Yaz saati uygulaması, ülkemizde 1972 yılında başladı. 2016 yılına kadar kış saati ile dönüşümlü olarak uygulanan yaz saati, 2016 saatlerin bir saat ileri alınması ile sürekli hale getirildi. Fakat yaz aylarında faydalı olan uygulama, gündüzün kısaldığı sonbahar ve kış aylarında sabah işe veya okula gidenleri rahatsız ediyordu. Geçtiğimiz sene Danıştay, alınan yaz saati uygulamasını durdurma kararı almış ve bunun üzerine Resmi Gazete'de kış saati uygulamasına dair kararname yayınlanmıştı. Şu günlerde en çok merak edilen kış saati uygulaması başlayacak mı? Saatler geri alınacak mı?
Yaz saati uygulamasının 2016 yılında Eneri ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından sürekli olarak uygulanmaya başlanması sonrasında eleştirilerin odağı haline gelmişti. Bunun üzerine yapılan başvurular sonrasında Eylül 2017 tarihinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, yaz saati uygulamasını sürekli hale getiren Bakanlar Kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Bunun üzerine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, "Yaz saati uygulamasıyla ilgili Danıştay'ın kararı açıkçası esas yönüyle ilgili hiçbir etkisi yok. Aynı istikamette devam edeceğiz.” demişti. Fakat 28 Ekim 2017 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete'de kış saati uygulamasına dair tarih verilmişti.
23 Ekim 2017 tarihli ve 2017/10921 sayılı kararnamede geçen ifadeler şöyle;
MADDE 1- Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla;
a) 7/9/2016 tarihli ve 2016/9154 sayılı Bakanlar Kurulu uyarında bütün yurtta saatlerin bir saat ileri alınması suretiyle başlatılan yaz saati uygulanmasının devam ettirilmesi,
b) 28 Ekim 2018 Pazar saat 04.00'ten itibaren bütün yurtta saatlerin bir saat geri alınması kararlaştırılmıştır.
Yaz saati uygulaması (YSU) herhangi bir ülkede veya bölgede gün ışığından, sabahları daha az, öğleden sonra daha çok yararlanmak üzere, periyodik olarak, saatlerin belirli bir miktarda değiştirilmesidir. Genellikle, bu uygulama kapsamında saatler ilkbahar başlangıcında bir saat ileri, sonbaharda ise bir saat geri alınır. Çağdaş yaz saati uygulaması ilk defa 1895 yılında Yeni Zelandalı bir böcekbilimci olan George Vernon Hudson tarafından önerildi. O günden sonra birçok ülke bu uygulamayı benimseyerek kullanmaya başladı. Bununla birlikte, yaz saati uygulamaları ülkeler arasında farklılık gösterebilir.
Yaz saati uygulaması tartışmalıdır. Gün ışığından daha çok yararlanmak için gündüz saatlerine bir saat eklenmesi satış, spor ve iş saatlerine bağlı çeşitli etkinlikleri olumlu yönde etkilerken tarım, gece eğlenceleri gibi güneş ışığıyla beraber biten etkinliklere olumsuz etki yapar. Öte yandan, öğle saatlerine bir saat daha eklemek, trafik kazalarından kaynaklanan ölüm oranlarını da azaltmaktadır. Ne var ki, uygulamanın sağlık ve suç oranları üzerindeki etkisi daha az belirgindir. Her ne kadar uygulamanın ilk hedeflerinden biri akşam saatlerindeki aydınlatma enerjisi tüketimini kısmak olsa da, günümüzde çağdaş ısıtıcı ve serinletici cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte bu amacından sapmaya başladı. Öyle ki, 20. yüzyıl başlarında elektrik temel olarak aydınlatmada kullanılıyordu. Teknolojik gelişmeler yeni elektrik kullanım alanları yaratınca buradan elde edilen tasarruf azaldı. Bu bakımdan bu uygulamanın kullanılması çelişkili ve tutarsız bir hâl almaya başladı.
YSU'da ara sıra meydana gelen kaymalar başka zorlukları da beraberinde getirir. Bundan dolayı, zaman kaydetmede ve görüşmelerle yolculukların ayarlanmasında, faturalandırma, arşivcilik gibi işlerde, tıbbi cihazların ve iş makinelerinin kullanımı ile uyku düzeninde sorunlar meydana gelir. Yazılımlar genellikle bilgisayarların saatlerini otomatik olarak ayarlar. Ne var ki, bunun sınırları vardır ve özellikle YSU kuralları değiştiğinde hata olasılığı artar.
TÜRKİYE'DE YAZ SAATİ UYGULAMASI
Türkiye'de yaz saati uygulaması, 1972 yılından 2016 yılına kadar aralıksız ve tüm ülke çapında istisnasız uygulanmıştır. Yaz saati uygulamasının faydalı olup olmadığı tartışmalı bir konudur. Bu konuda Enerji Bakanlığı konunun halk tarafından da bilinmesi ve fikir alınması adına çeşitli anketler ve makaleler yayımlamıştır. 2013 yılında toplanan Bakanlar Kurulu kararı ile 27 Ekim 2013 tarihinde saatlerin bir saat geri alınması kararı ile uygulamaya son verilmiştir. Ancak gerekli görülen lüzum üzerine uygulamaya devam edilmiştir.
8 Eylül 2016 tarihinde Türkiye'de yaz saati uygulamasının her yıl, yıl boyunca uygulanmasına karar verildi. Danıştay, 697 sayılı yasaya göre Bakanlar Kurulunun böyle bir karar vermeye yetkisi olmadığından bahisle 14 Eylül 2017'de kararın yürütmesini durdurdu. 23 Ekim 2017 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yaz saati uygulamasının 28 Ekim 2018'e kadar yıl boyunca devamına karar verildi.