Yazıcı: Yaratıcı Ürün Ve Hizmetlerin Dünya Ticaretinde Hacmi Yüzde 14 Büyüdü

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, 2008'de uluslararası ticaretin yüzde 12 gerilediğini belirterek, "Buna rağmen yaratıcı ürün ve hizmetlerin dünya ticaretinde payı ortalama yüzde 14 oranında büyüdü." dedi.

Hayati Yazıcı, İstanbul Ticaret Üniversitesi ile Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından organize edilen 'Gelişmekte Olan Ekonomilerde Kriz Sonrası Finans, Ticaret ve Yatırım: Sürdürülebilir Büyüme Modelleri ve Yaratıcı Endüstrilerin Rolü' konulu toplantıya katıldı. Toplantıda ekonomiler adına üretim ve tüketimin önemini vurgulayan Yazıcı, burada yaratıcılığın belirleyici bir öğe olduğuna işaret etti. Yazıcı, "Yaratıcılık ve kültürle bağlantılı sektörler buhranlara karşı daha dayanıklı. Bakın 2008'de uluslararası ticarette görülen yüzde 12 gerilemeye rağmen yaratıcı ürün ve hizmetlerin dünya ticaretinde senede ortalama yüzde 14 oranında büyümeye devam ediyor. " ifadelerini kullandı. Yazıcı, şöyle devam etti:

''Şehirler, artık fabrikaları ve mavi yakalı adedi ile değil, ürettiği yaratıcı kültürle ölçülmektedir. Yaratıcı ekonomi, finansal sermaye değil de sosyal ve kültürel sermayeyi ekonomiye entegre etmektedir. Yaratıcı ekonominin istihdam anlamında da umut verici, özel bir yeri var. Çünkü yaratıcı ekonomi, eğitimlilere daha fazla istihdam vaat ediyor. Yaratıcı ekonomi, istihdamın fazla olmasının yanında girişimciler için kendi firmalarını hayata geçirme imkanı da sunuyor.''

Dünya Gayri Safi Milli Hasılası (GSMH)'nın yüzde 7,3'ünün yaratıcı ekonomi tarafından oluşturulduğuna temas eden Yazıcı, UNESCO verilerine göre yaratıcı endüstrilerin dünya büyüklüğünün 1 trilyon 300 milyar dolara,; uluslararası ticarette büyüklüğünün ise 445 milyar dolara denk geldliğini bildirdi. Gümrük ve Ticaret Bakanı, 2002-2010 döneminde dünya yaratıcı mal ihracatının senede ortalama yüzde 8,9, ithalatın ise yüzde 7,4 arttığından söz ederken, ''Aynı dönemde gelişmiş ülkelerin yaratıcı mal ihracatı senede ortalama yüzde 6,6, ithalatı ise yüzde 6 artarak dünya ortalamasının altında büyümüştür." açıklamalarında bulundu.

Gelişmekte olan ülkelerde ihracatın ortalama yüzde 11,8, ithalatın yüzde 12,5 oranında büyüyerek dünya ortalamasını aştığını duyuran Hayati Yazıcı, şunları söyledi:

''Bir başka deyişle, gelişmekte olan ülkelerde yaratıcı mal ticareti gelişmiş ülkelere göre her sene 2 kat artmıştır. Bu durum gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere göre daha güçlü bir ekonomik büyüme elde etmesinin nedenlerinden biri olarak görülmektedir. Avrupa Birliği ülkeleri yaratıcı endüstrilerin toplam cirosu 780 milyar Euro'dur ve bu alanda 8 milyon eleman çalışmaktadır. Bu noktada kültür miraslarına atıfta bulunmak ve yapılan faaliyetleri yaygınlaştırmak önem arz etmektedir.''

Yazıcı, Türkiye'nin GSMH'sinin yüzde 8 ila 10'unun yaratıcı ekonomi etkinliklerinden oluştuğunu, bu oranın da dünya ortalamasına yakın olduğunu ifade etti.

Tüm dünyada 2002-2010 döneminde yaratıcı endüstri ürünleri ihracatının yüzde 8,9 büyüdüğünden, Türkiye'de bu oranın yüzde 11,29 olduğuna işaret eden Yazıcı, Türkiye'nin yaratıcı ürün ihracatında, dünyada 16. sırada, gelişmekte olan ekonomiler arasında ise Çin, Hong Kong ve Hindistan'ın ardından 4. sırada bulunduğunu dile getirdi.

Sanat eserleri ihracatı dünyada yüzde 6,43 büyürken; Türkiye'de halı, hasır ve örgü kapsamında değerlendirilen ürünlerin ihracatının yüzde 18,34 büyüdüğünü belirten Yazıcı, şunları aktardı:

''İşitsel-görsel eser ihracatı dünyada yüzde 4,54 büyürken Türkiye'de yüzde 25,98 büyümüştür. Ülkemizin bu alanda artan etkinliğinin en iyi örneklerinden biri dizi filmlerinin farklı coğrafyalarda yakaladığı başarıdır. Dizi filmlerimiz bugün Balkanlardan, Ortadoğu ve Orta Asya'ya kadar geniş bir bölgede ilgiyle izlenmektedir. Hatta bu dizilerin çekildiği platformları görmek için ülke dışından Türkiye'ye özel turlar yapılıyor. Mimari, moda, iç tasarım, mücevher ve oyuncak gibi tasarım ürünleri ihracatı dünyada yüzde 9,67'lik bir büyüme elde ederken; Türkiye'de bu oran yüzde 8,62'dir. Dijital oyunlar, kaydedilmiş medya uygulamaları gibi 'Yeni medya bileşenleri' ihracatı dünyada yüzde 16,12; Türkiye'de yüzde 26,51 artmıştır. Yazılı eser ihracatı dünyada yüzde 4 büyürken, Türkiye'de bu oran yüzde 18,11'dir. Gelişmiş ülkelerde yaratıcı ekonomi, ayrı bir sektör olarak istatistiklere yansıtılmaya başlandı. Türkiye'de 'yaratıcı ekonomi' adı altında bir sektör ayrımı daha yapılmış değil. Ancak bugün İstanbul Ticaret Üniversitesi bünyesinde açılışını yaptığımız 'Uluslararası Yaratıcı Ekonomi Merkezi'nin bu yönde çok önemli bir hizmeti ifa edeceğine kanaat getiriyorum.''

Toplantıda ekonomiye de değinen Yazıcı, Türkiye'nin dünyada bunalıma en son giren ve en erken kurtulan ülke olduğunu vurguladı. Yazıcı, Türkiye'nin bunu IMF'den yardım almadan başardığını; 2002'de Türkiye'nin fona olan borcunun 23,5 milyar dolar olduğunu, şu an borcun 1,3 milyar dolar olduğunu kaydettti. Yazıcı, ''2013 Nisan ayında bu borcu kapayacağız. Türkiye artık IMF ile stand-by anlaşması yapan bir ülke değil. Aksine şu anda IMF'ye borç verebilen bir ülke konumunda. Bakın, gelecek dönemde fona 5 milyar dolar yardım yapmamız söz konusu.'' dedi. Yazıcı, Türkiye'nin 1994'ten bu yana ilk defa notunun kritik seviyeyi aştığını da sözlerine ekledi.

İTO Başkanı Murat Yalçıntaş, ekonomide elde edilen başarıları olumlu buldu ve "Bu dönemde yarın ne olacağını tahmin etmek önemlidir ama bunlardan daha önemlisi anı yönetmek. Etraf sakinken herkes tekneyi yürütür ama önemli olan etraf dalgalı iken gemiyi yürütmek." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin ekonomik bunalımdan başarı ile çıktığını savunan Murat Yalçıntaş, "Artık, dünya ticaretinin yüzde 60' ı gelişmekte olan ülkelerin elinde. Para böyledir, nerede bereket, güvenlik ve gelecek görürse oraya gider. Bu bunalım da hayırlı bir şeye neden oldu, dünyada zenginliği tekrar paylaştırdı. Artı yeni sektörleri, yaratıcı sektörleri öne çıkardı. Geleceği belirler hale geldi." değerlendirmelerinde bulundu.

İTİCÜ Rektörü Nazım Ekren ise yaratcı endüstrilerin ülkeler adına önemini vurguladı. Yaratıcı endüstrilerin bireylerin yetileri ile temellendiğini, istihdama odaklandığını ifade etti. Ekren, "Ekonomilerin krize girmesinde çıkmasında en önemli etkenlerden biri yaratıcılıktır. Yaratıcılık yeni fikirlerin üretimi, bu fikirlerin tasarımlarda ve teknik yeniliklerde kullanımına işaret eder. İstihdamı artıran, ekonomiyi güçlendiren bir faktördür. Yaratıcı ekonominin temelinde yaratıcı endüstrilerin de yer aldığı muhakaktır." şeklinde konuştu.