Yapı kayıt belgesi nedir, nasıl alınır? Yapı kayıt belgesi sorgulama

Bir yapı inşa etmek ya da ettirmek isteyen vatandaşlar çeşitli kanuni yükümlülükleri yerine getirmek durumundadırlar. Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi de bunlardan bazılarıdır. Kanunlar doğrultusunda koyulan ve takip edilen bu kurallara uyulmaması hâlinde cezai yaptırımlar uygulanır.

Yapı kayıt belgesi nedir?

İmar Kanunu’na eklenmiş olan geçici bir madde ile bir uygulama yürürlüğe sokulmuş, bu minvalde düzenlemeden yararlanan tüm yapılar için yapı kayıt belgesi verilmiştir.

Yapının kullanım amacına yönelik olarak düzenlenen yapı kayıt belgesi, bu belgeye sahip olan yapılara talep ile ilgili mevzuat ile tanımlanan ait bulunduğu abone grubu da düşünülerek geçici olmak sureti ile doğalgaz, su ya da elektrik de bağlanabilir.

Yapı kayıt belgesi ne işe yarar?

Öncelikli olarak yapı kullanım hakkı veren yapı kayıt belgesi işe yaradığı durumlar şunlardır:

• Yapı kullanım hakkı vermesi
• Kat mülkiyeti tesisi için fırsat vermesi
• İş yeri açma ya da çalışma ruhsatı alınmasını sağlaması
• Yapıda güçlendirme yapılmasına izin vermesi
• Hazine ya da belediye arazilerini direkt olarak satın almakta öncelik vermesi

Yapı kayıt belgesi nasıl alınır?

Yapı kayıt belgesi alabilmek için başvuru yapılması gerekir. Bu konudaki tüm detaylar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkartılmış olan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine Dair Ulus ve Esaslar ile ifade edilmiştir.

Bu esaslar doğrultusunda e-Devlet sistemi üzerinden yapı kayıt belgesi için başvuru yapılabilmektedir. Sistem üzerinden başvuru formu doldurulduktan sonra ilgili kurum ve kuruluşlara direkt olarak gidilerek başvuru işlemi tamamlanır.

Yapı kayıt belgesi nasıl alabilirim?

Yapı kayıt belgesi sorgulama Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ait resmî internet sitesi üzerinden yapılabilir. Bu siteye e-Devlet sistemi üzerinden dolaylı olarak ulaşabilmek de mümkündür. Belgeyi alabilmek için şu şartların yerine getirilmesi gerekir:

• Ruhsatsız ya da ruhsat ve eklerine aykırı olan bir yapının bulunması
• Yapının 2017 aralık tarihinden önce inşa edilmiş olması
• Başvurunun belirtilen usule uygun olarak yapılmış olması
• Yapı kayıt belgesi için belirlenen tutarın ödenmiş olması
• Yapının yapı kayıt belgesi düzenlemeye uygun bir yerde inşa edilmiş olması

Yapı kayıt belgesi e-Devlet üzerinden talep formu doldurularak başvuru işlemi başlatılabilen bir belgedir. İşlemler e-Devlet sistemi üzerinden tamamlanamaz ama başvuru formu sistem üzerinden doldurulabilir. Başvuruların şahsen ilgili kurum ve kuruluşlara gidilerek yapılması zorunludur.

Belge alındıktan sonra ikinci bir aşama başlar. Bu aşama da tapuya tescil işleminin gerçekleştirilmesidir. Tapuya tescil işlemi için de beli bir miktar ödeme yapılması gerekli olur. Kadastroda teknik kontroller yapılır ve zemin tespit tutanağı onaylanarak bir üst yazı yazılır. Daha sonra da dosya tapuya başvuru yapmak için teslim edilir.

Yapı kayıt belgesi alındıktan sonra tapu alınmazsa ne olur?

Yapıya yasal bir statü kazandıran yapı kayıt belgesi ile bir yapı sahibi bu belgeyi alarak yapılarını yasallaştırır. Ancak bu belge alındıktan sonra tapu işlemleri de tamamlanmalıdır. Eğer yapılmazsa kişiler:

• Mülkiyet hakkına sahip olamazlar.
• Yapılara ait resmî belgelere sahip olma hakkı kazanamazlar.
• Tapu alınmadığı için çeşitli cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler.
• Yapı bakımı için gerekli olan izinleri alma işlemlerini yapamazlar.