Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Emel Yıldız, alüminyum ya da demir üzerine yapılan kaplama ile 'yapışmaz' özellikte tava ve tencereler üretildiğini belirterek, bu ürünlerin yüksek ısıya ulaşmalarıyla zararlı gazların açığa çıktığına dikkat çekti. Bu gazların alerjik bünyeleri daha çok etkileyerek görmede bulanıklaşma, solunum güçlüğü, ateş ve öksürük gibi sıkıntılar oluşturabileceğini söyleyen Yıldız, alüminyum üzerine kaplamaların ise Alzheimer hastalığı açısından risk taşıdığını kaydetti.
Yemek yapımında, yapışmaz ve kısa sürede pişirmeyi sağlayan tava ya da tencereler, mutfakların vazgeçilmezleri arasında yerini alıyor. Demir ya da alüminyum üzerine Politetrafloroetilen (PTFE) adlı madde kaplanmasıyla bu özellikleri kazanan mutfak gereçleri, sıkça kullanılıyor. Ancak yanlış uygulamalarla çizilmelerin ve deformasyonların meydana gelmesinin ardından, ‘yapışmaz’ özelliğini kaybeden bu ürünler, yüksek ısıya ulaştığında yaydığı gazlar nedeniyle de insan sağlığını tehdit ediyor.
ÇÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Emel Yıldız, yapışmayan özellikteki bir tava, tencere için doğru kullanımın nasıl olması gerektiğini anlattı. Prof. Dr. Yıldız, teflonların yüksek ısıyla temasında ortaya çıkacak gazların yaratacağı tehlikelerden bahsederek, "Bunlar Perfloroizobütilen yapıdaki gazlardır. Çünkü teflon çok kısa sürede hızlı bir şekilde yüksek ısıya ulaşıyor. Bu ısıya ulaştığı sırada da gazın açığa çıkışıyla bozulmalar meydana geliyor. Kullanım esnasında uygun havalandırma sistemi yoksa o gazlardan etkilenebiliriz" dedi.
Bu gazların çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Yıldız, "Bu gazlardan özellikle alerjik bünyeler çok daha net etkilenir. Ateş, öksürük, solunum problemlerine neden olabilir. Ayrıca görmede bile problem yaşanabilir, görme bulanıklaşır. Vücut bunları absorblayıp, belirli miktarlarda biriktiriyor. Bu da sonraki hastalıkların devamı olarak görünebilir. Çok yüksek ısıya çıkılmaması ve aspiratör veya davlumbaz kullanımının daha doğru olacağını düşünüyoruz. Bunlar yoksa bile mutfağın havalandırılmasını öneriyoruz" diye konuştu.
Alüminyum üzerine yapılan kaplamaların Alzheimer hastalığını da tetiklediğine işaret eden Prof. Dr. Yıldız, şunları söyledi: "Alüminyum üzerine bu kaplama gerçekleştiyse alüminyumların da Alzheimer hastalığına neden olduğu biliniyor. Bu hastalıktaki önemli belirteçlerden olan beta amyloid birikimleri, bu ağır metallerden kaynaklı olabiliyor. Alüminyum folyoların kullanımına baktığımızda yine aynı tehlikeler mevcut. Ortamda ısı varsa tüm bunların zaman içerisinde gıdayla teması söz konusudur. Ayrıca çizilmeler olan bu ürünleri deterjanla yıkadığınızda bunun kalıntıları da kalıyor. Çünkü deterjanlarla yapılan temizlikte 80 durulamaya kadar hala üzerinde kalıntılar kalabiliyor."
Bu tip ürünlerde demir üzerine yapılan kaplamaların daha sağlıklı olacağına dikkati çeken Prof. Dr. Emel Yıldız, "Politetrafloroetilen madde ile kaplanan tava, tencerelerin temeli aslında alüminyum veya demirdir. Demir olanlardan çok daha ağır ve sağlıklı ürünler elde ediliyor. Alüminyumların üzerine ise 3 kata kadar bu kaplamalar yapılıyor. Birinci katı ile piyasaya sürülüyorsa bunlar elinize aldığınızda çok hafif olan tava ve tencerelerdir. Bunların aşınma süreçleri daha hızlı gerçekleşiyor. Doğru kullanıldığı takdirde kullanılabilir tabi ki. Ancak cam, çelik gibi ürünleri daha çok önemsiyoruz. Ben çeliği tercih ediyorum" dedi.
(DHA)