Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nce (TSPB) 2021 yılı temmuz ayı özet finansal piyasa verileri açıklandı.
Buna göre, 2020'nin temmuz ayı sonunda 4,8 trilyon lira olan yurt içi yerleşiklerin (yerli yatırımcılar) finansal varlıkları son bir yılda yüzde 21 artarak, 2021 yılı temmuz sonunda 5,8 trilyon liraya yükseldi.
TSPB’nin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı özet finansal piyasa verilerine göre, aynı dönemde yurt dışı yerleşiklerin (yabancı yatırımcı) finansal varlıkları ise yüzde 1,5 artarak 573,6 milyar lira oldu.
TSPB verileri, 2021 yılı ocak-temmuz dönemini kapsayan 7 ayda yerli yatırımcıların finansal varlıklarının yüzde 10,4 arttığını, aynı dönemde yabancı yatırımcıların finansal varlıklarının ise yüzde 7 gerilediğini ortaya koydu.
2020 yılı başından itibaren istikrarlı bir şekilde artan, 2021 yılının ilk dört ayında ise halka arzların eşit dağıtımlı olmasının da etkisiyle hızlanan ve nisan ayı sonu itibarıyla 2 milyon 674 bin gibi tarihi rekor seviyelere ulaşan Borsa İstanbul hisse senedi piyasasında bakiyeli yatırımcı sayısı, mayıs ve haziran aylarında olduğu gibi temmuz ayında da düşmeye devam etti.
2021 yılı temmuz sonu itibarıyla Borsa İstanbul hisse senedi piyasasında bakiyeli yatırımcı sayısı, 2,4 milyona geriledi.
TSPB verilerine göre, hisse senedi piyasasında ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı (aktif yatırımcı) sayısında ise mayıs-haziran aylarında sert bir düşüş yaşandı. Bu yılın nisan ayı sonunda 1 milyon 959 binin üzerine çıkarak tarihi rekor kıran hisse senedi piyasasındaki aktif yatırımcı sayısı, iki ayda 748 bin düşerek haziran sonu itibarıyla 1 milyon 211 bine geriledi.
TSPB verilerine göre, yatırımcı sayılarında yaşanan gerilemeye rağmen, yerli yatırımcıların finansal varlıkları içerisinde yıllık bazda en yüksek artışın hisse senedi varlıklarında yaşandığını ortaya koydu.
Geçen yıl temmuz ayı sonunda 273,5 milyar lira olan yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları, bir yılda yaklaşık yüzde 45 artarak 2021 temmuz ayı sonunda 396,3 milyar liraya çıktı. Bu tutarın 172,6 milyar lirası kurumsal yatırımcılar ve tüzel kişilere, 223,7 milyar lirası ise bireysel yatırımcılara ait bulunuyor.
Diğer yandan yılın ilk çeyreğinde yaşanan hızlı artışa rağmen, yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarında 2021 yılının ilk 7 ayındaki artışın hız kestiği görülüyor. TSPB verileri, 2021 yılı ocak-temmuz döneminde yatırımcıların hisse senedi varlıklarında yüzde 4'lük sınırlı bir artışın yaşandığını ortaya koydu.
TSPB verileri, Temmuz 2020 ve Temmuz 2021’i kapsayan bir yıllık bazda incelendiğinde, Türkiye’de yerleşik kurumsal, tüzel ve bireysel yatırımcıların finansal varlıklarının yüzde 21 büyüyerek 4 trilyon 818 milyar liradan, 5 trilyon 831 milyar liraya çıktığı görülüyor.
Son bir yılda yerli yatırımcıların finansal varlıklarında en yüksek büyüme yüzde 51,5 ile eurobond (kamu) varlıklarında yaşandı. Geçen yıl temmuz sonunda 202,8 milyar lira olan yerli yatırımcıları eurobond (kamu) varlıkları, bu yıl temmuz sonu itibarıyla 307,3 milyar liraya çıktı.
Aynı dönemde yerli yatırımcıların eurobond (özel) varlıkları ise yüzde 26 artarak 80,9 milyar liraya ulaştı. Geçen yıl temmuz sonunda 24,7 milyar lira olan yerli yatırımcıların varlığa dayalı menkul kıymet ve varlık teminatlı menkul kıymet varlıkları ise yüzde 48 artarak, 2021 temmuz ayı sonunda 36,7 milyar liraya çıktı.
Temmuz 2020 ve Temmuz 2021’i kapsayan bir yıllık dönemde, yerli yatırımcıların döviz tevdiat hesaplarındaki varlıkları yüzde 33 artarak 1 trilyon 968 milyar liraya, TL mevduatları ise yüzde 13 artarak 1 trilyon 716 milyar liraya çıktı.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği tarafından açıklanan 2021 yılı temmuz ayı özet finansal piyasa verilerine göre, yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında ise bir yılda önemli bir değişim yaşanmadı.
2020 Temmuz sonunda 564,8 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıkları, 2021 Temmuz sonunda 573,6 milyar lira oldu. 2020 sonu itibarıyla 615,7 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında bu yılın başından itibaren yaşanan düşüş temmuz ayında bir miktar toparlansa da 7 aydaki kayıp 42,2 (yüzde 6,8) milyar lira oldu.
2021 yılında yabancı yatırımcıların finansal varlıklarındaki en yüksek gerileme ise hisse senedi varlıklarında yaşandı. TSPB verilerine göre, geçen yıl temmuz ayı sonunda 329,6 milyar lira olan yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıkları, yüzde 14 düşerek bu yılın temmuz ayı sonunda 283,8 milyar liraya geriledi.
Kasım ve aralık aylarında artışa geçen ve 2020 yılı sonu itibarıyla 361,7 milyar liraya ulaşan yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıklarında, 2021 yılının ocak-temmuz dönemindeki düşüş ise yüzde 21,5 oldu.
TSPB verilerine göre, 2020 yılında yüzde 51 olan yabancı yatırımcıların toplam hisse senedi varlıkları içerisindeki payı, 2021 temmuz sonu itibariyle yüzde 42’ye geriledi.
Kaynak: AA