Bebekte görülen her farklı şey bir hastalığın belirtisi sanılarak paniğe yol açabiliyor. Çiçeği burnunda anne-babaların çocuk doktorlarına en sık sorduğu sorular arasında ‘sağlık göstergesi’ sayılan bebeklerde refleksler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Banu Küçükkırım, o 5 önemli refleksi mynet.com okurları için anlattı.
Yeni doğan bir bebek savunmasız olarak hayata başladığından endişe duyulan bulguların çoğunun geçici ve önemsiz olduğunu bilmek anne-babaları rahatlatıyor. Bu nedenle ‘yenidoğan’ dönemi çocuk hekimlerinin de bebekleri daha sık aralıklarla muayene ettikleri bir dönem. İlk muayene doğum sırasında başlıyor. Bebeğin canlılığı, sonra uyanıklığı, dokunulduğunda verdiği tepkiler, solunum, kalp ritmi ve yenidoğan refleksleri kontrol ediliyor.
Sırasıyla baş, yüz, gövde, kollar ve bacaklar ve genital bölge muayeneleri yapılıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Banu Küçükkırım, bebeğin üçüncü gün hastaneden çıkarken hafif sarı olabildiğini ve bunun giderek artabildiğini belirtirken “Yenidoğan sarılığı bebeklerin % 60’ında genellikle ikinci günde başlar, 3-5. günde en yüksek seviyeye ulaşır. Sarılık açısından bebekler gözle ve sık aralıklarla “kapiller biliribin” dediğimiz topuktan alınan seri kan örnekleri ile takip edilir” diyor.
Yeni doğan bebeklerin sağlıklı olduğunun en önemli göstergesinin refleksler olduğunu belirten Dr. Küçükkırım, bu refleksleri şöyle açıklıyor:
Sıçrama refleksi: Sıçrama refleksi olarak bilinen moro refleksi, yenidoğanların sağlıklı olduğunu gösteren en önemli reflekslerden biri. Bebeğin iki elinden tutularak baş ve vücut hafif kaldırıldıktan sonra kollar aniden bırakılır. Elle gürültü çıkarma, ani ses bile refleksin ortaya çıkmasını sağlayabilir. Önce kollar omuzlardan geriye doğru açılır, düz bir şekilde uzatılır. Sonra kollar dirseklerden bükülür ve tekrar gövdeye yaklaşarak sakinleşir. Bu refleks anne karnında başlar, doğumla devam eder ve 3. aydan itibaren azalarak kaybolur.
Aranma-emme refleksi: Dudağına ve yanağına dokunulduğunda yenidoğanlarda emme refleksinin başlaması beklenir. Sağlıklı bir bebeğin göstergesidir. Aranma-emme refleksi uyanıkken 4. aya kadar devam eder.
Yakalama refleksi: Bebeklerin ellerine ya da ayaklarına dokunulduğunda ise yakalama refleksi görülüyor. 2 aya kadar ellerini sıkıca kapatabiliyorlar.
Adımlama refleksi: Adımlama refleksinde, bebeklerin ayak tabanları zemine değdirildiğinde yürümeyi andıran hareketlerle ayaklarını kaldırıp indirerek hareket ettikleri görülür bu da 6-7. aya kadar devam eden bir reflekstir.
Öğürme, yutkunma, başını kaldırma refleksi: Öğürme, yutkunma ve başını kaldırma gibi refleksler de yeni doğan bebeğin dış ortama adaptasyonunda önemli koruma görevi görürler.
Gelişimde temel ilke: Sevgi, şefkat, ilgi
Bebeklerin yenidoğan döneminde olduğu gibi her dönemde sevgi, ilgi ve şefkat istediklerini vurgulayan Dr. Banu Küçükkırım, en küçük ihtiyaçlarının dahi hemen temin edilmesi gerektiğini söylüyor. Anne-babaların günlük hayatın koşuşturmacası içinde bebeklerinden ilgi, sevgi ve şefkati esirgememesi aksine bolca göstermesi gerektiğine dikkat çeken Dr. Küçükkırım “Onlara gülümsemek, onlarla konuşmak ve göz teması kurmak anne-baba ile bebek arasındaki bağı güçlendirecek ve güven hissini pekiştirecektir. Dış etkilere açık olduğu, en hassas dönem olan ilk 1 aylık yenidoğan döneminde anne ile bebek bitişik yaşar ki bundan daha doğal bir durum olamaz” diyor. Bebeğiniz büyüdükçe dış dünyaya ilgisi de artmaya ve sizden bağımsız hareket etmeye başlıyor.