Vesayet ve vasi nedir? Vesayet ve vasi ne demek?

Türkiye Cumhuriyeti kanunları doğrultusunda her Türk vatandaşı belli bir yaşa gelene dek reşit sayılmaz. Bu süreçte ise ailesi ve resmî olarak ona bakmakla yükümlü olan kişiler, onlar adına karar verebilir ve çeşitli resmî işlemleri onlar adına yapabilir.

Sadece reşit olmayan, henüz resmî olarak reşit kabul edileceği yaşa gelmeyen kişiler değil çeşitli durumları bulunan ve yasalara göre vesayet altında tutulması gereken kişiler de başka birinin vasiliğine ihtiyaç duyar. Akıl hastalığının bulunması gibi çeşitli durumlar gerekçe olarak kabul edilir ve kişiye bir vasi tayin edilir. Ancak birinin vasilik yapması için çeşitli kurallar bulunur.

Vesayet nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 3. kısmında düzenlenmiş olan vesayet ne demek sorusunun yanıtı ve vesayetin en kısa tanımı şu şekildedir:

Reklam
Reklam

Bir vasi ile kişilerin mal varlıklarının ve çeşitli kişisel haklarının korunması gereken kişi arasında bulunan ilişki.

Vesayetin nasıl oluşturulacağı hangi şartlara bağlı olarak gerçekleşeceği, vesayet sorumluluğunun kimde olacağı gibi durumlar da kanunlar doğrultusunda belirlenmiş olan detaylardır.

Vesayet davası nedir?

Vesayet davası, çeşitli nedenlere bağlı olarak erginliği ve resmî işlem yetkinliği olmayan kişilerin, uygun görülen kişilerin vesayeti altına alınması için düzenlenmiş olan ve Medeni Kanun çerçevesinde uygulanan bir hukuk durumudur.

Bu dava açılacaksa belli durumların gerçekleşmiş olması gerekir. Örnek olarak yaşı tutmayan, kendini korumak için yeterliliği bulunmayan, kimsesiz olan, çocukları ya da çeşitli hastalıklar nedeni ile akli dengesi yerine olmayan kişiler için vesayet davası açılır.

Vasi nedir? Vasi ne demektir?

Bazı kişilere isteğe göre ya da mecburi olarak vasi tayin edilir. Vasi; kanunlarca vesayet altına alması gerektiği belirlenen ya da vesayet talep eden kişinin malını, mülkünü idare eden kişiye denir. Bir kişiye vasi tayin edilecekse yasalara göre şu özellikleri bulunmalıdır:

Reklam
Reklam

Talebe göre:

  • Yaşlılık
  • Tecrübesizlik
  • Ağır hastalık sahibi olmak
  • Engelliliği bulunmak

Mecburi:

  • Yasalara göre reşit olmayan
  • Akıl hastalığı ya da akıl zayıflığı bulunan
  • Savurganlık tanısı konan
  • Çeşitli alkol ya da başka bağımlılıkları bulunan
  • Özgürlüğü bağlayıcı olan ceza almış olan

Vasilik kimlere verilmez?

Vasilik herkese verilen bir yetki değildir. Örnek olarak yaşı tutmayan, kanunlara göre yetişkin olarak kabul edilmeyen kişilerin velayet alması ve vasi olması mümkün olmaz.

Ayrıca vasi atanacak olan kişinin çıkarı ile ona vasi tayin edilecek kişinin çıkarı çatışmamalı, bu kişiler arasında bir düşmanlık bulunmamalıdır. Kanunların belirlediği şartlara uymayan kişiler vasi olamaz.

Kimler vasi olamaz?

Kanunlar doğrultusunda vasi olma hakkı bulunmayan kişiler tespit edilmiştir. Bu kişiler şu özellikleri bulunan kişilerdir:

Reklam
Reklam
  • Resmî olarak reşit kabul edilmeyenler
  • Vesayetini alacağı kişi ile bir düşmanlığı bulunanlar
  • Kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar
  • Vesayet daireleri hakimleri
  • Resmî olarak haysiyetsiz bir hayatı olduğu kabul edilenler