Markette ve pazarda taze ve kurusu satılan Trabzon hurmasına, son yıllarda talep çok fazla Özellikle yaş olarak satılan meyvenin uzun süre saklanmasından dolayı kurusuna da rağbet arttı. Hatta bu meyvenin pekmezi de Türkiye'nin pek çok farklı yerinde yapılıyor. Adı Trabzon hurması olarak geçse de, en az üretimin yapıldığı şehir ise Trabzon.
Denizli'nin özellikle Honaz ilçesinde yoğunlukla Trabzon hurması üretildiğini söyleyen Denizli Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici, yıllık yaklaşık 15 bin ton civarında üretimin olduğunu vurguladı.
Kirazıyla ünlü olan Honaz'da ikinci ana ürün olarak Trabzon hurmasının ön plana çıktığını ifade eden Hamdi Gemici, “Denizli’de yapılan Ege Tarım ve Hayvancılık Fuarı günlerinde hurmanın kurutulmuş hâliyle tanıtımına başladık. Orada Trabzon hurmasına çok büyük bir ilgi oldu. Bunun ekim sahaları kirazdan bile daha üst noktalara taşmaya başladı. Honaz’da yaklaşık 14-15 bin ton civarında kiraz yetiştirilirken, şimdi bir o kadar da cennet hurmasına karşı potansiyel oluştu” dedi.
Cennet hurmasının Denizli bölgesine çok güzel uyum sağladığının altını çizen Hamdi Gemici, verimi, kalitesi ve aromasının başka bölgelere nazaran üst seviyelerde olduğunu belirtti.
Ordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça da, Trabzon hurmasının Karadeniz bölgesinde 10-15 yıllık bir geçmişi olduğunu söyledi. Ordu’da çikolata tadında, elma gibi veya olgunlaşmış bir şekilde yendiğini ve sonradan kurutulmuş şekilde satışa sunulan bir ürün hâline geldiğini aktaran Akça, “Kurutulmuş şekli çerez olarak da yoğun şekilde talep görüyor. Ordu bölgesinde özellikle şu an da bu işi profesyonel yapacak yeni bahçeler tesis edilmeye başlandı. Zaten Ordu bölgesinin daha önceden özellikle Ünye, Fatsa, Altınordu ilçelerinde bir yapılanma vardı. Son 2-3 yıldır pandeminin de etkisiyle yöremize iyi bir getirisi oldu” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Honaz Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Hüseyin Tok ise Denizli'de cennet hurmasının sadece yeşilinin satıldığını ve kilosunun 5 TL, kurusunun ise 40-45 TL arasında olduğunu aktardı.
Japon bilim insanlarının yaptığı deneysel çalışma, Trabzon hurmasından elde edilen tanen maddesinin Covid-19'a yakalanma veya şiddetli semptomlar geliştirme ihtimalini düşürdüğünü ortaya koydu.
Ülkenin Kashihara kentindeki Nara Tıp Üniversitesi'nden bir araştırma grubu, hamsterlar üzerinde yapılan deneylerin Trabzon hurmasından elde edilen tanen maddesinin Covid-19'dan enfekte olma veya ciddi semptomlar geliştirme ihtimalini düşürdüğünü ortaya koydu.
Sonuçları İngiltere'deki Scientific Reports dergisinin 8 Aralık tarihli dijital versiyonunda yayınlanan çalışma kapsamında hamsterların ağız boşluğuna Trabzon hurmasından elde edilen tanen maddesi içeren bir bileşiği uygulayan araştırmacılar, maddeyi almayan hamsterların akciğerlerinde 3 gün içinde yüksek oranda viral yük ve zatürre belirtisi tespit etti. Trabzon hurmasından elde edilen tanen bileşiği enjekte edilen hamsterların akciğerlerinde ise düşük viral yoğunluk gözlenirken, verem belirtisine rastlanmadı.
Trabzon hurması hasadının sonbahar aylarında başlayıp, kış aylarına kadar (ekim-aralık) devam ettiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi İlhamı Tozlu, bu meyvenin bahçesini kurmak isteyenler için maliyetleri de açıkladı.
Tozlu, “Geçen yıl çeşide göre fidan bedeli 10-20 TL üzerinden idi, buna göre ortalama 1000 TL / dekar fidan gideri, 2000 - 2500 TL / dekar tarla hazırlama ve dikim gideri (Derin sürüm + dikim çukuru + dikim + herekleme + dikim gübre ve sulaması) olarak hesaplanabilir. Başarılı bir üretim damla sulama sistemi ile yapılacaktır. Ancak en büyük gider de damla sulama tesis gideridir. Projelendirilmiş iyi bir damla sulama sistemi yaklaşık 300 dolar / dekar’a (4000 TL / dekar) mâl oluyor” dedi.
Ayrıca taze meyve olarak Adana'da 5-10 TL arasında satıldığını belirten Dr. Öğr. Üyesi İlhamı Tozlu, kuru meyve olarak ise sabit bir fiyat söylemenin zor olduğunu ancak 50-100 TL arasında satılabildiğini de vurguladı.
İstanbul’da ise son yıllarda cennet hurmasına ciddi bir talep söz konusu. İstanbul Halciler Derneği Başkan Yardımcısı Muhittin Baran, “Şu anda Bayrampaşa Hali'nde 5 TL ila 10 TL aralığında fiyat seyri var. Malın kalitesi, kalibresi ve boylamasına göre fiyat değişiyor. İyi hurma 10 TL civarında ama bunun kalitesi düştüğü zaman 5 TL’ye inebiliyor” dedi.
Ayrıca hurmaların ağırlıklı olarak Ege bölgesinden ve Çanakkale’den geldiğini belirten Muhittin Baran, “Üretim yapılan tüm bölgelerden İstanbul’a ürün geliyor. İstanbul’da üretimin olmamasının nedeni tarım arazilerinin kentleşmesi ve buna ek olarak iklimsel şartlar. Eğer iklim uygunsa Çatalca, Silivri, bazı Anadolu yakasındaki ilçelerimizde üretiliyor” ifadelerini kullandı.
Cennet hurması vitamin ve mineraller açısından oldukça zengin bir besin. İçeriğinde A, C, B1, B2 ve B3 vitaminleri, karbonhidrat, fosfor, protein, kalsiyum, demir, sodyum, selüloz, potasyum ve magnezyum barındırıyor.
Cennet hurması, mide sorunlarına iyi geliyor. Özellikle gastrit sorunu olanlara tavsiye ediliyor.
Tam bir bağışıklık güçlendirici olarak anılıyor. Vücudu özellikle kış aylarında yaşanan grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklardan koruyor. Mikroplarla savaşıyor.
Cennet hurması yüksek bir antioksidan kaynağıdır. Bu özelliği ile göz sağlığına da yarar sağlıyor. Yaşlılığa bağlı olarak meydana gelen göz hastalıklarına karşı koyuyor.
Yüksek tansiyon sorunu yaşayanlar için de birebir. Cennet hurmasının tansiyonu ve kolesterolü düşürme özelliği bulunuyor.