Ciltte hafif bir kızarıklık olarak belirti gösterir. Güneş yanığı birinci dereceden görülen yanıklara bir örnektir. İkinci dereceden incelenen yanıklar ise daha çok sıcak suyla temas etmekle oluşan ya da buhar yanığı olarak adlandırılan yanıklardır. Ciltte kızarıklığın yanı sıra adı bül olan su baloncukları görülür. Oldukça ağrılı ve iltihaplanmaya müsait olan bir yanık çeşididir. Üçüncü dereceden incelenen yanıklar ise; derinin en üst katmanından itibaren diğer katmanların da olumsuz etkilendiği yanık türüdür ve oldukça zararlıdır. İyileşmesi biraz vakit alır. Kişilerde genelde büyük yangınlar sebebiyle görülür. Dördüncü dereceden incelenen yanıklar ise organların da zarar gördüğü yanıklardır. Artık deri işlevini yitirmiş ve organları koruyamamıştır.
Yanığa iyi gelen yöntemler mercek altına alınırken yanığın neden meydana geldiğine de dikkat etmek gerekir. Sıcak su, soba, yağ ya da güneş yanığına iyi gelen yöntemler birbirinden farklıdır. Bu nedenle hepsini ayrı ayrı incelemek gerekir.
Evde en sık karşılaşılan yanık çeşitlerinden biri olan sıcak su yanığı canınızın oldukça yanmasına neden olur. Çay yanığına ne iyi gelir? Bu da sıcak su yanığıyla aynı durum olduğu için aşağıdaki yöntemi rahatlıkla uygulayabilirsiniz. Genelde mutfakta gerçekleşen bu yanıkların sonrasında direkt olarak suyla teması sağlanır. Ancak kısa bir süre su tutulduğu için canınızın daha çok yanmasına sebep olabilir. Bu yüzden bu işlemi en az beş dakika boyunca yapmalısınız. Çünkü yanan bölge genelde zaten nemini kaybetmiş ve oldukça kuru olduğu için uzun süre suya tutmanız gerekebilir. Bunun haricinde direkt olarak teninizi buzla temas ettirmeyin. Bu en sık karşılaşılan yanlış davranışlar arasındadır. Çünkü buzun içerisinde yer alan oksijen, yanma etkisi göstermesine neden olabilir. Önce buz ferahlatıyormuş hissi verecek devamında canınızın daha da yanmasına sebep olacaktır. Bu yüzden buzu direkt olarak değil de bir poşete koyarak kompres şeklinde uygulamanız daha uygun olur.
Özellikle kış aylarında hastanelerde en sık karşılaşılan ve yanığa sebep olan şeylerden biri de sobadır. Genelde soba kullanılan evlerde ebeveynlerin dikkatsizlikleri sonucunda çocuklarda yanık durumu görülebilir. Eğer birinci ya da ikinci dereceden bir yanıkla karşı karşıya iseniz çiğ patates kurtarıcınız olabilir. Patatesin içinde yer alan yatıştırıcı maddeler yanmanın etkisini hafifletir. Aynı zamanda buruşan ya da kızaran cildin de onarılmasını hızlandırır. Acıyı daha hafif bir şekilde atlatmanıza yardımcı olur. Özellikle soba yanıklarında, vücutta bül adı verilen su kesecikleri olur. Eğer bu kesecikler henüz oluşmadıysa hemen patates yöntemini uygulayın. Bu şekilde bül oluşumunu da engellersiniz.
Bir adet patatesi haşlamadan soyun ve rendeleyin. İçerisinde suyun dökülmemesine dikkat edin. Daha sonrasında da tene temas etmesini sağlayacak şekilde bu rendelenmiş patatesi yanık bölgeye uygulayın. Patates etkisini kaybedinceye kadar, yaklaşık on beş dakika bu şekilde bekletin.
Genelde mutfakta yemek yaparken meydana gelen yanık çeşitlerinden biri yağ yanığıdır. Kızgınlaşan yağın içerisine su damladığı zaman etrafa sıçrar. Eğer önleminizi almazsanız yağ yanıklarına maruz kalabilirsiniz. Bül oluşumu genelde görülmez. Ancak ciltte kızarıklık oluşur ve devamında da iz kalmasıyla sonuçlanır. Eğer birinci ya da ikinci dereceden bir yağ yanığıyla karşı karşıya iseniz soğan yardımcı olacaktır. Çünkü soğanın içerisinde kersetin ve kükürt bileşenleri vardır. Bu bileşen bül oluşumunu önlediği gibi acının dinmesine yardımcı olur. En önemlisi de iz kalmasını engeller.
Bir adet soğanı rendeleyin. Rendelerken soğanın çıkan suyunu dökmemeye özen gösterin. Çünkü bu su oldukça faydalı olacak. Daha sonra yanık olan bölgeye bu soğan rendesini suyuyla birlikte sürün. En az on beş dakika bu şekilde bekletin. Soğanı kaldırdıktan sonra cildinizdeki rahatlamayı hissedebilirsiniz.
Özellikle küresel ısınmanın önlenemez bir hal almasıyla birlikte güneş ışınları direkt olarak yeryüzüne iniyor. Yaz aylarında bu durum daha sık yaşandığı için güneş yanıklarıyla karşılaşabiliyoruz. Bu yanıklar eğer dikkat edilmezse ve devamında da güneşe maruz kalınırsa ciddi bir deri hasarı söz konusu olabilir. Bu yüzden güneşe çıkmadan önce koruyucu bir krem sürmeniz bu ışınlara direkt maruz kalmanızı önler. Ancak eğer güneş yanığınız zaten varsa ve ne yapacağınızı bilemiyorsanız yoğurt en doğal çözümdür. Yoğurdun içerisinde yer alan yatıştırıcı maddeler yanığın vermiş olduğu acı hissini azaltır.
Geleneksel bir yöntem olarak görünse de oldukça etkili olan yoğurdu güneş yanığı olan bölgeye sürün. En az üç dört dakika kadar bu şekilde bekletin. Yağsız bir yoğurt tercih etmeniz daha faydalı olur. Sonrasında da ılık bir su ile duş alarak temizlenebilirsiniz. Eğer yanma hissiniz geçmezse bu yöntemi birkaç kez tekrar edebilirsiniz.
Genelde ütüden kaynaklanan bu ve buna benzer yanıklar cildin gerginleşerek kızarmasına ve buruşmasına neden olur. Eğer bir buhar yanığı ile karşı karşıya iseniz ve bu yanık ikinci veya birinci dereceden bir yanıksa evde yapacağınız yulaf banyosuyla yanıktan eser kalmayacaktır. Yulaf acınızı biraz daha dindirecek ve yanma hissini ortadan kaldıracaktır.
Yulaf banyosu denilince akla oldukça zahmetli bir yöntem gelse de oldukça basit bir şekilde bu yöntemi anında uygulayabilirsiniz. Eğer lokal bir yanma söz konusuysa bir leğende bu uygulamayı gerçekleştirebilirsiniz. Suyun içine birkaç adet buz atın. Ardından da yulaf unundan birkaç kaşık serpiştirin. Tamamının karıştığından emin olduktan sonra suyun içine yanığı olan deriyi sokun ve bir saat kadar suyun içinde kalın. Eğer bedeninizin tamamı buna maruz kaldıysa bir küvete su doldurun ve içine girin, suyun soğuk olması önemli. Ardından ılık bir banyo ile temizlenebilirsiniz.
Yanık acısına iyi gelen yöntemler araştırıldığında çoğu zaman doğal ürünlerden yardım alındığı görülür. Mısır unundan yumurta akına, siyah çaydan limona kadar farklı besin kaynakları yanık acısına iyi gelen doğal şifa kaynaklarıdır.
Yanığa yumurta akı pek bilinmeyen bir yöntemdir. Ancak en etkili yöntemdir diyebiliriz. Çünkü yumurta akının içerisinde yer alan kolajen ciltteki acının dinmesine ve derinin eski haline dönmesine yardımcı olur. Hatta bu madde pek çok kozmetik ürünlerinin içerisinde yer alır. Cildin tahriş olan bölgesine uygulanan yumurta akı yanığın iz bırakmamasını da sağlar.
İki adet yumurtayı sarısından ayırarak akını bir kaseye alın. Daha sonra bu yumurta akını karıştırın. Ardından yanık olan bölgeye sürerek bir saat kadar bekletin. Eğer yanan yer küçük ise belli aralıklarla bu yumurta akını uygulamaya devam edin ve ılık suyla sabunsuz bir şekilde yıkayın. Yanıktan geriye bir iz bile kalmayacaktır.
Zeytinyağı, içinde barındırdığı yağ asitleri sayesinde cilde oldukça faydalıdır. Yanığa zeytinyağı da bu yüzden sıkça kullanılır. Özellikle buruşan ve nemini kaybeden bölgeye sürüldüğünde nemin geri kazanılmasını sağlar, aynı zamanda yanığın iz bırakmasını da engeller. Zeytinyağı düzenli olarak kullanıldığında ikinci dereceden yanıklara bile faydalı olabilir. Ancak üçüncü dereceden veya dördüncü dereceden yanıklar için mutlaka doktora gitmeniz tavsiye edilir.
Zeytinyağını yanığa uygulamak için yine yumurta akını kullanabilirsiniz. İki adet yumurta akını bir miktar zeytinyağı ile karıştırıp iyice çırpın. Ardından bu karışımı yanık olan bölgeye itinayla sürün. Bir saat kadar bu şekilde bekletin. Sonrasında hemen duşa girmeyin. Çünkü duşta kullanacağınız sabun ve benzeri ürünler cildinizi tahriş edebilir.
İlk müdahaleyi yaptıktan sonra yanık izine de bir çözüm bulunmalıdır. Peki yanığa ilk müdahale nasıl yapılır? Yanığın derecesine göre ilk müdahale değişir ancak genelde ikinci veya birinci dereceden yanıklara ilk müdahale su ile yapılabilir. Yanığa limon iyi gelir mi derseniz, yanık izlerine ve acısına iyi gelecek bir çözüm olarak limonu gösterebiliriz. Limonun içerisinde yer alan faydalı vitaminler ve beraberinde leke açıcı özelliği bulunan etken maddeler yanık bölgenin renginin açılmasına ve acının biraz da olsa dinmesine yardımcı olur. Limon bir kereye mahsus olarak kullanılmamalı, düzenli olarak yanık olan bölgeye uygulanmalıdır. Ancak bu şekilde sonuç alınır.
Bir adet limonun suyunu sıkın ve sonrasında yanık olan bölgeye bir pamuk yardımıyla uygulayın. Hatta limon suyunun içerisine birkaç adet buz atarak acının dinmesini sağlayabilirsiniz. Bu uygulamayı günde iki kez, bir hafta boyunca uygulamaya özen gösterin.
Yanık belirtileri arasında en net olanı acıdır. Bül oluşumu her yanıkta gözlenmez ya da kızarıklık her yanıkta oluşmayabilir. Ancak genelde yanan bölgede bir miktarda olsa nem kaybı olduğu için acı hissi duyarız. Yanığın acısını ne alır? Yanığın çekilmez olmasına neden olan bu hisse aloe vera oldukça iyi gelen bir bitkidir. Bu bitkinin içinde yer alan doku iyileştirici maddeler acının dinmesine yardımcı olur.
Aloe vera bitkisinin yapraklarını özenle şerit halinde kesin. Sonrasında da bir kaşık yardımıyla bu bitkinin jelini alın. Bu jeli bir süre dolapta bekletin. Soğuduktan sonra aloe verayı yanık olan bölgeye sürün. Kısa süre içerisinde acının geçtiğini hissedersiniz. Yanıktan geri kalan izin de tedavisinde aloe vera bitkisini kullanabilirsiniz.
Siyah çayın içinde yer alan tanik asit derinin altına nüfus eden ısının deri yüzeyine çıkarılmasına yardımcı olur. Bu da yanık tedavisinde istenilen bir durumdur. Isıyı deri üstüne çıkarmak, deri altındaki acının geçmesine yardımcı olur. Siyah çay hafif yanık tedavisinde kullanılan doğal çözümlerden biridir.
Üç adet çay poşetini bir süre demleyin. Daha sonrasında bu demlenen çayın soğumasını bekleyin ya da buzdolabına koyun. Sonrasında bir parça pamuğu demlenen siyah çayın içine batırın ve yanık bölgeye bu pamuğu sürün. Derinin tamamının ıslandığına emin olun. Acı geçinceye kadar bu işlemi devam ettirebilirsiniz.
Mısırın içerisinde E vitamini vardır. Kozmetik alanda kullanıldığı gibi direkt olarak da tüketildiğinde cilde oldukça faydalıdır. Ülkemizde genelde Karadeniz Bölgesinde yaşayan kadınların ciltlerinin gerginliği ve canlılığının sırrı da bol bol mısır tüketmeleridir. Yanık için kullanılan malzemelerden biri de mısır unudur.
Yanığın boyutuna göre göz kararı aldığınız mısır ununu hamur olması için bir miktar suyla iyice karıştırın. Bir hamur elde edinceye kadar yoğurmaya devam edin. Ve henüz bül oluşmamış yanığın üzerine bu hamuru koyun. Bir süre bekletin ve hamur ılıdığında kaldırın. Mısır ununun içerisindeki E vitaminleri hem yanığın iyileşmesine hem de deride iz kalmamasına yardımcı olacaktır.