Araştırmacı Gazetecilik Bürosu editörü Iain Overton, History Channel’da yayımlanan Declassified programına yaptığı açıklamada, kurumunun aralarında Amerikan televizyon kanalları da olan birçok ülkeden basın-yayın örgütleriyle birlikte bir dizi belgesel ve makale hazırlamakta olduğunu belirtti. Overton, söz konusu çalışmaların kaynağının Wikileaks’in elinde bulunan Irak Savaşı’yla ilgili belgeler olacağını ifade etti.
Temmuz ayında Wikileaks’in elindeki Afganistan Savaşı belgeleri aynı anda birçok yayın organı tarafından kamuoyuyla paylaşılmış ve dünya genelinde büyük bir gürültü koparmıştı.
Overton, Araştırmacı Gazetecilik Bürosu’yla birlikte çalışan basın-yayın organlarının Irak belgelerini de aynı şekilde bir anda ortaya çıkaracağını belirtti. Ancak kendileriyle çalışan kurumların isimlerini vermeyi kesinlikle reddetti.
AFGANİSTAN BELGELERİNDEN FAZLA
Afganistan Savaşı’yla ilgili 92 bin sayfalık belge ilk olarak ABD’de New York Times’a, İngiltere’de Guardian’a, Almanya’da da Der Spiegel’e gönderilmişti.
Overton, Irak Savaşı belgelerinin, Afganistan belgelerinden çok daha fazla olduğunu ifade etti. İngiliz gazeteci, “Bu belgeler tarihin en büyük askeri istihbarat sızıntısı olacak” dedi.
Wikileaks’in Afganistan Savaşı belgeleri ortaya ilk çıktığında Irak belgelerinin miktarının Afganistan’dakilerin üç katı olduğuna inanılıyordu. New Tork Times, Guardian ve Der Spiegel belgelerle ilgili haberlerini yayımladıktan sonra sitede 76 bin sayfalık belge yayımlandı.
Ancak Pentagon sözcüleri ve insan hakları aktivistlerinin, belgelerin ABD ve NATO askerleriyle işbirliği yapan Afganların hayatlarını riske attığı yönündeki eleştirilerinin ardından, Wikileaks geri kalan 15 bin sayfalık belgenin yayınlanmasını askıya aldı. Aktivistler belgeleri gözden geçireceklerini ve bazı hassas bilgileri yeniden düzenleyeceklerini açıkladı.
"HATALARDAN DERS ALDIK"
Wikileaks Afgan Savaşı belgelerinin önümüzdeki günlerde siteye yüklenebileceğini söyledi ancak tarih konusunda henüz bir netlik yok. Overton Irak Savaşı belgeleri üzerindeki çalışmaları sırasında kurumunun ve basın-yayın sektöründeki ortaklarının başkalarının hayatlarını riske atma konusunda “geçmişteki deneyimlerinden önemli oranda ders çıkardığını” söyledi.
Overton, “Bunun bir sorun olduğunun farkındayız ve çok ciddiye alıyoruz” derken, Araştırmacı Gazetecilik Bürosu’nun ABD hükümetine ait ham raporları internette yayınlamayacağının da altını çizdi. “Bizim işimiz bu belgelerden haber çıkarmak” diyen Overton basın-yayın ortaklarının da aynı hassasiyeti göstereceğinin garantisini verdi.
Declassified daha önce Irak’la ilgili belgelerde ülkedeki ABD güçlerinin “kan banyosu” yaptığı yönünde bilgiler olduğu şeklinde haberler yapmıştı. Ancak en can sıkıcı bilgilerin Irak güvenlik güçlerinin tutuklulara muameleleriyle ilgili olduğu belirtildi.
Wikileaks’in kurucularından Julian Assange’ın bu projede nasıl bir rol oynadığı ise henüz belli değil.