İlaç giderlerini azaltmak için hangi yeni yöntemler önerdi? Bunlar hangi hastaları nasıl etkileyecek? Ekonomi Koordinasyon Kurulu’na (EKK) sunulan 4 senaryonun ayrıntıları neler? Hürriyet, milyonlarca hastayı yakından ilgilendiren ilaç bütçesinin detaylarını açıklıyor…
Hürriyet'tin haberine göre 4 senaryo da Türkiye’nin önümüzdeki iki yılda yüzde 5 büyüyeceği; deflatörün 2013’te yüzde 6.6, 2014’te yüzde 5 olacağı varsayımına göre hazırlandı. Bu çerçevede 2012 yılında 1 trilyon 460 milyar olarak gerçekleşmesi beklenen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın gelecek iki yılda sırasıyla 1.6 trilyon ve 1.8 trilyon olacağı hesabı yapıldı.
İLK SENARYO
Birinci senaryoda yapılan protokol çerçevesinde 2012 yılı ilaç harcamalarının 16.7 milyar olduğu anımsatılırken, 2013 yılında 18.2 milyar; 2014 yılında ise 19.6 milyarlık harcama öngörüldü.
SEKTÖR İÇİN EN KÖTÜ SENARYO
İkinci senaryoda ise 2012 yılı ilaç harcamalarının 15.2 milyar olacağı tahmini altında , 2013 için 16.6 milyar; 2014 içinse 17.8 milyarlık harcama sınırı çizildi.
GSYH’NİN YÜZDE 1.35’İ
Üçüncü senaryoda da 2012 yılı ilaç harcamalarının yılsonunda 15.2 milyar olacağı tahminiyle; 2013 için 22.1 milyar; 2014 içinse 24.3 milyarlık harcama öngörüldü. Bu senaryoda ilaç harcamaları GSYH’nin yüzde 1.35’i olacak şekilde belirlendi.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yeni dönem için sektörle birlikte yaptığı ilk toplantıda ilaç endüstrisi , sürdürülebilir ilaç hizmeti ve sektörü için ilaç bütçesinin GSYH’nin yüzde 1.35’i seviyesinde olması gerektiği vurgulamıştı. Üçüncü senaryo bu anlamda sektörün istediği senaryoyu oluşturuyor. Ancak ekonomi yönetiminin, 2013 ve 2014 yıllarının ‘zor olacağı’ gerçeğinden hareketle bu senaryoya çok da sıcak bakmadığı belirtiliyor.
KUR İÇİN YÜZDE 10
Dördüncü ve son senaryo ise ilaç firmalarının ‘kurdaki artışı yansıtmadınız’ itirazları doğrultusunda hazırlandı. Buna göre 2012 ilaç bütçesinde avro kurundaki artış doğrultusunda yüzde 10’luk bir artış yapılarak 16 milyar 670 milyon lira ayrıldı. Ancak bu durumda 2013 ve 2014 yılı harcamaları aşağı çekilerek, 2013 için 18.2 milyar; 2014 içinse 19.6 milyar olması önerildi.
KARAR EKK’DA ALINACAK
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başkanlığında toplanan ve ekonomi bakanları ile üst düzey ekonomi bürokrasisinin yer aldığı Ekonomi Koordinasyon Kurulu, kamuda ekonominin en üst düzey karar alma organı. SGK’nin sunduğu bu senaryolardan hangisinin tercih edileceğine, Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı’nın da içinde yer aldığı bu kurul tarafından karara bağlanacak.
“YA VAZGEÇ YA FARKINI ÖDE”
Sosyal Güvenlik Kurumu, EKK’ye sadece gelecek 3 yıllık ilaç harcamalarını sunmadı. İlaç giderlerinin tasarruf yoluyla azaltılması için de 3 öneri getirdi. Bu çerçevede 5 grup hastalıkta tansiyon, kolestrol, mide, kemik erimesi gibi hastalıkları olanların kullandığı ilaçlar için ‘iç referans fiyatlandırma’ modeline geçilmesi önerildi.
6 LİRALIK KATKI YAP!
Bu modelde molekülleri farklı ama etki açısından benzer olan ilaçlar için ‘bir eşik fiyat’ belirleniyor. Örneğin 5 liralık tansiyon ilacı da var 40 liralık da. Bu sisteme geçilmesi durumunda SGK, tansiyon düşürücü ilaçlar için örneğin 7 liralık eşik belirleyecek. Ve bu eşiğin en fazla yüzde 20 üzerine kadar olan ilaçları ödemeye devam ederim, diyecek.
Bu durumda yıllardır 20 liralık A tansiyon ilacını kullanan hasta; 7 liranın yüzde 20’si olan 8.4 liranın üzerindeki farkı, yani 11.6 lirayı kendi cebinden ödeyecek. Ya da 8.4 liralık tansiyon ilacını kullanmayı tercih edecek.
1 MİLYARLIK TASARRUF
Bu önerinin sahibi SGK, yöntemin kabul edilmesi durumunda 5 grup ilaçta yıllık 250 milyon lira ile 1 milyar liralık tasarruf yapılabileceğini savunuyor. Ayrıca fiyatı yüksek olan ilaçlarda, hastaların kullanımından vazgeçmesi nedeniyle indirim baskısı olacağını ileri sürüyor.
ÇOK SATANIN FİYATI DÜŞSÜN
SGK’nin ilaçta tasarruf için sunduğu ikinci yöntemi ise ilaç şirketleriyle pazarlık oluşturuyor. ‘Hacim-fiyat anlaşmaları’ başlığı altında sunulan yöntem, bir ilacın satış miktarının öngörülenin üzerinde olması durumunda alım fiyatının düşürülmesini öneriyor. Örneğin A grubu antibiyotikten bir yılda 1 milyon kutu satılacağı öngörüsüne karşın, 1.5 milyon kutu satılması durumunda alım fiyatının 5 lira yerine aşan kısım için 2.5 liraya indirilmesi düşünülüyor.
İLAÇ ŞİRKETİYLE PAZARLIK
SGK’nin tasarruf için son önerisini ise ‘nakit ödeme’ yöntemi oluşturuyor. Buna göre kamunun çok kullandığı bir ilaç için firmayla pazarlığa oturup, “Bu ilaçtan 1 milyon kutu kullanmayı öngörüyorum. Bunun için sana peşin ödeme yapabilirim. Ama yüzde 20 indirim istiyorum” demesi öneriliyor.
(HÜRRİYET)