TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu çatısı altında, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden (ODTÜ) Prof. Dr. Mayda Gürsel ile eşi Bilkent Üniversitesi'nden Prof. Dr. İhsan Gürsel tarafından geliştirilen VLP aşının Faz-1 aşaması tamamlandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın da gönüllü olduğu Faz-1'de aşının güvenli olduğu belirlendi. Faz-3 çalışması süren Turkovac'tan sonra insan deneylerine geçilen diğer aşı olan VLP'de Faz-2 aşaması, Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde düzenlenen törenle başladı. Faz-2'nin yürütüleceği 3 merkezden 1'i olan hastanedeki törene TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal'ın yanı sıra aşıyı geliştiren Gürsel çifti ve Başhekim Prof. Dr. Fevzi Altuntaş da katıldı.
TÜBİTAK Başkanı Mandal, Covid-19 Türkiye Platformu tarafından geliştirilen, virüs benzeri parçacık teknolojisiyle oluşturulan VLP aşısında Faz-2 aşamasına geçildiğini belirterek, Faz-1 aşamasında yer alan gönüllülere teşekkür etti. Mandal, Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezi'nin koordinatörlüğünde yürütülecek Faz-2 aşamasının ayrıca Kocaeli Üniversitesi ve İstanbul Yedikule Göğüs Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde toplam 330 gönüllü üzerinde yürütüleceğini söyledi.
Hasan Mandal, Faz-2 için İzmir, Burdur, Aydın, Ankara'dan gelen gönüllülerle görüştüğünü kaydederek, "Ülkemizde yerli ve milli aşının geliştirilmesi için inanmışlar. Kendilerinin aşı hakkı varken yerli aşıya gönüllü olmuşlar. Bundan dolayı hem duygulandım hem heyecanlandım hem de sorumluluğumuzun daha fazla olduğunu hissediyorum. VLP, virüsü taklit eden aşı, yenilikçi bir aşı. Biyoteknolojik içindeki en yenilikçi aşı gruplarından. VLP aşısını tasarımsal olarak çok daha etkin olmasını bekliyoruz. VLP aşımızın, İngiliz mutantına karşı geliştirilen versiyonu da faz 2 aşamasında kullanılıyor olacak" dedi.
Prof. Dr. İhsan Gürsel ise geliştirdikleri aşının üzerinde bulunan taç proteininin hem Wuhan hem İngiliz varyantlarına göre tasarlandığını söyleyerek, "Ancak yaptığımız bu aşı adayının diğer varyantlara olan etkinliğini zaman içinde elde edilecek serumlarda test etmeyi planlıyoruz. Şu an itibarıyla İngiliz varyantıyla Faz-2'ye girmemizin en büyük gerekçesi; var olan aşılar Wuhan suşuna göre hazırlandı. Bunların delta gibi Afrika, Brezilya gibi suşlara karşı olan koruyuculukları ve kapsayıcılıkları daha sınırlı. Bu nedenle İngiliz varyantı ile yapılan VLP'nin kapsayıcılığının ne olacağını bu faz çalışmasında öğreneceğiz. Hayvan deneylerimiz de sürdürülüyor. Şu anda aşımızın delta varyantıyla ilgili etkinliğini test etmedik" dedi.
Prof. Dr. İhsan, aşı ile ilgili "Bizim aşımızın inaktif aşıdan farkı herhangi bir enfeksiyona yol açma imkanı yok. Etkinliği de biyoteklojik bir metotla hazırladığımız için bütün proteinleri olması gereken konformasyonda immun hücrelerine sunuyoruz ve tanımanın daha etkin olmasını bekliyoruz. Ek hatırlatma dozları açısından Sinovac ile veya başka bir antijeni olan bir aşıyla hatırlatma dozu yapılmasında bizim açımızdan bir sakınca yok. Tam tersine daha iyi olacağını düşünüyoruz. Hayvan deneylerindeki verilerimize baktığımızda aşımızın hatırlatma dozunda da çok daha üst düzeyde antikor yanıtına yol açtığını şu an için belirledik. Hatırlatma dozlarında etkin olacağını düşünüyoruz. Faz-1 çalışmasında birtakım doneler var. Tek doz aşının antikor pozitif insanlara çok etkili bir yanıt kazandırdığını da görmüş durumdayız" diye konuştu.
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş da Faz-2 çalışmasının 3 kollu olacağını söyleyerek, "Her bir kolda 110 kişi toplam 330 kişi olacak, 330 gönüllü ile gerçekleştirilecek. Yaklaşık temmuz ayı içinde klinik Faz-2 aşamasını bitirmeyi planlıyoruz. Bundan sonraki süreç Faz-3 olacak. Ağustos ayı sonuna, eylül ayı başına doğru hazır olacağını düşünmekteyiz. Sürecimizde herhangi bri aksama yok. Planladığımız gibi ilerlemekte. Sonbaharda Faz-3 çalışmasında mesafe katedilmiş ve üretim aşamasına gelmiş olur" dedi.
Konuşmaların ardından gönüllülere ilk doz aşıları yapıldı.
DHA