OECD ortalamasını bile aşıyor. Mal ve hizmet vergisinin toplam vergiler içerisindeki payı ABD'de yüzde 4.7, Kanada'da yüzde 17.7, Japonya'da yüzde 19, Fransa'da yüzde 21.2, İspanya'da yüzde 21.9, İtalya'da yüzde 24.6, Belçika'da yüzde 25.1, Almanya'da yüzde 28.1, Lüksemburg'da yüzde 28.4, Avusturya'da yüzde 29, Avustralya'da yüzde 29.8, Hollanda'da yüzde 30.1 ve Norveç'te yüzde 32.2 düzeyinde bulunuyor.

Reklam
Reklam