DAMAK DUDAK YARIĞI EN SIK RASTLANAN DOĞUMSAL ŞEKİL BOZUKLUĞUDUR
“Damak Dudak Yarığı”, % 90 ile en sık görülen doğumsal şekil bozukluğudur. her 1000 bebekten 1’i bu rahatsızlıkla doğar.
Erken dönem hamilelikte oluşuyor
Damak ve Dudak, anne karnında hamileliğin erken dönemi sayılabilecek 7-12. haftalarda gelişir. Genetik sebepler, çevresel etkenler, radyasyon, kullanılan ilaçlar bebekte gelişim bozukluğu yaratarak bu rahatsızlığa sebebiyet verebilir.
Kimler risk altında?
Özellikle hamile olduğunu bilmeden ilaç kullanan, radyasyonlu ortamlara maruz kalan, ağır fiziksel hareketler yapan, şiddet gören, yetersiz beslenen anneler risk altındadır.
Aileler ilk etapta şok yaşıyor
Büyük heyecanlarla beklenen bebeğin yüzünde görülen bu anomali ile anne-baba birçok kez birbirine düşmekte, aileler birbirini suçlamakta ve stresli bir döneme girmektedir. Yapılması gereken eşlerin akıllıca birlikte çözüm araması, maddi manevi yıpratıcı olan bu süreçte birbirine destek olmasıdır.
Bu sorun tedavi edilmezse ne olur?
Bu sorun, sadece bir şekil değil aynı zamanda işlev bozukluğudur. Bu çocuklar ameliyat edilmezlerse yemek yemede ve konuşmada güçlük çekerler. Görünümleri fazlasıyla dikkat çekeceği için sosyal yaşamda tutunmaları çok zordur.
Ağır vakaların tedavisi için 20’ye yakın ameliyat gerekebilir
Ekip çalışması gerektiren bu rahatsızlıkta Plastik Cerrahi Uzmanı önderliğinde; Ortodondist, Pediatrist, Konuşma Terapisti tedavi konseyine dahil olur. Bu konseye Beyin Cerrahı ve Kulak Burun Boğaz Uzmanı da katılabilir. Kimi ağır vakalarda bebeğin gelişimini ergenliğe dek takip eden 20 civarı ameliyat yapmak gerekebilir.
Bu sorun Damak ve Dudak’ta ya da her ikisinde birden görülebilir
Dudak Yarığı olan bebekler, bu sorundan ötürü annelerini ememez. Uzun biberonla ve oturur durumda beslenmeleri gerekir. Oturur durum, bebeğin boğazına, akciğerlerine mama kaçmaması için önemli bir tedbirdir.
Dudak Yarığı tedavisi ne zaman başlar?
Bu sorunla doğan bebekler 5 kiloya ulaşmış, kan değerleri ve sağlık durumları iyi ise ameliyat edilebilirler. Genellikle bebek iki buçuk - üç aylık devreleri doldurduktan sonra, yapılan ameliyatlardan daha iyi sonuç alınır, ayrıca hastanın anesteziden daha az etkilenmesine neden olur. Yarığın genişliği ve biçimine göre çocuğun ilerleyen zamanlarda revize ameliyatları geçirmesi gerekebilir.
Damak yarığı tedavisi ne zaman başlar?
Damak yarığının çeşitli tipleri vardır. En basit olanı, küçük dilin yarık olduğu hafif şeklidir. Biraz daha ileri durumu, yumuşak damak dediğimiz kısmın yarık olanıdır. Sert damağı, yani kemik kısmını da içine alan damak yarığı, daha ciddi olanıdır. Diş kavisini de içine alan tipi ise, en ciddi olanıdır. Sadece yumuşak damağı kapsayan damak yarıkları, altı aylıkken dahi ameliyat edilebilir. Bunların erken ameliyat olmasının nedeni, çocukların erken devrede normal fonksiyona kavuşturulması ve konuşmalarının daha düzgün olması içindir. Ancak sert damağı da yarık olan, yani kemikte de bir yarığı olan çocuklarda, bir yaşına kadar cerrahi için beklenmesi uygun bulunur. Zira kemik gelişmesinde herhangi bir aksaklığa meydan vermemek için, bu geciktirme sağlanır.
Zeka ve beceri yönünden bu çocukların sağlıklı doğanlardan farkı yok
Damak-Dudak yarığı sorunu ile doğan çocukların zeka ve beceri yönünden hiçbir farkları yoktur, doktor, mühendis, piyanist olabilirler.
Aileye büyük rol düşüyor
Dudak damak yarıklı çocuklarda belki de en önemli konu, dudak veya damağın cerrahi olarak tamirinin, uzun bir sürecin sadece bir başlangıcı olduğudur. Aile desteği çocuğunuz için çok önemlidir. Sevgi ve anlayış, onun bu fiziksel kusurunu, gözardı ederek kendine güvenle büyümesini sağlayacaktır.
Plastik Cerrahi’nin en kalifiye ameliyatlarından biri olan Damak Dudak Yarıkları, tecrübeli ellerde yapıldığı takdirde, kişi büyüyüp yetişkin olduğunda bebekken bu rahatsızlığı taşıdığını bilmeyecek düzeyde iyileşebilir. Sabır ve özveri isteyen bu süreçte en büyük rol aileye düşmektedir.