Buzdolaplarımız miadı dolmuş yemeklerle, kapağı açılıp iki yudum içildikten sonra bırakılmış ürünlerle dolup taşıyor bazen. Biz de artık bir noktadan sonra onların gerçekten “öldüğüne” inanarak çöp kutusuna ulaşmalarını sağlıyoruz. Marketlerde de durum böyle. Satılmayan her ürünü, çöp kutusuna gitmeye mahkum oluyor –şaibeli durumlar bunun dışında, şu anki sistemle yasal olarak olması gereken, son kullanma tarihi dolmuş ürünlerin çöpe gitmesi gerekiyor. Ancak, ufacık bir ailenin bile yemek atıkları inanılmaz boyutlara ulaşabiliyorken, marketler bu kadar atığı üretmek yerine başka yolları denemeyi gözden geçirmeli.
Dünya nüfusu artıyor, buna bağlı olarak yardıma muhtaç ailelerin sayısı da azımsanamayacak durumda. Bu yüzden, artık yiyecek-içecek israfını engellemek gerektiği, tüm dünyanın karşısında çırılçıplak bir gerçek olarak duruyor. Bizde henüz başlayan hareketler olmasa da, dünya ufak ufak bu konuda bilinçlenmeye başlamış ve girişimleri hızlandırmış gibi duruyor. Keşke biz de böyle girişimlerde bulunabilsek ülke olarak.
Bu yıl içerisinde alınan bir karar, Fransa’da gıda tüketimini ve israfını düzenlemek açısından gerçekleşen en önemli gelişmelerden birisi oldu. Fransa’daki süpermarketlerin satılmayan gıdaları atması ya da israf etmesi yasaklandı. Satılmayan tüm ürünler artık ya gıda bankalarına ya da yardım kuruluşlarına bağışlanacak. Bu muazzam gelişme, oldukça olumlu sonuçlar doğuracak gibi duruyor. Yasa, 400 metrekareden büyük tüm süpermarketleri kapsıyor. Yasağa uymayan şirketler, ciddi cezalarla karşılaşacak.
Bu şekilde yardım kuruluşlarına bağışlanan ürünlerin kalitesi de artacak. Markası ve fiyatı göz önünde bulundurulmadan her ürün, ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmak üzere yardım kuruluşlarına bağışlanacak. Bu, Fransa’da gerçekleştirilmesi planlanan hareketin ilk adımı gibi görülüyor. Restoranlardan pastanelere ve okul kantinlerine kadar genişleyeceği planlanan proje, ülkenin yardım kuruluşlarına önemli bir katkı sağlayacak.
Danimarka ise, ihtiyaç fazlası ürünler için başka bir yolu seçti. Bu yol da oldukça verimli olacakmış gibi duruyor.
Yüzde 50’ye varan indirimlerle tüm ürünlerin satıldığı bir market düşünün. İhtiyaç fazlası tüm gıda ürünleri burada satılıyor. Bu ürünler, hem ekonomik durumu iyi olmayan insanların evlerine girebiliyor, hem de tasarruf yapmak isteyen insanlara ulaşıyor. Hayal değil, yapılmışı var!
Marketin kurucusu NGO’dan Per Bjerre girişimle ilgili şunları söylüyor: “WeFood, türünün Danimarka’daki ve hatta dünyadaki ilk örneği. Market sayesinde ürünler hem düşük gelirli ailelere hem de israf edilen ürünler için kaygılanan tüketiciye ulaşıyor. Bunun karşılığını ise olumlu geri dönüşlerle alıyoruz. Birçok kişi bunu, olumlu bir girişim olarak yorumluyor.”
WeFood isimli marketin, Fotex gibi büyük marketlerle, kasaplarla, organik ürün üreticileriyle ve daha pek çok gıda üreticisi ve dağıtıcısıyla anlaşması bulunuyor. WeFood’un hedefi, yılda 700 bin ton gıdanın israf edilmesini engellemek.
Türkiye'de henüz bu kadar kapsamlı bir hareket olmasa da, evinizde hem evinizin ekonomisini destekleyebilecek, hem de israf etmenizi önleyecek bu tariflerle kendi başınıza harekete geçebilirsiniz:
Kalan Yemeklerden Pratik Çorba Tarifleri
Yiyecek İsrafını Azaltmanın 9 Basit Yolu